ទីក្រុងមុមបៃ ៖ កម្រិតនៃវិសមភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពិភពលោកបានកើនឡើងដ៏គួរឲ្យព្រួយបារម្ភ និងត្រូវបានកត់ត្រាដោយសេដ្ឋវិទូល្បីៗរួមមាន លោក Thomas Priketty, Francois Bourguignon, Branko Milanovic និង Joseph E. Stiglitz រួមនឹងវិទ្យាស្ថានធំៗដូចជា OXFAM និងធនាគារពិភពលោក (World Bank) ជាដើម ។
លើសពីនេះទៀត វាកើតមានឡើងយ៉ាងច្បាស់ក្នុងទីក្រុងញូវយ៉ក, ញូវដែលី, ប៉េកាំង, និងបែរឡាំង ។
អ្នកអភិរក្សនិយមប្រាកដជាគិតថា វិសមភាពគឺជៀសមិនផុតទេ ព្រោះទ្រព្យសម្បត្តិប្រៀបបានជារង្វាន់សម្រាប់ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់មនុស្ស ខណៈដែលភាពក្រីក្រ គឺជាការដាក់ទណ្ឌកម្មសម្រាប់ភាពខ្ជិលច្រអូស ។ ប៉ុន្តែវាមិនពិតឡើយ ព្រោះអ្នកក្រីក្រភាគច្រើនត្រូវខិតខំយ៉ាងខ្លាំងក្លា ហើយភាគច្រើនក្នុងស្ថានការណ៍ដ៏លំបាកដើម្បីទទួលបានប្រាក់កម្រៃសម្រាប់ចិញ្ចឹមជីវិត ។
លើសពីនេះទៀត អ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភក៏មិនប្រាកដថា តែងតែខិតខំប្រឹងប្រែងខ្លាំងដែរ ។ ពេលខ្លះ គឺមកពីប្រវត្តិគ្រួសារ ឬការរស់នៅរបស់ពួកគេផ្តល់ឱកាសដល់ពួកគេច្រើនជាងអ្នកក្រីក្រ ។
យ៉ាងណាក្តី វិសមភាពអាចត្រូវបានមើលមកក្នុងន័យខុសគ្នា ដោយមនុស្សមួយចំនួនអាចនឹងមើលទៅលើវិសមភាពរវាងទ្រព្យសម្បត្តិ ហើយវិសមភាពក៏អាចជំរុញមនុស្សឲ្យខិតខំប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រ ធ្វើការ និងបង្កើនកាន់តែខ្លាំងឡើងដែរ ដែលអាចជំរុញដល់ការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចនិងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ។
ប៉ុន្តែយើងត្រូវទទួលស្គាល់ថា វិសមភាពអាចធ្ងន់ធ្ងររហូតដល់បង្កជាផលប៉ះពាល់ផ្សេងៗ។ មនុស្សជាច្រើន រួមទាំងអ្នកដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនជាងគេលើពិភពលោក ក៏ទទួលស្គាល់ថា វិសមភាពជាបញ្ហាមិនអាចទទួលយកបានមួយ ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិនិយាយពីវា ពួកគេតែងតែត្រូវបានលាបពណ៌ថា និយាយបាតដៃខ្នងដៃ ព្រោះមនុស្សគិតថា ការខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយចិត្តស្មោះ ត្រូវការឲ្យអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិលះបង់ទ្រព្យរបស់ខ្លួន ។
យ៉ាងណាក្តី ជាក់ស្តែង អ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិជាច្រើនទទួលស្គាល់ពីផលប៉ះពាល់នៃវិសមភាព ហើយរិះគន់ដល់ប្រព័ន្ធដែលមិនផ្តល់ឱកាសស្មើគ្នាដល់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបផងដែរ ។ ឧទាហរណ៍ ជនជាតិអាមេរិកដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនមួយចំនួនប្រឆាំងនឹងច្បាប់រដ្ឋាករ ដែលកំពុងតែត្រូវបានជំរុញដោយគណបក្សសាធារណរដ្ឋ និងរដ្ឋាភិបាលលោកត្រាំ ដែលនឹងកាត់ពន្ធសម្រាប់អ្នកមានប្រាក់ចំណូលខ្ពស់ ។
ការទទួលស្គាល់កំហុសឆ្គងក្នុងប្រព័ន្ធនាពេលបច្ចុប្បន្ន គឺគ្រាន់តែជាការចាប់ផ្តើមដំបូងទេ។ បញ្ហាធំជាងនេះ គឺការបង្កើតសង្គមមួយដែលមានសមភាព ។ ក្នុងករណីនេះ ការផ្តោតគំនិតសំខាន់គួរតែស្ថិតនៅលើការចែករំលែកប្រាក់ចំណូល ដោយមិនប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ច ។
ដំណាក់កាលដំបូង គឺការផ្តល់សិទ្ធិដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងប្រទេសដើម្បីទទួលបានប្រាក់ចំណូលមួយចំណែកនៃសេដ្ឋកិច្ច ។ វាពិតជាសំខាន់ណាស់ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ព្រោះតែប្រាក់បៀវត្សរ៍ធ្លាក់ចុះ ខណៈដែលតម្លៃជួលផ្ទះកើនឡើង ។
មូលហេតុមួយដែលបង្កឲ្យការចែករំលែកប្រាក់ចំណូលនេះមិនទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ច្រើន គឺទាក់ទិននឹងឯកាទិភាព និងការប្រកួតប្រជែង ។ សហគ្រាសជាច្រើនប្រកួតប្រជែងផលិតផលិតផលដូចគ្នា ប៉ុន្តែពួកគេគួរតែផ្តោតលើការផលិតផលិតផលណាមួយឲ្យបានច្បាស់លាស់វិញ ។ ប៉ុន្តែក្នុងប្រទេសមួយចំនួនដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិកបែរជាមានច្បាប់ហាមឃាត់ឯកាទិភាពទៅវិញ ហើយឯកាទិភាពនៃការផលិត មិនប្រាកដថា បង្កឲ្យមានឯកាទិភាពនៃប្រាក់ចំណូលឡើយ ឲ្យតែភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនត្រូវបានដាក់លក់ ។
ព្រោះតែពិភពលោកជួបប្រទះនឹងបញ្ហាមួយទៅបញ្ហាមួយទៀត ពួកយើងគ្មានពេលគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការបន្តស្ថានការណ៍នាពេលបច្ចុប្បន្នទេ ហើយប្រសិនពួកយើងមិនដោះស្រាយបញ្ហាវិសមភាពដោយផ្ទាល់ទេ សិនិទ្ធពលសង្គម (ភាពស្និទ្ធស្នាល) ក៏ធ្លាក់ក្រោមការគំរាមកំហែងដែរ ៕
ដកស្រង់ចេញពី ៖ Project Syndicate
ចែករំលែកព័តមាននេះ