Mahatma Gandhi ធ្លាប់បាននិយាយថា «ការអភ័យទោស គឺជាលក្ខណសម្បត្តិរបស់ភាពស្វាហាប់» ព្រោះថា ការអភ័យទោសនោះអាចជារឿងពិបាកធ្វើ ជាពិសេសបំផុត នៅពេលការប្រព្រឹត្តខ្លះមិនសមគួរនឹងលើកលែងទោសឲ្យឡើយ ។
ទោះជាយ៉ាងណា វាគួរតែធ្វើ ដូចការស្រាវជ្រាវខាងចិត្តវិទ្យាវិជ្ជមានក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកនេះរកឃើញថា ការអភ័យទោសអាចជួយព្យាបាលអាការសោកសៅ កង្វល់ និងភាពតានតឹងបាន បន្ទាប់ពីកើតហេតុការណ៍រំជួយចិត្តខ្លាំង ។
ការអភ័យទោសជួយឲ្យយើងរកឃើញចិត្តស្ងប់ស្ងាត់ និងអភិវឌ្ឍន៍សុខភាពរាងកាយផងដែរ។ ទោះជាការអភ័យទោសនោះ មិនបានធ្វើឲ្យភាគីម្ខាងទៀតមានអារម្មណ៍ល្អពីការធ្វើខុសក្តី ប៉ុន្តែវាគឺជាការបន្ធូរទម្ងន់នៃអារម្មណ៍អាក្រក់ដែលពួកគេផ្ញើទុកជាមួយអ្នក ។
ចុះអ្នកវិញបានត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ឬនៅ? Robert Enright អ្នកបង្កើតស្ថាប័នការអភ័យទោសអន្តរជាតិ (The International Forgiveness Institute) នៅ Madison, Wisconsin និងជាសាស្ត្រាចារ្យក្នុងមហាវិទ្យាល័យ Wisconsin បានសរសេរសៀវភៅមានចំណងជើងថា «Forgiveness is a Choice» ដែលបែងចែកការអភ័យទោសជា៤ចំណុចដូចខាងក្រោមនេះ ៖
១-ចូរបើកចំហខ្លួនឯងចេញមក ៖
ចូរស្មោះត្រង់ដល់ខ្លួនឯងជាមួយអារម្មណ៍ក្រេវក្រោធ ភាពឈឺចាប់ និងប្រមើលមើលការខាតបង់ ដែលភាពអយុត្តិធម៌បានជះឥទ្ធិពលដល់ជីវិតអ្នក ។
ប្រសិនបើការចិញ្ចឹមកូនរបស់ឪពុកម្តាយ ធ្វើឲ្យអ្នកធំឡើងមកដោយអារម្មណ៍ថា គ្មានតម្លៃ ហើយបច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកនៅតែមានអារម្មណ៍បែបនេះទៀតមែនទេ ? តើអ្នកសោកស្តាយក្តីស្រឡាញ់ ឬការព្រមទទួលយកផ្លូវខុសឬទេ ?
២-ចូរក្លាហានសម្រេចចិត្ត ៖
អ្នកត្រូវសម្រេចចិត្តអភ័យទោសដល់មនុស្សដែលធ្វើឲ្យអ្នកខូចចិត្ត និងលះបង់ភាពស្អប់ខ្ពើមទាំងនោះចោលទៅ ។ បើមិត្តរួមការងារលួចយកគំនិត ឬពាក្យសម្តីរបស់អ្នក ប៉ុន្តែពួកគេមិនព្រមផ្តល់ក្រេឌីតដល់អ្នកនោះ គឺដល់ពេលវេលាហើយ ដែលអ្នកត្រូវផ្លាស់ប្តូរការទទួលយកពីពួកគេ ព្រោះក្នុងរយៈពេលយូរ អារម្មណ៍អវិជ្ជមាននិងការខឹង វាមិនបានជួយធ្វើឲ្យជីវិតអ្នកល្អឡើងឡើយ ។
៣-ចូរព្យាយាមឲ្យខ្លាំង ៖
ពិតណាស់ថា យើងត្រូវប្រើភាពព្យាយាមយ៉ាងខ្លាំង ទើបយល់ចិត្តយល់ថ្លើម និងយល់ពីមនុស្សដែលធ្វើឲ្យយើងខូចចិត្តបាន ។ En Wright តារាហូលីវូត ជនជាតិអង់គ្លេស ណែនាំថា អ្នកគួរតែបង្កើតសំណួរដល់ខ្លួនឯង ដូចជា មនុស្សនេះធំឡើងមករបៀបណា? គាត់មានដំបៅក្នុងចិត្តអ្វីឬទេ ? ព្រោះភាពតានតឹង ឬការកៀបសង្កត់ គឺជាមូលហេតុធ្វើឲ្យគាត់បំផ្លាញចិត្តរបស់អ្នក ។
យើងអាចនឹកគិតដល់រឿងតូចតាច ដែលអាចផ្តល់ដល់ពួកគេបាន មិនថាស្នាមញញឹម ការរាក់ទាក់ ទទួលទូរស័ព្ទ ឬគ្រាន់តែអត់ធន់ឲ្យខ្លាំងឡើងក្នុងពេលជួបគ្នាបន្តទៀត ។ ចាំទុកថា ការអភ័យទោសនិងការផ្សះផ្សា គឺមិនដូចគ្នាទេ។ បើអ្នកត្រូវអត់ធន់ជាមួយចំណងទាក់ទងដែលធ្ងន់ធ្ងរនោះ ការអភ័យទោស ក៏មិនគួរធ្វើឡើងដែរ ។
៤-ស្វែងរកអត្ថន័យអ្វីដែលបានជួប ៖
ចូរស្វែងរកអត្ថន័យ និងគោលបំណងរបស់រឿងរ៉ាវដែលត្រូវជួបប្រទះ ហើយអ្នកនឹងជួយមនុស្សដែលកំពុងតែឈឺចាប់បានយ៉ាងដូចម្តេច? ដូចជា បើអ្នកធ្លាក់ជាជនរងគ្រោះក្នុងការរើសអើងជាតិសាសន៍ អ្នកអាចជ្រើសយកការងើបឡើងវិញក្នុងរឿងសិទ្ធិមនុស្ស ។
En Wright និយាយថា នៅពេលអ្នកបណ្តោយវានោះ អ្នកនឹងបានជួបថា «បើយើងផ្តល់ភាពមេត្តា សណ្តោស និងក្តីស្រឡាញ់ដល់អ្នកដទៃ ខ្លួនយើងក៏នឹងបានទទួលការព្យាបាលដូចគ្នាដែរ» ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ