ក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០ ប្រទេសក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកបានទទួលឯករាជ្យភាព ហើយសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគេស្ថិតក្នុងស្ថានភាពល្អជាងប្រទេសចិន ។ ប៉ុន្តែប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ក្រោយមក ចិនបានចាប់ផ្តើមធ្វើកំណែទម្រង់ និងដំណើរការបើកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន ខណៈប្រទេសនៅអាហ្វ្រិកអនុវត្តគំរូអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងពីនេះ ។ ៤០ឆ្នាំក្រោយមក ប្រទេសក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកត្រូវសិក្សារៀនសូត្រពីប្រទេសចិនជាច្រើន ។ តើប្រទេសចិនបានធ្វើអ្វីខ្លះ ទើបទទួលបានជោគជ័យ ?
ជាដំបូង ប្រទេសចិនមានភាពក្លាហានក្នុងការបង្កើតគំរូអភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួន ។ ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ភាគច្រើនតែងតែងាកទៅកាន់គំរូរបស់លោកខាងលិច ដែលគាំទ្រទីផ្សារសេរី។ ប៉ុន្តែប្រទេសចិនវិញបានអនុវត្តគំរូយោងតាមការស្រាវជ្រាវ និងរួមបញ្ចូលវប្បធម៌របស់ខ្លួន ក្នុងនោះមានការពិនិត្យបញ្ហា និងបង្កើតដំណោះស្រាយ ដែលអាចជំរុញដល់កត្តានាំមុខរបស់ពួកគេបាន ។
យ៉ាងណាមិញ ប្រទេសក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកបានអនុវត្តគំរូ Washington Consensus របស់លោកខាងលិច ដែលគាំទ្រទីផ្សារសេរី ។ ក្រោមជំនួយរបស់វិទ្យាស្ថានអន្តរជាតិដូចជា ធនាគារពិភពលោក (World Bank) និងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) រដ្ឋាភិបាលក្នុងទ្វីបនេះបានបញ្ចប់ការគ្រប់គ្រងលើតម្លៃផលិតផល ជំរុញការធ្វើឯកជនភាវូបនីយកម្មនៃក្រុមហ៊ុនរដ្ឋ និងកាត់បន្ថយចំនួនមន្ត្រីរដ្ឋការជាច្រើន ។
ផ្ទុយមកវិញ ក្រុមហ៊ុនឯកជនគ្មានប្រសិទ្ធភាពការងារ និងមានកម្រិតអភិវឌ្ឍន៍ខ្ពស់ក្នុងការឈរជើងតែឯងបានឡើយ ។ រដ្ឋាភិបាលបានប្រើប្រាស់ថវិកាអស់លើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ហើយមន្ត្រីរដ្ឋការដែលបានកាត់បន្ថយ គឺបង្កើនអត្រាអ្នកគ្មានការងារធ្វើក្នុងប្រទេស ធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែច្រើនរស់នៅក្រោមភាពក្រីក្រ ។
កត្តាទី២ ប្រទេសចិនមានការគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សតែមួយ ដោយសម្រេចបានសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ ។ ការធ្វើដូច្នេះបង្កឲ្យមានភាពប្រាកដប្រជា ដែលជំរុញដល់ការវិនិយោគ និងការរីកចម្រើន ។
បើទោះជារបបប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសនៅអាហ្វ្រិកមានភាពជោគជ័យមួយចំនួនក្តី ប៉ុន្តែវាមិនបានជួយច្រើនដល់សេដ្ឋកិច្ចទេ ។ ការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសមួយចំនួនគ្មានស្ថិរភាពឡើយ ហើយទីផ្សារស្ទើរតែមិនដំណើរការរាល់ពេលជិតការបោះឆ្នោត ។
កត្តាទី៣ គឺប្រជាពលរដ្ឋ ជនជាតិចិនជាមនុស្សចូលចិត្តសន្សំប្រាក់ ដែលជាមធ្យមពួកគេសន្សំប្រមាណ២៥%នៃប្រាក់ចំណូលសរុប ។ ការធ្វើដូច្នេះជួយឲ្យគ្រួសារជាច្រើនមានសុវត្ថិភាពផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងកាត់បន្ថយការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាលលើការផ្តល់ជំនួយជាដើម ។
ប៉ុន្តែប្រជាជនក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកវិញបានសន្សំប្រាក់តិចណាស់ក្នុងចំណោមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ទាំងអស់ ។ យោងតាមការព្យាកររបស់ធនាគារពិភពលោក ជាមធ្យមពួកគេសន្សំប្រាក់តែប្រមាណ១៨%នៃ GDP ប៉ុណ្ណោះនៅឆ្នាំ២០០៥ ។ វាបានប៉ះពាល់ដល់សមត្ថភាពរបស់ស្ថាប័នក្នុងការផ្តល់ឥណទានដល់សហគ្រាសធុនតូចនិងមធ្យម ព្រមទាំងប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចផងដែរ ។
កត្តាចុងក្រោយ គឺការអប់រំ វិស័យអប់រំរបស់ប្រទេសចិនមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយវិស័យឯកជន ។ ស្ថាប័នអប់រំបានផ្តល់វេទិកាសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍ រួមជាមួយការកសាងសមត្ថភាពធនធានមនុស្សដែលផ្តត់ផ្គង់ក្រុមហ៊ុនឯកជន ។ ក្រៅពីបង្កើនកម្រិតបង្កើតថ្មី ការអភិវឌ្ឍ និងការពង្រឹងភាពអត់ធ្មត់ ស្ថាប័នទាំងនេះក៏ផ្តល់ឱកាសការងារដល់សិស្សដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្មីៗផងដែរ ។
វាប្រហែលជាដល់ពេលសម្រាប់ប្រទេសក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកអនុវត្តគំរូ Beijing Consensus របស់ប្រទេសចិនហើយ ។ ទ្វីបនេះប្តេជា្ញចង់កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ស្ថាបនាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងជំរុញវិស័យឧស្សាហកម្ម ។ ទាំងនេះស្រដៀងនឹងឧបសគ្គដែលប្រទេសចិនកំពុងតែជួបប្រទះ ហើយនឹងដោះស្រាយនាពេលខាងមុខ ។ ទ្វីបអាហ្វ្រិកប្រាកដជាអាចធ្វើបានដូចគ្នា ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ