រាជធានីភ្នំពេញ៖ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២១ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតបានបញ្ចប់ហើយកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី២០ វិច្ឆិកា បន្ទាប់ពីពិធីប្រគល់ញញួរជាប្រធានអាស៊ានដោយសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ថ្វាយដល់ព្រះចៅស៊ុលតង់ នៃប្រទេសប្រ៊ុយណេ ជានិមិត្តរូបនៃការប្តូរវេនជាប្រធានអាស៊ានជាផ្លូវការ ។
រាជធានីភ្នំពេញ៖ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២១ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតបានបញ្ចប់ហើយកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី២០ វិច្ឆិកា បន្ទាប់ពីពិធីប្រគល់ញញួរជាប្រធានអាស៊ានដោយសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ថ្វាយដល់ព្រះចៅស៊ុលតង់ នៃប្រទេសប្រ៊ុយណេ ជានិមិត្តរូបនៃការប្តូរវេនជាប្រធានអាស៊ានជាផ្លូវការ ។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយនាល្ងាចថ្ងៃទី២០ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២១ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធថា ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ វិច្ឆិកា ដល់ថ្ងៃទី២០ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ កម្ពុជាមានកិត្តិយសធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ និងធ្វើជាប្រធានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២១ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតប្រព្រឹត្តទៅនៅវិមានសន្តិភាព ។
ដើម្បីពង្រឹង និងពង្រីកសមិទ្ធផលដែលអាស៊ានសម្រេចបានកន្លងមក្នុងឋានៈជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០១២ ដែលចំទៅនឹងឆ្នាំនៃការប្រារព្ធពិធីខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៤៥នៃការបង្កើតអាស៊ានផងដែរ កម្ពុជាបានជ្រើសរើសប្រធានបទ«អាស៊ាន៖សហគមន៍តែមួយ វាសនាតែមួយ» ដើម្បីបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្ត និងកិច្ចសហការរួមរបស់អាស៊ានក្នុងការកសាងសហគមន៍អាស៊ានជាមហាគ្រួសារជិតស្និទមួយដែលមានភាពសុខដុមទាំងផ្នែកនយោបាយ សន្តិសុខ សេដ្ឋកិច្ច សង្គម វប្បធម៌ ដែលឈរលើគោលការណ៍នៃវិធានច្បាប់ សុខសន្តិភាព និងភាពរឹងមាំផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ។
សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍បន្តថា សេចក្តីប្រកាសរបស់ប្រធានអាស៊ាន និងឯកសារដទៃទៀតពាក់ព័ន្ធនឹងលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ត្រូវបានរៀបចំដោយលេខាធិការដ្ឋាននៃកិច្ចប្រជុំសម្រាប់ចែកជូនដល់អស់លោក លោកស្រីទាំងអស់ ។ ដូច្នេះខ្ញុំយល់ថា មិនមានការចាំបាច់ធ្វើអត្ថាធិប្បាយលំអិតអំពីខ្លឹមសារទាំងអស់នោះទេ តែខ្ញុំសូមរំលេចតែចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួននៃកិច្ចប្រជុំដូចតទៅ ៖
១- កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២១ បានពិភាក្សាប្រកបដោយផ្លែផ្កា ទាំងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពេញអង្គ និងកិច្ចប្រជុំចង្អៀត ។ ជារួម អង្គប្រជុំផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការពិនិត្យ និងវាយតម្លៃអំពីវឌ្ឍនភាពដែលយើងសម្រេចបាន និងការកំណត់នូវបញ្ហាប្រឈមទាំងឡាយ ដែលយើងត្រូវពុះពារជម្នះនៅក្នុងការអនុវត្តធម្មនុញ្ញអាស៊ាន ផែនទីចង្អុលផ្លូវសម្រាប់ការកសាងសហ គមន៍អាស៊ានផ្អែកតាមសសរស្តម្ភទាំង៣ គឺសហគមន៍នយោបាយ សន្តិសុខ សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសហគមន៍សង្គមវប្បធម៌អាស៊ាន ។
ជាមួយនេះ ក្នុងការតាមដានអនុវត្តរបៀបវារៈក្រុងភ្នំពេញ ដែលថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានបានអនុម័តក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២០
បានស្នើឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសរដ្ឋមន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ពិចារណាលើអនុសាសន៍ដែលលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍ត្រួតពិនិត្យពាក់កណ្តាលអាណត្តិនៃការអនុវត្តផែនទីចង្អុលផ្លូវសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ដើម្បីកំណត់ឱ្យឃើញនូវវិស័យអាទិភាព និងអាទិភាពលើវិធានការគោលនយោបាយសម្រាប់អនុវត្តនៅមុនឆ្នាំ២០១៥ ។
ដោយឡែក ក្នុងការអនុវត្តផែនការមេស្តីពីការតភ្ជាប់អាស៊ាន ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានបានស្នើឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុអាស៊ានជំរុញដៃគូអាស៊ានឱ្យចូលរួមចំណែក និងផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់មូលនិធិ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាស៊ាន សម្រាប់ការអនុវត្តគម្រោងអាទិភាពទាំងអស់ឱ្យបានទាន់ពេលវេលា ។ យើងបានអនុម័តសេចក្តីថ្លែងការណ៍អាស៊ានស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងបានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីប្រកាសភ្នំពេញ ។
បន្ថែមពីលើនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានក៏បានអនុម័តលើសេចក្តីប្រកាសរួមរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំនៃបណ្តាប្រទេសអាស៊ានស្តីពីការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនដែលបានឯកភាពគ្នាបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលកម្ចាត់មីននៅកម្ពុជា ព្រមទាំងបានអនុម័តផងដែរនូវផែនការសកម្មភាពនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងបាលីលើកទី៣ឆ្នាំ២០១៣-២០១៧ ។ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានបានអនុម័តតែងតាំងលោកឡេ លុងមិញជាអគ្គលេខាធិការអាស៊ានសម្រាប់អាណត្តិ៥ឆ្នាំ២០១៣-២០១៧។ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានបានសង្កត់ធ្ងន់ពីសារសំខាន់ និងឯកភាពគ្នាលើកចោលបន្ថែមទៀតនូវតួនាទីស្នូលរបស់អាស៊ានទាំងក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ ក្នុងក្របខណ្ឌដែលមានស្រាប់ ក្នុងនោះរួមមានអាស៊ានបូក១ អាស៊ានបូកបី វេទិកាតំបន់អាស៊ាន កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា និងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានបូក។
សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងការពិភាក្សា និងផ្លាស់ប្តូរយោបល់ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានបានគាំទ្ររបាយការណ៍ស្តីពីលទ្ធផលនៃការចូលរួមរបស់កម្ពុជាក្នុងឋានៈជាប្រធានអាស៊ាន នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលG២០ ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងឡូកូដូស ប្រទេសម៉ិចស៊ិកូ កាលពីថ្ងៃទី១៨ -១៩ មិថុនា ឆ្នាំមុនកន្លងទៅ ។
ចំពោះបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានបានឯកភាពគ្នាបន្តដោះស្រាយនៅក្នុងក្របខណ្ឌអាស៊ាន-ចិនដែលមានស្រាប់ ។ បន្ថែមពីលើនេះយើងបានឯកភាពគ្នាផ្តល់សារសំខាន់ ទៅលើការគោរព និងការអនុវត្តបានពេញលេញនិងមានប្រសិទ្ធភាពនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់ភាគីនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងDOC ដោយឈរលើគោលការណ៍ណែនាំដែលត្រូវបានអនុម័តកាលពីឆ្នាំ២០១១កន្លងទៅ ដើម្បីបង្កើនទំនុកចិត្ត និងភាពជឿជាក់គ្នាទៅវិញទៅមក។ ទន្ទឹមនឹងនេះថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានបានគាំទ្រព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាថៃក្នុងឋានៈជាប្រទេសសម្របសម្រួលទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-ចិនឱ្យបន្តធ្វើការជាមួយចិនដើម្បីស្វែងរកឱកាសសម្រាប់រៀបចំការចរចាក្រមប្រតិបត្តិនូវសមុទ្រចិនខាងត្បូង COCឱ្យបានសម្រេចក្នុងពេលអនាគត ។
អាស៊ានក៏បានបញ្ជាក់ឡើងវិញពីការគាំទ្ររបស់ខ្លួនចំពោះការរំសាយកម្មវិធីអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ នៅឧបទ្វីបកូរ៉េដោយសន្តិវិធី ជាពិសេសការជំរុញឱ្យចាប់ផ្តើមការចរចា៦ភាគីឡើងវិញឱ្យបានឆាប់ ។
កិច្ចប្រជុំជាមួយក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចអាស៊ាន អង្គប្រជុំបញ្ជាក់អំពីតួនាទីរបស់ក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចអាស៊ានដែលកំពុងតែដើរតួនាទីកាន់តែសំខាន់ឡើង ក្នុងការលើកកម្ពស់សម្រួលពាណិជ្ជកម្ម និងការកែលម្អបរិយាកាសវិនិយោគក្នុងតំបន់អាស៊ាន ។
អង្គប្រជុំបានស្វាគមន៍អនុសាសន៍នៃរបាយការណ៍អង្កេតស្រាវជ្រាវឆ្នាំ២០១១-ឆ្នាំ២០១២ ស្តីពីការប្រកួតប្រជែងរបស់អាស៊ាន និងបានឯកភាពគ្នាលើតម្រូវការយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីៗដើម្បីទាក់ទាញវិស័យឯកជន និងសហគ្រាសធុនតូចនិងមធ្យម ។
កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-ចិនលើកទី១៥ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន-ចិនបានឯកភាពគ្នា ជំរុញអនុវត្តឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងឱ្យបានទាន់ពេលវេលានូវផែនការសកម្មភាព២០១១-២០១៥ដើម្បីអនុវត្តសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រអាស៊ាន-ចិន សម្រាប់សន្តិភាព និងវិបុលភាព ។ ទន្ទឹមនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានបានស្វាគមន៍ចំពោះការបន្តគាំទ្ររបស់ចិនទាំងបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការកសាងសហគមន៍អាស៊ាន និងតភ្ជាប់អាស៊ាន ជាពិសេសការគាំទ្រចំពោះរបៀបវារៈក្រុងភ្នំពេញ។
យើងបានកត់សម្គាល់ពីសារសំខាន់នៃពិធីសារទី៣ ដែលចាំបាច់ត្រូវធ្វើវិសោធនកម្មក្នុងក្របខណ្ឌ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយ និងពិធីសារសម្រាប់រួមបញ្ចូលវិធានការកាត់បន្ថយរបាំងបច្ចេកទេសពីពាណិជ្ជកម្ម និងភូតគាមអនាម័យនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីពាណិជ្ជកម្មសម្រាប់បើកផ្លូវបន្ថែមដល់អាស៊ាន និងដើម្បីឈានទៅសម្រេចគោលដៅពាណិជ្ជកម្មទេ្វទិសអាស៊ាន និងចិន ចំនួន៥០០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក និងការបង្កើនការវិនិយោគផ្ទាល់ពីចិនដល់កម្រិត១០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ព្រមទាំងលំហូរវិនិយោគទេសចរណ៍ទៅវិញទៅមកកើនឡើងរហូតដល់១៥លាននាក់នៅឆ្នាំ២០១៥ ។ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានចិនបានពិភាក្សាគ្នាប្រកបដោយផ្លែផ្កា និងបានពង្រីកនូវសេចក្តីប្រកាសសរុបស្តីពីការគោរពខួបអនុស្សាវរីយ៍១០ឆ្នាំ នៃសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់ភាគីនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងក្នុងទិសដៅញញាក់សាជាថ្មីពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អាស៊ាន-ចិន លើគោលការណ៍ទាំងឡាយ តាមរយៈការជំរុញការអនុវត្តនូវវិធានការសំខាន់ៗមួយចំនួនរួមបញ្ចូលទាំងការធ្វើរួមគ្នាឈានទៅរកការអនុម័តក្រមប្រតិបត្តិនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងដោយឈរលើមូលដ្ឋានកុងសង់ស៊ីស ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងដើម្បីលើកកម្ពស់សន្តិភាព ស្ថិរភាព មិត្តភាព ការជឿទុកចិត្តគ្នា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ ។
កម្ពុជាបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ និងជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០១២ ហើយនៅឆ្នាំ២០១៣ ប្រធានអាស៊ានត្រូវបានប្រគល់ទៅប្រទេសប្រ៊ុយណេដារូសាឡឹម ។ នៅពេលបិទកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២១ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០១២បានថ្វាយញញួរជានិមិត្តរូបប្រធានអាស៊ានទៅព្រះចៅស៊ុលតង់នៃប្រទេសប្រ៊ុយណេ ដែលត្រូវធ្វើជាប្រធានអាស៊ានបន្តពីកម្ពុជា ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ