ខេត្តរតនគិរី ៖ វាលថ្មរំផ្លង់ជារមណីយដ្ឋានអេកូទេសចរណ៍គួរទាក់ទាញមួយវាជាដែនដីប្រពៃណីសហគមន៍កុលសម្ព័ន្ធភ្នំរស់នៅទីនោះ ។ រមណីយដ្ឋានអេកូទេសចរណ៍មួយនេះ ស្ថិតនៅចំងាយប្រហែល៤ទៅ៥គីឡូម៉ែត្រ ពីទីរួមក្រុងបានលុង ស្ថិតក្នុងភូមិណងឡិក ឃុំថារ៉ងជង ស្រុកអូរជុំ ខេត្តរតនគិរីអាចធ្វើដំណើតាមយាន្តយន្តគ្រប់ប្រភេទ តាមផ្លូវក្រាលចាក់កៅស៊ូ ដោយមានវាលថ្មយ៉ាងធំ ហើយស្មៅដុះសើៗព្រៃឈើស្រោងខ្ពស់ៗព័ទ្ធជុំវិញគួរជាទីមនោរម្យក្រៃលែង ។
នៅលើវាលនោះមានស្មៅ និងមានរុក្ខជាតិព្រៃដែលមានផ្ការីកស្កុះស្គាយ ពេលរដូវវស្សាចាប់ពីខែឧសភាដល់ខែមករា ។ នៅក្បែនោះមានអូរតូចមួយមានទឹកថ្លាឈ្វេងជានិច្ច ជួនកាលហូរ រួចបានជាដាក់ឈ្មោះថា «វាលថ្មរំផ្លង់» ដោយយកឈ្មោះកូនមេកន្ទ្រាញកុលសម្ព័ន្ធដែលរស់នៅជុំវិញតំបន់នោះ ។
យោងទៅតាមរឿងដែលពួកកុមារជនជាតិដើមភាគតិចនិយមទៅលេងទីនោះ រួមទាំងកូនមេកុលសម្ព័ន្ធក្នុងតំបន់ និងនិយមទៅបង្ហោះខ្លែងលេងផងដែរ ។ ថ្ងៃមួយកុមាឈ្មោះ រំផ្លង់ ដែលជាកូនប្រធានកុលសម្ព័ន្ធភ្នំ នៅមូលដ្ឋាននោះ ក៏មកលេងបង្ហោះខ្លែងតាមធម្មតានៅពេលរំផ្លង់ កំពុងបង្ហោះខ្លែងតាមធម្មតា ស្រាប់តែមានខ្យល់បក់បោកយ៉ាងខ្លាំង បានកើតឡើង ហើយបានធ្វើឲ្យដាច់ខ្សែខ្លែងរបស់កុមាររំផ្លង់នោះ រសាត់ធ្លាក់ទៅទើលើចុងស្រឡៅ ដ៍ធំសែនខ្ពស់។
កុមារំផ្លង់មានការមិនសប្បាយចិត្តអំពីវាសនានៃខ្លែងដ៏ស្រស់ស្អាតរបស់ខ្លួនឡើយ បន្ទាប់មកវាបានសម្រេចចិត្តឡើង ដើមស្រឡៅនោះ ដើម្បីទៅយកខ្លែងរបស់ខ្លួនត្រឡប់មកវិញ តែជាអកុសលនៅពេលដែលរំផ្លង់កំពុងឡើង សួរតាមមែកឈើសំដៅទៅចុងមែកស្រឡៅ ជាទីដែលទាក់ជាប់ខ្លែងនៅទីនោះស្រាប់តែបាក់មែក ហើយរំផ្លង់ក៏ធ្លាក់មកក្រោម ស្លាប់មួយរំពេច ។
សពរំផ្លង់ត្រូវមេកន្ទ្រាញគេបញ្ចុះនៅទីនោះក្នុងផ្នូរតូចមួយ រីឯខ្លែងដ៏ស្រលាញ់របស់រំផ្លង់ត្រូវបានគេដាក់តាំង នៅក្បែរផ្នូរនោះដែរ លុះក្រោយមកខ្លែងដ៏វែងស្រស់ស្អាតរបស់រំផ្លង់ក៏បានក្លាយទៅជាអូរមួយដែលមានរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃនេះឯង ។
ទឹកន្លែង និងកាលបរិច្ឆេទនៃមរណៈភាពរបស់រំផ្លង់ត្រូវបានគេប្រារពធ្វើឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដោយកុលសម្ព័ន្ធភ្នំទាំងឡាយជាជំនានក្រោយៗមក ។
ពួកកុលសម្ព័ន្ធភ្នំនៃតំបន់នោះ តែងមកពីទីជុំវិញជិតឆ្ងាយទាំងអស់ ដើម្បីមកប្រារពបូជាដល់ដួងព្រលឹងរបស់រំផ្លង់ ។
ពួកគេគ្រប់ៗគ្នាតែងនាំមកជាមួយនៅម្ហូបអាហារផ្លែឈើគ្រប់មុខ ជាពិសេស គឺស្រាពាងមកកាន់កម្មវិធីនេះរាល់ៗឆ្នាំ មានអង្កាមដែលជាវត្ថុធាតុ ដើមមួយប្រភេទសម្រាប់យកមកធ្វើស្រាពាង បែបប្រពៃណីជនជាតិដើមកុលសម្ព័ន្ធភ្នំ ត្រូវបានគេទុកសាចចោលនៅបរិវេណប្រារព្ធពិធីនោះ ដែលនៅក្បែរផ្នូររបស់រំផ្លង់ ។
លុះដំណាក់កាល ក្រោយមកច្រើនឆ្នាំមកគំនរអង្កាមក៏កាន់តែរីកធំឡើងៗ រហូតវាក្លាយជាកូនភ្នំតូចមួយនៅទីនោះ បច្ចុប្បន្នប្រសិនបើយើងដើរឡើងកន្ទ្រាំលើកូនភ្នំនោះ វានឹងលឺសូរសំឡេងខ្ទ័រ ។
ដោយការគោរពប្រតិបត្តិយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននៅប្រពៃណីរបស់ខ្លួនប្រជាជនកុលសម្ព័ន្ធភ្នំ ទាំងឡាយបានដឹងស្គាល់ទាំងអស់អំពីពិធីបុណ្យរំផ្លង់ ហើយនិងទីកន្លែងរៀបចំពិធី ។ មូលហេតុនេះហើយដែលប្រជាកុលសម្ព័ន្ធភ្នំមូលដ្ឋាន និងប្រជាជនខ្មែរ ហៅទីនោះថា វាលរំផ្លង់រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន និងជាទីកម្សាន្តទេសចរណ៍នារដូវបុណ្យទានទាំងភ្ញៀវជាតិ និងអត្តរជាតិ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ