ប្រទេសអូស្ត្រាលី ៖ សហគមន៍អាស៊ានបានក្លាយទៅជាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំលំដាប់ទី៥នៅលើពិភពលោក ហើយតំបន់អាស៊ានគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំទី៣របស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី ដែលទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងអូស្ត្រាលី-អាស៊ាន បានកើនឡើងប្រមាណ១០% ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ។ នេះបើយោងតាមអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីមួយរូប ក្នុងជំនួបជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានមកពីប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានចំនួន៩រូបនៅអូស្ត្រាលី នាពេលថ្មីៗនេះ ។
លោកស្រីអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីដដែលបានលើកឡើងថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មទំនិញ (Australian merchandise trade) រវាងអាស៊ានមានសមាជិកទាំង១០ប្រទេស និងប្រទេសអូស្ត្រាលីសម្រាប់ការនាំចេញ-នាំចូល សម្រេចបានប្រមាណជាង៧២.៦៥៩លានដុល្លារអូស្ត្រាលី សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៦-២០១៧ ក្នុងនោះការនាំចូលពីអាស៊ានទៅអូស្ត្រាលីមានទំហំ៤៣.៤៩៩លានដុល្លារអូស្ត្រាលី ខណៈការនាំចេញពីអូស្ត្រាលីទៅអាស៊ាន មានចំនួនតែ២៩.១៦០លានដុល្លារអូស្ត្រាលីប៉ុណ្ណោះ ។
យ៉ាងណាមិញ យោងតាមរបាយការណ៍របស់នាយកដ្ឋានកិច្ចការបរទេស និងពាណិជ្ជកម្មអូស្ត្រាលី (dfat) បានឱ្យដឹងថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មរបស់អូស្ត្រាលីជាមួយបណ្តាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច មានដូចជា កម្ពុជា មីយ៉ាន់ម៉ា និងឡាវ គឺនៅមានកម្រិតនៅឡើយ ។ សម្រាប់ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន៣ប្រទេសរួមមាន កម្ពុជា មីយ៉ាន់ម៉ា និងឡាវ ជាមួយអូស្ត្រាលី គឺមានចំនួនប្រហែល១៦៤លានដុល្លារអូស្ត្រាលីក្នុងឆ្នាំ២០០៩តែប៉ុណ្ណោះ ហើយមានកំណើនបន្តិចបន្តួចគិតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ។
របាយការណ៍ដដែលបានបង្ហាញថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មទំនិញ (Australian merchandise trade) រវាងប្រទេសកម្ពុជា និងអូស្ត្រាលីសម្រាប់ការនាំចេញ-នាំចូលឆ្នាំ២០១៦-២០១៧ គឺមានចំនួន២៥០.៤៣៥ដុល្លារអូស្ត្រាលី ឬមានកំណើនប្រមាណ៧,១% ។ ក្នុងនោះ ការនាំចេញពីអូស្ត្រាលីមកកម្ពុជា មានចំនួន៣៨.៧០២ដុល្លារអូស្ត្រាលី ខណៈអូស្ត្រាលីនាំចូលពីកម្ពុជាមានចំនួន២១១.៧៣៣ដុល្លារអូស្ត្រាលី ។ ក្នុងនោះ ផលិតផលនាំចូលពីកម្ពុជា មានដូចជា សម្លៀកបំពាក់វាយនភ័ណ្ឌ ស្បែកជើង មាស និងខោអាវចាក់ស្ត្រី ។ ចំណែកទំនិញនាំចេញពីអូស្ត្រាលីមកកាន់ទីផ្សារកម្ពុជាសំខាន់ៗមានដូចជា ស្រូវសាឡី នំបុ័ង កុំព្យូទ័រ ជាពិសេសសាច់គោអូស្ត្រាលី ។
សម្រាប់វិនិយោគិន ក៏ដូចជារដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី កំពុងសម្លឹងពង្រីកនូវទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីជាមួយអាស៊ានផងដែរ ក្នុងនោះ ប្រទេសសិង្ហបុរី ថៃ និងម៉ាឡេស៊ី គឺមានទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីនាំមុខគេ ក្នុងចំណោមប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានទាំង១០ ។ ក្នុងនោះ ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីជាមួយសិង្ហបុរីមានចំនួនប្រមាណ២៣ពាន់លានដុល្លារអូស្ត្រាលី ស្មើនឹង៣០% បន្ទាប់មកគឺប្រទេសថៃ មានទំហំ១៩,២ពាន់លានដុល្លារអូស្ត្រាលី ស្មើនឹង២៥% និងប្រទេសម៉ាឡេស៊ីមានចំនួន១៣,៣ពាន់លានដុល្លារអូស្ត្រាលី ស្មើនឹង១៧% ។
លោកស្រីអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីមានប្រសាសន៍បន្តថា ទំនាក់ទំនងរវាងអាស៊ាននិងអូស្ត្រាលី គឺពិតជាសំខាន់ណាស់ មិនត្រឹមតែខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មនោះទេ ជាពិសេសកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើការពារសន្តិសុខក្នុងតំបន់ផងដែរ ។
លោកស្រីបន្តថា ៖« ដោយសារតែទំនាក់ទំនងរវាងអូស្ត្រាលី និងអាស៊ាន មានសារសំខាន់ ជាពិសេស ទំហំពាណិជ្ជកម្មជាមួយទីផ្សារអាស៊ាន គឺសំខាន់សម្រាប់ប្រទេសអូស្ត្រាលី ហេតុដូច្នេះហើយ វាជារឿងចាំបាច់បំផុតដែលយើងត្រូវដឹងថា មានអ្វីខ្លះផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងប្រទេសទាំងនេះ ហើយយើងក៏សង្ឃឹមថា អាស៊ាននឹងក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំទី២ សម្រាប់ប្រទេសអូស្ត្រាលី នាពេលខាងមុខដ៏ខ្លីនេះ » ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ John Blaxland នៃសាកលវិទ្យាល័យជាតិអូស្ត្រាលី មានប្រសាសន៍ថា សហគមន៍អាស៊ានគឺមាន «អនាគតត្រចះត្រចង់» និងក្លាយជាទីផ្សារធំមួយក្នុងពិភពលោកផងដែរ ដូច្នេះហើយទើបអាស៊ានសំខាន់សម្រាប់ពួកយើង ព្រោះអាស៊ានមានការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចមិនធម្មតាទេ ជាពិសេសគឺសុខុមនីយកម្មក្នុងតំបន់នេះតែម្តង ។
សូមបញ្ជាក់ថា ប្រទេសអូស្ត្រាលីនឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី នៅថ្ងៃទី១៧-១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ នៅទីក្រុងស៊ីដនី និងដឹកនាំការប្រជុំកំពូលដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលី លោក Malcolm Bligh Turnbull ដោយផ្តោតលើការលើកកម្ពស់សន្តិសុខ និងវិបុលភាពក្នុងតំបន់ ។ នេះគឺជាលើកទី១ហើយដែលប្រទេសអូស្ត្រាលី នឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសជាមួយមេដឹកនាំនៃប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានទាំង១០ប្រទេស ។ កិច្ចប្រជុំកំពូលខាងមុខនេះ ក៏មានជាវេទិកាតុមូល (CEO Forum) ដែលមានអ្នកជំនួញប្រមាណជាង៦០នាក់មកពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ចូលរួមជជែកពិភាក្សាពាណិជ្ជកម្មឌីជីថល (digital trade) ក៏ដូចជាវិស័យទេសចរណ៍ផងដែរ ។
យ៉ាងណាមិញ យោងតាមការផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានអូស្ត្រាលីមួយដែលមានឈ្មោះថា thecourier ចុះផ្សាយកាលពីចុងខែកុម្ភៈ កន្លងទៅ បានសរសេរថា ខណៈដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលី នឹងដឹកនាំការប្រជុំខាងមុខនេះ វាជាឱកាសមួយដែលអាចនឹងជំរុញឱ្យអូស្ត្រាលីគិតគូរ ពីអនាគតរបស់ខ្លួន ចូលជាសមាជិកមួយរបស់អាស៊ានផងដែរ។ ការគិតគូរគោលនយោបាយបានអំពាវនាវឱ្យអូស្ត្រាលីបង្កើនអនាគតរបស់ខ្លួននៅអាស៊ី ដោយចូលរួមជាមួយអាស៊ាននៃប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ។ របាយការណ៍មួយដែលចេញផ្សាយកាលពីពេលថ្មីៗនេះពីវិទ្យាស្ថានគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រអូស្ដ្រាលី ធ្វើឱ្យមានការគិតគូរពីរឿងសមាជិកភាពនេះ ។
របាយការណ៍សរសេរដោយលោក Graeme Dobell បានលើកឡើងថា អូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ អាចទទួលយកទម្រង់ថ្មីនៃសមាជិកភាពជាដៃគូសហគមន៍អាស៊ាននៅឆ្នាំ២០២៤ ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ៖ «ការចូលរួមអាស៊ាន គឺជាមធ្យោបាយដ៏ល្អបំផុតដើម្បីផ្តល់នូវការបញ្ចេញមតិពេញលេញទៅអនាគតរបស់យើងនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងនៅអាស៊ីឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយ ។ កិច្ចប្រជុំកំពូលស៊ីដនីអាចធ្វើឱ្យមហិច្ឆតាក្លាយជានិមិត្តរូបឈានទៅដល់និរន្តរភាព» ។ លោក Dobell និយាយថា អាស៊ីអាគ្នេយ៍កំពុងមានអារម្មណ៍សម្ពាធពីប្រទេសធំៗ ដូចជា អាមេរិក ចិន ជប៉ុន និងឥណ្ឌា ។
លោកបន្តថា ៖« អាស៊ានជាក្រុមថាមពលកណ្តាល ត្រូវការថាមពលកណ្តាលបន្ថែមពីអូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ »។ របាយការណ៍បានទទួលស្គាល់ថា វានឹងក្លាយជាសមរភូមិដ៏លំបាកមួយដើម្បីទទួលបានសមាជិកភាពនៅក្នុងសហគមន៍ប្រទេសចំនួន១០នេះ ដែលឧបសគ្គមួយក្នុងចំណោមឧបសគ្គធំៗបំផុតនឹងពាក់ព័ន្ធផ្នត់គំនិតផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ