រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ក្រសួងបរិស្ថាន បានសហការជាមួយអង្គការ ADF អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា អាជ្ញាធរដែនដី និងប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅលើខ្នងភ្នំគូលែនបានធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវលើទីតាំងឈ្មោះបន្ទាយ បច្ចុប្បន្នហៅថាផ្ទះគូចារ្យ នៅក្នុងឧទ្យានជាតិព្រះជ័យវរ្ម័ន…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ក្រសួងបរិស្ថាន បានសហការជាមួយអង្គការ ADF អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា អាជ្ញាធរដែនដី និងប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅលើខ្នងភ្នំគូលែនបានធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវលើទីតាំងឈ្មោះបន្ទាយ បច្ចុប្បន្នហៅថាផ្ទះគូចារ្យ នៅក្នុងឧទ្យានជាតិព្រះជ័យវរ្ម័ន នរោត្តម ភ្នំគូលែនស្ថិតក្នុងសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិព្រៃធំអន្លង់ធំ ភូមិអន្លង់ធំ ឃុំខ្នងភ្នំ ស្រុកស្វាយលើ ខេត្តសៀមរាប ។ បេសកកម្មនៃការធ្វើកំណាយនេះបានចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី១២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ ហើយគ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ ។
បើយោងតាមសៀវភៅបោះពុម្ភលើកទី២របស់លោក E Aymonier បាននិយាយរៀបរាប់ពីជួរភ្នំគូលែនដោយមានការបញ្ជាក់ពីទីតាំងភូមិសាស្ត្រ ភូគព្ភសាស្ត្រ នរវិទ្យា និងធារាសាស្ត្រ ដោយបានហៅទីតាំងនេះថា មហេន្ទ្របព៌ត មានន័យថាជាភ្នំនៃព្រះឥន្ទ្រ ។
យោងតាមសៀវភៅ Le Cambodge ភាគទី៣សរសេរដោយ លោកE.Aymonier បានបង្ហាញតិចតួចពីអត្តសញ្ញាណថា មហេន្ទ្របព៌ត គឺជាភ្នំគូលែន ។ បើយោងតាមសិលាចារឹកស្តុកកក់ធំ(K.235)ដែលថាឡើងប្រមាណជាជាង២០០ឆ្នាំ បន្ទាប់ពីការចូលទីវង្គតរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័ទី២រៀបរាប់យ៉ាងក្បោះក្បាយផងដែរពីការផ្លាស់ប្តូររាជធានីរបស់ព្រះអង្គពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយ ប៉ុន្តែមានការសន្និដ្ឋានច្រើនដូចគ្នាថាមហេន្ទ្របព៌ត គឺជាភ្នំគូលែនបច្ចុប្បន្ន ដោយសភ្តុតាង ជាច្រើនដូចជាប្រាសាទដែលព្រះអង្គប្រកាសរាជ្យបន្ទាប់ពីព្រះអង្គបានធ្វើការបង្រួបបង្រួមជាតិរួច សំណង់សាធារណៈ ទំបន់ទឹក ប្រាសាទសម្រាប់សាសនា និងរាជវាំងក៏បានរកឃើញជាបន្តបន្ទាប់ ។
ទីតាំងរាជវាំងនេះបានរកឃើញដោយបានកត់ត្រាពីអ្នកស្រាវជ្រាវបារាំង ប៉ុន្តែមិនដែលបានធ្វើការកំណាយនៅឡើយទេ ទើបអង្គការមូលនិធិបុរាណវិទ្យា និងអភិវឌ្ឍន៍ កម្មវិធីភ្នំគូលែន ក្នុងឆ្នាំ២០០៩ បានសហការជាមួយបុរាណវិទូនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងក្រសួងបរិស្ថាន ធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវជាបន្តបន្ទាប់រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។ ក្រៅពីការស្រាវជ្រាវ ក៏មានកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលបុរាណវិទូខ្មែរឲ្យកាន់តែស្ទាត់ជំនាញ ដែលជាធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យបុរាណវិទ្យា សម្រាប់សង្គមយើងនាពេលអនាគតផងដែរ ។
គោលបំណងនៃការស្រាវជ្រាវនេះ គឺផ្តោតសំខាន់ទៅលើសិក្សារចនាសម្ព័ន្ទសំណង់រាជវាំងបុរាណមួយនេះឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅ ថាតើសំណង់នេះសង់ពីអ្វី ? រចនាបទអី្វ ? មានប៉ុន្មានដំណាក់កាល ? តួនាទីអ្វីខ្លះ ? សង់ក្នុងឆ្នាំណាខ្លះ ?
យោងតាមលទ្ធផលដែលបានសន្និដ្ឋានបឋមដូចខាងក្រោម ៖
-រកឃើញផ្លូវចូលពីទិសខាងកើតអគារសង់ពីឥដ្ឋ ។
-សំណង់កណ្តាលនៃអគារនេះមានបីដំណាក់កាលដំណាក់កាល់ទី១ ប្រហែលជាស្ថិតក្នុងរាជព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ ស្ថិតក្នុងសតវត្សរ៍ទី៩ បច្ចេកទេសសំណង់មានបង្ហាប់គ្រឹះដោយប្រើដី លាយជាមួយកម្ទេចថ្មបាយក្រៀម ក្រួស បន្ទាប់មករៀបក្រវ៉ាតពីឥដ្ឋ មុននឹងធ្វើសំណង់នោះ ។ ដំណាក់កាលទី២ គឺចាក់ដីកម្រាស់៣០សង្ទីម៉ែត្រ នៅលើកម្រាលឥដ្ឋដំណាក់កាលទី១ បន្ទាប់មកក៏រាបកម្រាលឥដ្ឋនៅពីលើ ។ ក្នុងដំណាក់កាលនេះយើងមិនទានអាចសន្និដ្ឋានថាធ្វើពេលណានៅឡើងនោះទេ ដោយសារយើងមិនទាន់មានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីសន្និដ្ឋានបឋម ។
ដំណាក់កាលទី៣ ស្ថិតក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៦០ រហូតដល់ពេលប្រទេសមានសង្គ្រាម ដោយសារសាកសួរពីចាស់ទុំនៅតំបន់នេះ ក្នុងទសវត្សទី៦០ មានលោកតាអាចារ្យម្នាក់បានមកសង់ផ្ទះនេះដើម្បីធ្វើធម៌ បន្ទាប់ពីប្រទេសមានសង្គ្រាមក៏បាត់ដំណឹងគាត់ចាប់ពីពេលនោះមក ។
គោលបំណង់ទៅពេលខាងមុខគឺស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងចងក្រងសក្តានុពលរបស់ឧទ្យានជាតិភ្នំគូលែន ដើម្បីចូលរួមបំពេញលក្ខខណ្ឌបញ្ចូលភ្នំគូលែនទៅជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ហើយនឹងបោះពុម្ភផ្សាយ ស្តីពីការរកឃើញថ្មីនៃរចនាសម្ព័ន្ធសំណង់រាវវាំងសម័យបុរាណដែលមាននៅលើខ្នងភ្នំគូលែន ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ