រាជធានីភ្នំពេញ ៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជានាឱកាសខួបលើកទី១៩ ឆ្នាំដែលកម្ពុជាបានក្លាយជាសមាជិកទី១០ របស់សហគមនអាស៊ានបានរម្លឹកទៅដល់រឿងហេតុហួសចិត្តមួយចំនួនដែលមេបក្សប្រឆាំងធ្លាប់បានធ្វើបំបាក់មុខមាត់ប្រទេសជាតិ ខណៈកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី១ កាលពីឆ្នាំ២០០២ ។
ថ្លែងនៅឯពិធីប្រគល់សញ្ញាប័ត្រដល់និស្សិតចំនួន១,៩៦៣ នាក់ នៃសាកលវិទ្យាល័យធនធានមនុស្សនៅវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំ រាជធានីភ្នំពេញនៅព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨នេះ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា ថ្ងៃទី៣០ ខែមេសានេះ គឺជាខួបលើកទី១៩ ដែលកម្ពុជាបានចូលជាសមាជិកទី១០របស់អាស៊ាន (៣០ ខែមេសា១៩៩៩-៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨) ដែលក្នុងរយៈពេល១៩ឆ្នាំនេះ កម្ពុជាបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះដឹកនាំការប្រជុំកំពូលអាស៊ានបានចំនួន២ដង គឺឆ្នាំ២០០២ និងលើកទី២ នាឆ្នាំ២០១២ ហើយជាថ្មីម្តងទៀតកម្ពុជានឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣ នៅឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខ ។ ជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានកន្លងមកនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនេះ កម្ពុជាយើងមានសេចក្តីថ្លែងការណ៍ DOC ស្តីពីសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលបានចុះហត្ថលេខាក្នុងឆ្នាំ២០១២ ហើយក៏មានឯកសារមួយចំនួនទៀតរាប់ទាំងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយផងដែរ ។
សម្តេចតេជោក៏បានរម្លឹកទៅដល់រឿងហួសចិត្តមួយដែលលោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងដែលបានធ្វើរឿងមួយក្នុងពេលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះលើកទី១ នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានដែលមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះបែរជាធ្វើកូដកម្មអត់ទទួលទានបាយប្រឆាំងនឹងកម្ពុជាដែលកំពុងដឹកនាំការប្រជុំ ។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍រម្លឹកថា ៖ «ពេលនោះ យើងប្រឹងធ្វើប្រជុំកំពូលអាស៊ាន ដែលធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះលើកដំបូង បែរជាអាមេបក្សប្រឆាំង វាធ្វើកូដកម្ម អត់បាយ […] ។ អញ្ចឹងសារព័ត៌មានសួរខ្ញុំរឿងនឹងតែគេអត់តែបាយតើ គឺស៊ីគុយទាវ កុំឆ្ងល់ពេក ។ វាអត់បាយ តែវាស៊ីនំបុ័ង ។ ខ្ញុំលើកបញ្ហានេះ គឺត្រង់ថា ប្រសិនបើមនុស្សនោះធ្វើនាយករដ្ឋ មន្ត្រី តើមនុស្សនោះនាំកម្ពុជាចូលអាស៊ានទេ ? អត់ទេ ព្រោះសូម្បីតែយើងប្រជុំអាស៊ាននៅទីក្រុងភ្នំពេញ ភ្ញៀវមកដល់ពេញទីក្រុងភ្នំពេញនេះហើយ ឯង (មេបក្សប្រឆាំង) ធ្វើកូដកម្មអត់បាយ» ។ សម្តេចមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា ពេលនោះកាសែតជាច្រើនមិនបានសួរកម្ពុជាពីរឿងលទ្ធផល ឬកិច្ចព្រមព្រៀងអ្វីខ្លះដែលបានចេញជាផ្លែផ្កានៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាននាពេលនោះទេ បែរជានាំគ្នាសួរតែ «អារឿង អត់បាយ ខ្ញុំក៏ឆ្លើយថា វាអត់ស៊ីបាយ តែវាស៊ីគុយទាវ» ឬក៏ទទូលទាននំបុ័ង ឬផឹកទឹកដូងជាដើម ។
សម្តេចតេជោ ក៏បានអរគុណប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស លើកលែងអ្នកធ្លាប់ជំទាស់ សម្រាប់ការធ្វើដំណើរជាមួយសម្តេចក្នុងនាមជាប្រទេសសមាជិកអាស៊ានមួយ ។ សម្តេចេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានពន្យល់នូវកត្តា៤ ធំបំផុតដែលបានទាក់ទាញនាំកម្ពុជាចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ដោយសារថ្ងៃនេះជាខួបលើកទី១៩ កម្ពុជាចូលជាសមាជិកទី១០ របស់អាស៊ាន ដូច្នេះសម្តេចក៏បានជម្រាបប្រាប់នូវកត្តាទាំង៤ដែលមាន ៖ ទី១ – គឺមិនចូលជ្រែតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងគ្នា អាស៊ានគ្មានបងតូចបងធំ គ្មានគោលការជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងគ្នាទេ សមាភាពការណ៍នៅថៃ នៅមីយ៉ាន់ម៉ាជាដើម គឺកម្ពុជាមិនជ្រៀតជ្រែក ហើយអ្វីដែលកើតមាននៅកម្ពុជាក៏គេមិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជាដែរ ។ រដ្ឋអាស៊ាននីមួយៗគ្មានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ណាមួយអំពីប្រទេសណាមួយនោះទេ ។ កត្តាទី២ – គឺស្មារតីសហគម គឺធ្វើការតាមកុងសង់ស៊ីស រឿងនេះ គឺវាសំខាន់ខ្លាំងណាស់ គ្មានប្រទេសមាន ឬប្រទេសអ្នកក្រទេ គឺស្មើភាព ស្មើសិទ្ធគ្នាទាំងអស់ ។ អ្វីដែលសំខាន់ គឺស្វះស្វែងអង្គុយជាមួយគ្នា ដើម្បីរកកុងសង់ស៊ីស ចំណុចនេះធ្វើឲ្យអាស៊ានមានសាមគ្គីភាព អាស៊ានរកចំណុចរួមដែលអាស៊ានចង់បាន ។
ខុសពីតំបន់ខ្លះដែលប្រទេសអ្នកមាន មានសម្លេងធំជាងប្រទេសតូច ។ ចំនុចទី៣ – គឺអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គម នោះ គឺឱកាសនៃសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្ម ក្នុងប្រទេសអាស៊ាន ។ ទី ៤- បើកទូលាយនូវច្រកទ្វាចេញការទូតរបស់កម្ពុជា ជាមួយអាស៊ាន និងដៃគូដែលធ្វើយើងកាន់តែមានភាពងាយស្រួលក្នុងការទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ