រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ក្នុងវ័យទើបតែ១៥ឆ្នាំ ស្រីវង គឺជាកុមារីទីមួយពីខេត្តឧត្តរមានជ័យដែលរៀនឧបករណ៍គែនពីជីតារបស់ខ្លួនក្នុងគោលបំណងបន្តវេន និងអភិរក្សឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណដ៏ចំណាស់មួយនេះមិនឲ្យបាត់បង់ ។ ស្រីវង មានឆន្ទៈក្នុងការថែរក្សាឧបករណ៍គែន ដែលជាឧបករណ៍ស្ទើរតែបាត់មុខពីប្រទេសកម្ពុជា…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ក្នុងវ័យទើបតែ១៥ឆ្នាំ ស្រីវង គឺជាកុមារីទីមួយពីខេត្តឧត្តរមានជ័យដែលរៀនឧបករណ៍គែនពីជីតារបស់ខ្លួនក្នុងគោលបំណងបន្តវេន និងអភិរក្សឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណដ៏ចំណាស់មួយនេះមិនឲ្យបាត់បង់ ។
ស្រីវង មានឆន្ទៈក្នុងការថែរក្សាឧបករណ៍គែន ដែលជាឧបករណ៍ស្ទើរតែបាត់មុខពីប្រទេសកម្ពុជា ខណៈពេលទើបតែរៀនបានជាងមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែកុមារីរូបនេះមានចិត្តចង់បង្រៀនដល់អ្នកដទៃទៀត ដែលមានគោលបំណងក្នុងការរៀនឧបករណ៍មួយនេះ ព្រោះតែកង្វះគ្រូបង្រៀន ក៏ដូចជាអ្នកស្គាល់នូវឧបករណ៍មួយនេះ ។
ស្រីវងរួមជាមួយនឹងជីតារបស់នាងបានសម្តែងឲ្យទស្សនិកជនបានទស្សនា ក្នុងពេលដែលនាងបានចូលរួមសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពីការរួមគ្នារវាងរថយន្តតន្ត្រីទិព្វ និងសិល្បៈខ្មែរអមតៈផ្សព្វផ្សាយសិល្បៈបុរាណខ្មែរ ដែលបានធ្វើឡើងនៅសារមន្ទីរជាតិកាលពីពេល ថ្មីៗកន្លងមក ។
កុមារីស្រីវង អះអាងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា «នាងខ្ញុំមានអារម្មណ៍សោកស្តាយដែលខ្មែរយើងមួយចំនួនមិនស្គាល់ឧបករណ៍គែននេះដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំរឹតតែចង់រៀនបន្ថែមទៀតដើម្បីឲ្យបន្តរស់រៀនមានជីវិតក្នុងស្រុកខ្មែរ ។
ដោយសារតែតាខ្ញុំ គាត់ចាស់ហើយ ហើយក៏គ្មានអ្នកចង់រៀនបន្តផងទៀត ណាមួយខ្ញុំក៏ស្រឡាញ់ ហើយខ្ញុំក៏ចង់ឲ្យវប្បធម៌គែនក្នុងប្រទេសខ្មែរយើងមានភាពរីកចម្រើនឡើងវិញ ដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំសម្រេចចិត្តរៀនឧបករណ៍មួយនេះ»។
កុមារីស្រីវងបានផ្តាំផ្ញើដល់ជនរួមជាតិខ្មែរឲ្យចូលរួមជួយអភិរក្ស និងថែរក្សាឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែរគែនឲ្យបានគង់វង្សទាំងអស់គ្នា ព្រោះតែឧបករណ៍នេះជារបស់ខ្មែរតាំងពីដូនតាមក ។
ជីតារបស់កុមារីស្រីវង លោកម៉ុន ហៃ អាយុ៦០ឆ្នាំ គ្រូគែននៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ ហើយក៏ជាគ្រូរបស់កុមារី ស្រីវងដែរ ។ គាត់គឺជាគ្រូតែម្នាក់គត់ដែលបង្រៀននៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ ហើយចំណេះដឹងដែលលោកទទួលបានពីគ្រូរបស់លោកមិនទាន់បានពេញលេញនៅឡើយទេ ព្រោះលោកគ្រូរបស់លោកបានចែកឋានមុននឹងបញ្ចប់ការបង្រៀនរូបលោកទៅទៀត ។
លោកម៉ុន ហៃ ធ្លាប់បានទទួលពាក្យរិះគន់ថា ឧបករណ៍គែនទៅរៀនធ្វើអី ? ចិញ្ចឹមជីវិតរស់ដែរអី ? ប៉ុន្តែលោកនៅតែជម្នះ និងយកឈ្នះនូវពាក្យទាំងនេះ លោកតស៊ូរៀនឧបករណ៍រហូតបានក្លាយជាគ្រូគែនបច្ចុប្បន្ន ។
ដោយសារតែគ្មានការចាប់អារម្មណ៍នូវឧបករណ៍មួយនេះ លោកម៉ុន ហៃ ក៏ពិបាកក្នុងការស្វែងរកសិស្សមកបង្រៀនដើម្បីចែករំលែកចំណេះដឹងបន្តទៀត ពោលគឺគ្មានសិស្សមករៀននូវឧបករណ៍មួយនេះឡើយ ក្រៅពីចៅស្រីរបស់លោក កុមារីស្រីវងផ្ទាល់តែម្តង។
គែន ជាឈ្មោះគ្រឿងភ្លេងមួយបែបសម្រាប់ផ្លុំ ធ្វើដោយឫស្សីពក តូចៗ ឬដោយឫស្សីភ្នំ២យ៉ាង ។ គេយកកំណាត់ឫស្សីនោះមកតម្រៀបជា២ជួរចងផ្អោបគ្នា ។ ក្នុង១ជួរចំនួន៥កំណាត់ក៏មាន៦កំណាត់ក៏មាន ៨កំណាត់ក៏មាន មានអណ្តាតសម្រាប់ផ្លុំលឺសូររំពងស្រួយ ។
ពាក្យគែន មានន័យជាខ្មែរថា ជាការស្រឡាញ់ ការគោរពបូជា ឬជាការលេងដើម្បីដាស់ព្រលឹង ។ ដើម្បីបន្លឺសូរសំឡេងគែន អ្នកលេងអាចផ្លុំខ្យល់ចូល និងបឺតខ្យល់ចេញ ។ វិធីនេះវាមានភាពស្រដៀងទៅនឹងឧបករណ៍ម៉ូនីកា ដែលគេត្រូវផ្លុំ និងបឺតខ្យល់ចូលដើម្បីបន្លឺសំឡេង ។ គេជឿថា ម៉ូនីកា អាចនឹងវិវឍ្ឍចេញពីឧបករណ៍គែនខ្មែរ ។
ឧបករណ៍គែនគេអាចលេងបាន ជាបីទម្រង់គឺល្ខោនគែន សិល្បៈគែន និងចម្រៀងគែន។ គេអាចយកឧបករណ៍នេះ លេងចូលក្នុងវង់ភ្លេងសម័យក៏បាន វង់ភ្លេងបុរាណក៏បាន។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះគេអាចលេងគែន ច្រៀងផ្តោះផ្តង ដូចជាការច្រៀងអាយ៉ៃក៏បាន ។
គែនមានអ្នកយល់ច្រឡំថា ជារបស់ប្រទេសឡាវ ថៃ ខ្មែរសុរិន្ទ ឬរបស់អ្នកស្ទឹងត្រែងជាដើម តែឧបករណ៍ភ្លេងនេះ គឺបុព្វបុរសខ្មែរបានបង្កើតមកតាំងពីសម័យបុរេប្រវត្តិ ពោលគឺមានតាំងពីមុនកំណើតនៃប្រទេសឡាវទៅទៀត។ ភស្តុតាងមួយចំនួនត្រូវបានរកឃើញថាមានរូបគែន នៅក្នុងស្គរមហោធឹក ដែលមានតាំងនៅក្នុងសារមន្ទីរជាតិកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ ។
ឧបករណ៍គែនស្ទើរតែបាត់រូបរាងទៅហើយក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ ក៏ដូចជាតំបន់ផ្សេងទៀតក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ព្រោះតែគ្មានការអើពើពីប្រជាជននៅក្នុងតំបន់ទាំងនោះ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ