បើនឹងរៀបរាប់ថា មានអ្វីខ្លះដែលជនអាក្រក់តែងបៀតបៀនឃើញថា មិនអាចរាប់អស់ទេ ព្រោះជនអាក្រក់តែងតែនឹករកឃើមធ្យោបាយ និងរបស់ដែលគួរបំផ្លាញឃើញជានិច្ច។ ក្នុងទីនេះ យើងសូមលើកយកពុទ្ធដីការបស់ព្រះសម្ពុទ្ធដែលលោកបានបង្ហាញអំពីវត្ថុ១០យ៉ាង ដែលពួកជនអាក្រក់តែងធ្វើ។ ទាំង១០យ៉ាងនេះជាការបៀតបៀនធំៗ។ ឯការបៀតបៀនដទៃទៀតដែលមិនបានលើកយកមកបង្ហាញ…
បើនឹងរៀបរាប់ថា មានអ្វីខ្លះដែលជនអាក្រក់តែងបៀតបៀនឃើញថា មិនអាចរាប់អស់ទេ ព្រោះជនអាក្រក់តែងតែនឹករកឃើមធ្យោបាយ និងរបស់ដែលគួរបំផ្លាញឃើញជានិច្ច។ ក្នុងទីនេះ យើងសូមលើកយកពុទ្ធដីការបស់ព្រះសម្ពុទ្ធដែលលោកបានបង្ហាញអំពីវត្ថុ១០យ៉ាង ដែលពួកជនអាក្រក់តែងធ្វើ។ ទាំង១០យ៉ាងនេះជាការបៀតបៀនធំៗ។ ឯការបៀតបៀនដទៃទៀតដែលមិនបានលើកយកមកបង្ហាញ សូមសម្គាល់ថា សុទ្ធតែបែកចេញពីមេ១០យ៉ាងនេះទាំងអស់។ វត្ថុទាំង១០នេះ ព្រះសម្ពុទ្ធត្រាស់ហៅថា អកុសលកម្មបទ១០។
១-បាណាតិបាត បៀតបៀនជីវិត បានដល់ការសម្លាប់ការធ្វើបាបរាងកាយ ការធ្វើទារុណកម្មព្រៃផ្សៃខុសនឹងមនុស្សធម៌ ការធ្វើឱ្យឈឺ ខូចសុខភាព ខូចដល់ស្ថិរភាពជីវិត។
២-អទិន្នាទាន បៀតបៀនទ្រព្យ បានដល់ការលួចកេងប្រវ័ញ្ច ឆបោក កោងស៊ីសំណូក ពុករលួយ ការប្រើឥទ្ធិពលសម្លុតយកទ្រព្យ គាបសង្កត់ឱ្យគេខូចបង់ទ្រព្យសម្បត្តិ ការបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈជាដើម ។
៣-កាមេសុមិច្ឆាចារ បៀតបៀនក្រុមគ្រួសារ បានដល់ការទៅសហាយស្មន់ជាមួយប្រពន្ធ-ប្តីគេ ការគំរាមកំហែងឱ្យគេស្រឡា្ញញ់ខ្លួន ការចាប់រំលោភ ការពង្រាត់បង្រាសប្តីប្រពន្ធគេ ធ្វើឱ្យឈ្លោះប្រកែកគ្នាលែងមានសេចក្តីសុខក្នុងគ្រួសារ។
៤-មុសាវាទ បៀតបៀនខាងផ្លូវចិត្ត បានដល់ការកុហក បញ្ឆោត បោកឱ្យជឿ ធ្វើឱ្យគេក្តៅក្រហាយក្នុងចិត្ត ឱ្យគេរងទុកលំបាក ព្រោះពាក្យសម្តីមិនពិតរបស់យើង។
៥-ផរុសវាទ បៀតបៀនសេចក្តីស្ងប់សុខ បានដល់ការជេរប្រទេចនូវពាក្យអាក្រក់ ពាក្យអាសអាភាស ថោកទាប ពាក្យបញ្ឈឺ ពាក្យផ្លែផ្កា ធ្វើឱ្យគេខូចសេចក្តីស្ងប់ក្នុងចិត្ត ខ្មាសគេខ្មាសឯង ខូចកិត្តិយស ដើម្បីបំពេញតែផលប្រយោជន៍ខ្លួនឯង ។
៦-បិសុណាវាទ បៀតបៀនការសាមគ្គីភាព ខូចសុខដុមរមនារបស់គេដោយការទៅនិយាយញុះញង់ ចាក់ចុច ឆ្កឹះឆ្កៀល ធ្វើឱ្យខូចមិត្តភាព ខូចសាមគ្គី ខូចការស្រឡាញ់ បាក់បែក ឈ្លោះប្រកែកគ្នា មើលមុខមិនត្រង់។
៧-សម្ផប្បលាប បៀតបៀនសេចក្តីចម្រើនដោយការធ្វើឱ្យគេខូចកិត្តិយស កេរ្តិ៍ឈ្មោះបោះសំឡេង ខូចយីហោ ខូចហាងឆេង ដោយការដើរនិយាយនិន្ទា និយាយមួលបង្កាច់ ប្រឌិតរឿងផ្តេសផ្តាស យកការពិតមិនបានធ្វើឱ្យគេខាតប្រយោជន៍ និយាយក្អែកមួយជាក្អែកដប់ មាត់ចាបមាត់ព្រាប ។
៨-អភិជ្ឈា បៀតបៀនផលប្រយោជន៍ គឺសម្តែងចិត្តឱ្យគេឃើញជាមនុស្សល្មោភ មនុស្សប្រេត គិតតែពីចង់ប្រមូលយកផលប្រយោជន៍ឱ្យខ្លួនឯងជានិច្ច គិតតែប្រយោជន៍ខ្លួន ។
៩-ព្យាបាទ បៀតបៀនសន្តិសុខដោយការសម្តែងចិត្តឱ្យគេឃើញនូវទឹកចិត្តឃោរឃៅ ចងអាឃាត ព្យាបាទ ចង់ឱ្យតែគេវិនាស ។
១០-មិច្ឆាទិដ្ឋិ បៀតបៀនសទ្ធា ធ្វើឱ្យខូចជំនឿរបស់គេដោយគ្មានខ្លាចក្រែងចិត្ត ។
វត្ថុទាំង១០ប្រការនេះគឺជាទង្វើបៀតបៀនដែលជនពាលតែងធ្វើ។ ឯអវិហិង្សា ឬការមិនបៀតបៀនដែលអ្នកដឹកនាំត្រូវអនុវត្តនោះ មានន័យផ្ទុយពីការបៀតបៀនទាំងអស់នេះ ។
ចែករំលែកព័តមាននេះ