សព្វថ្ងៃនេះ ប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសចិន បានចងចំណងទំនាក់ទំនងមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាបន្តបន្ទាប់យ៉ាងរឹងមាំ ។ ជារៀងរាល់ពេលទីក្រុងប៉េកាំងដែលជា«បងធំ»តែងតែត្រៀមខ្លួនជានិច្ចដើម្បីផ្តល់ជំនួយផ្សេងៗដល់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទាំងក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច ក៏ដូចជាក្នុងវិស័យការពារជាតិ ។ដំណើរ
សព្វថ្ងៃនេះ ប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសចិន បានចងចំណងទំនាក់ទំនងមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាបន្តបន្ទាប់យ៉ាងរឹងមាំ ។ ជារៀងរាល់ពេលទីក្រុងប៉េកាំងដែលជា«បងធំ»តែងតែត្រៀមខ្លួនជានិច្ចដើម្បីផ្តល់ជំនួយផ្សេងៗដល់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទាំងក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច ក៏ដូចជាក្នុងវិស័យការពារជាតិ ។ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់គណៈប្រតិភូដែលដឹកនាំដោយលោកហ៊ូ ជីនតាវ ប្រធានាធិបតីចិននៅ ប្រទេសកម្ពុជាយើង បានបង្ហាញឲ្យគេឃើញច្បាស់លាស់ពីចំណងមិត្តភាពយ៉ាងរឹងមាំនេះរវាងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានិងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ។
ក្រៅពីនេះ នៅលើឆាកអន្តរជាតិ ចិនបានគាំទ្រនូវគោលបំណងរបស់កម្ពុជា ក្នុងការពង្រឹងជំហររបស់ខ្លួនជាសមាជិកអាស៊ាន និងគោលបំណងរបស់កម្ពុជាជាសមាជិកមិនអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ នាឆ្នាំ២០១៣-២០១៤ ។ កម្ពុជាវិញ គឺជាភាគីដ៏សកម្មកាន់តែខ្លាំងទ្បើងៗនៃនយោបាយក្នុង និងក្រៅប្រទេសរបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិននៅក្នុងតំបន់ ។ ភ្នំពេញ គាំទ្រប៉េកាំងកាន់តែខ្លាំងទ្បើងៗនូវរាល់បញ្ហាជាតិសំខាន់ៗ និងបញ្ហាតំបន់ដូចជា ការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវនយោបាយចិនតែមួយ និងគាំទ្រគោលជំហររបស់ប៉េកាំង ស្តីពីបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ។
តែងតែកើនទ្បើងជាអចិន្ត្រៃយ៍នូវការផ្លាស់ប្តូរគណៈប្រតិភូនៃប្រទេសទាំងពីរ ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ មានការផ្លាស់ប្តូរទស្សនកិច្ចផ្លូវការ និងមិត្តភាពរបស់មេដឹកនាំកម្ពុជា និងចិន (ចាប់ពីឆ្នាំ២០០៦មក មានដំណើរទស្សនកិច្ចជាន់ខ្ពស់ទៅវិញទៅមកចំនួន១៥លើក) ។ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចទាំងនោះបានត្រូវលើកយកមកពិភាក្សានូវបញ្ហាអន្តរជាតិសំខាន់ៗ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងផលប្រយោជន៍នៃប្រទេសទាំងពីរ និងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៃទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី ក៏ដូចជាទស្សនវិស័យនៃការអភិវឌ្ឍកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរយៈពេលយូររវាងកម្ពុជា និងចិន ក្នុង វិស័យនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និង យោធា ។ ជំហានដ៏សំខាន់មួយទៀតរវាង ប្រទេសកម្ពុជានិងប្រទេសចិន គឺការសម្រេច ចិត្តរបស់ប្រទេសទាំងពីរក្នុងការភ្ជាប់ទំនាក់ ទំនងដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយដែល បានត្រូវធ្វើទ្បើងនៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ នាយករដ្ឋមន្ត្រី សម្តេចតេជោហ៊ុន សែន នៅ ប៉េកាំង កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១០កន្លងមក ។
ក្រៅពីនេះទៀត កិច្ចព្រមព្រៀងអន្តររដ្ឋាភិ បាលជាច្រើនដែលមានតម្លៃជាច្រើនលានបានត្រូវចុះហត្ថលេខានៅរាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងពេល បំពេញទស្សនកិច្ចនៃគណៈប្រតិភូតំណាងថ្នាក់ ដឹកនាំចិន និងបក្សកុម្មុយនីស្តចិន ។ កិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនោះ ពាក់ព័ន្ធពិសេសលើការអភិវឌ្ឍកសិកម្ម ការសាងសង់ទីតាំងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ ស្ពានទីតាំងថាមពលអគ្គិសនី ។ ក្នុងនោះផងដែរ ក៏បានត្រូវចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចសន្យា ស្តីពីការដាក់ទុនវិនិយោគរយៈពេលយូររបស់ ចិននៅកម្ពុជា ឧទាហរណ៍ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នក្រុម ហ៊ុនចិនចំនួន៥ បានដាក់ទុនវិនិយោគជិត១,៦ កោដិដុល្លារ ក្នុងការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី មានកម្លាំងរហូតដល់៩១៥មេហ្គាវ៉ាត់ ដោយគិត ផងដែរ ទាំងស្ថានីយវារីអគ្គិសនី មានកម្លាំង ២៤៦មេហ្គាវ៉ាត់ នៅទន្លេតាតៃ ខេត្តកោះកុង ។
គម្រោងទាំងនេះ នឹងត្រូវសម្រេចទ្បើងតាមគោលការណ៍សាងសង់-ប្រតិបត្តិការ-ផ្ទេរប្រគល់ (BOT, Build-Operate-Transfer) និងប្រើពេលវេលារហូតដល់៤០ឆ្នាំ ។ ប៉ុន្តែគេនៅមិនទាន់យល់ច្បាស់នៅឡើយថា តើអ្នកណានឹងទទួលបានលទ្ធផលទាំងនេះ ហើយតើអ្នកណាជាអ្នកសងវិញ។ តើប្រជាជនកម្ពុជាជំនាន់ក្រោយទៀតមែនទេ ? រយៈពេល៤០ឆ្នាំអាចផ្លាស់ប្តូរជំនាន់មនុស្សនៃពលរដ្ឋកម្ពុជាបាន ចំណែកសមាសភាពរាជរដ្ឋាភិបាល ក៏អាចផ្លាស់ប្តូរបានជាច្រើនលើកដែរ ។ ថ្នាក់ដឹកនាំថ្មីក៏ត្រូវការពឹងផ្អែកទៅលើបំណុលចិនផងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ បច្ចុប្បន្នដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសរបស់ខ្លួន កម្ពុជា ត្រូវការជំនួយមិនអាចកាត់ថ្លៃបានពី«បង ធំ»។រយៈពេល១៥ឆ្នាំចុងក្រោយ ទំហំវិនិយោគចិននៅកម្ពុជា បានកើនទ្បើង៦កោដិដុល្លារ ។ គ្រាន់តែក្នុងឆ្នាំ២០១១ ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីកើនដល់២កោដិដុល្លារ ។ នៅកម្ពុជា មានប្រជាជនចិនរហូតដល់៣០០.០០០នាក់កំពុងរស់នៅ និងកំពុងពង្រីកមុខរបររបស់ខ្លួនយ៉ាងសកម្ម ។ បានត្រូវរីកដុះដាលនូវសាលារៀនជាច្រើន ដែលអនុញ្ញាតឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាអាចសិក្សាភាសា និងវប្បធម៌ ប្រពៃណី រស់នៅ និងទស្សនវិជ្ជារបស់ចិន ។ រៀងរាល់ឆ្នាំ មានទេសចរចិន ជាង២០០.០០០នាក់ ទៅទស្សនាព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ នេះជាការស្តែងចេញឲ្យឃើញច្បាស់ថា មិនត្រឹមតែជាឥទ្ធិពលវិជ្ជមានទៅលើការអភិវឌ្ឍទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងទៅលើការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចផ្ទៃក្នុងកម្ពុជាទៀតផង ។
បើយើងរំលឹកពីប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជាពីឆ្នាំ១៩៧៥ មកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ន គឺមានរយៈពេល ៣៧ឆ្នាំហើយ ចិនបានជួយកម្ពុជា យ៉ាងពេញទំហឹងក្នុងការផ្តួលរំលំរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ដែលមានសហរដ្ឋអាមេរិកនៅពីក្រោយខ្នង ។ប៉េកាំង គឺជា«បងធំ» មួយដែលគាំទ្រកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសមួយកាលពីឆ្នាំ២០១១ ធ្លាប់ទទួលរងគ្រោះដោយទឹកជំនន់ដ៏ធំ ហើយប៉េកាំងមានគម្រោងបែងចែកជូនកម្ពុជាជាឥណទាននូវទឹកប្រាក់៥០០លានដុល្លារ សម្រាប់ស្តារហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលរងការខូចខាតដោយគ្រោះធម្មជាតិ និងសម្រាប់ការកសាងប្រព័ន្ធស្រោចស្រពទឹកឲ្យស្រែចម្ការដំណាំផ្សេងៗ។ ជាមួយនឹងឥណទាននេះ ទំហំបំណុលជាតិកម្ពុជាសម្រាប់សង«បងធំ»កើនដល់៦កោដិដុល្លារ ហើយការសងនេះ នឹងត្រូវប្រើពេលជាច្រើនសិបឆ្នាំ ។
កម្ពុជា ក៏តែងតែយល់ច្បាស់ថា ក្នុងករណីចាំបាច់«បងធំ»អាចនឹងផ្តល់ជំនួយចាំបាច់ណាក៏ដោយដល់កម្ពុជា រាប់ទាំងជំនួយយោធាផងដែរ ។ ជាក់ស្តែង ចិនបានបញ្ជូនឲ្យកម្ពុជានូវឯកសណ្ឋាន និងគ្រឿងបច្ចេកទេសយោធា សម្រាប់សេចក្តីត្រូវការរបស់កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ។ ប៉ុន្តែគ្រឿងបច្ចេកទេសទាំងនេះ មិនមែនសុទ្ធតែមានគុណភាពខ្ពស់នោះទេ បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងគ្រឿងបច្ចេកទេសរបស់ប្រទេសផ្សេងៗ។ គេនៅបានដឹងទៀតថា ប្រទេសចិនបានចម្លងនូវអាវុធរបស់ប្រទេសផ្សេៗ។ ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ កម្ពុជាមានគម្រោងទិញឧទ្ធម្ភាគចក្រយោធាពីប្រទេសចិន ។ តើឧទ្ធម្ភាគចក្រយោធាទាំងនេះមានគុណភាពល្អទេ ? តើវាមានប្រសិទ្ធភាពប៉ុនណា នៅពេលប្រយុទ្ធ ? តើនាវារបស់ចិនដែលបញ្ជូនទៅកម្ពុជា កាលពីឆ្នាំ២០០៧កន្លងមកនោះ អាចការពារទីតាំងប្រេងកាត កម្ពុជាបានឬទេ ព្រោះថានៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១២ ខាងមុខនឹងគ្រោងចាប់ផ្តើមធ្វើអាជីវកម្មប្រេងកាតនៅក្នុងឈូងសមុទ្រសៀម ? ជាការប្រសើរ ប្រសិនបើកម្ពុជា ទិញអាវុធពីបណ្តាប្រទេសឈានមុខនៃពិភពលោក ក្នុងវិស័យផលិតអាវុធ ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក បារាំង ឬរុស្ស៊ី ។ ទោះបីជាលទ្ធភាពហិរញ្ញវត្ថុខ្សត់ខ្សោយក៏ដោយ ក៏មិនត្រូវទិញតែរបស់ចិនតែមួយដែរ ត្រូវតែស្វះស្វែងជាអចិន្ត្រៃយ៍ជ្រើសរើសយកអាវុធដែលមានតម្លៃ និងគុណភាពដែលអាចទទួលយកបាន ។
ជនកម្ពុជា ដែលមានភក្តីភាពចំពោះជាតិមាតុភូមិ ធ្វើការគាំទ្រដោយឥតងាករេ ចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា និងចិន ដែលជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដ៏មានផលប្រយោជន៍ជាចម្បង ចំពោះការអភិវឌ្ឍប្រទេសរបស់ខ្លួន ។ វិនិយោគទុនខ្នាតធំៗ និងក្រុមហ៊ុនរបស់ចិន បានបណ្តាក់ទុននៅកម្ពុជា ហើយនិងផ្តល់ការងារថ្មីៗជូនប្រជាជនកម្ពុជា ។ ប៉េកាំង គាំទ្រការពង្រឹងជំហររបស់កម្ពុជា នៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងជួយពង្រឹងកិច្ចការពារជាតិរបស់កម្ពុជា ។ តើកម្ពុជាអាចធ្លាក់ទៅក្នុងទាសភាពរបស់«បងធំ»ដែរឬទេ ? ដោយគ្រាន់តែធ្វើនយោបាយជាឯកតោភាគីនោះ ។ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍកម្ពុជាប្រកបដោយថាមពល ភាពលេចធ្លោរបស់ចិន មិនអាចស្ថិតនៅជាទិសដៅអាទិភាពតែមួយបានទេនៃទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជា ។
ក្នុងករណីពិភពពហុប៉ូល គេត្រូវតែចាប់អារម្មណ៍ទៅលើបណ្តារដ្ឋខ្លាំងៗផ្សេងទៀតដែលអាចចូលរួមវិភាគទានក្នុងការអភិវឌ្ឍកម្ពុជា ។ សម្រាប់កម្ពុជាក៏ដូចជាសម្រាប់ប្រទេសដែលមានទស្សនាទានធំ និងមានអត្ថប្រយោជន៍ធំដែរ គឺកម្ពុជាត្រូវការការអភិវឌ្ឍកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជាមួយបណ្តាប្រទេសក្នុងពិភពលោកដោយមិនផ្តល់អាទិភាពទៅរដ្ឋណាមួយទ្បើយ ។ នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាយើងធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន កម្ពុជាត្រូវតែបង្កើនភាពជិតស្និទ្ធជាមួយបណ្តាប្រទេសសមាជិកអាស៊ានឱ្យបានកាន់តែប្រសើរឡើង ។
គណៈប្រតិភូចិនចេញទៅហើយ ប៉ុន្តែស្មារតីរបស់ចិននៅតែមានដក់ជាប់នៅកម្ពុជា នៅពេលណាដែលភូមិសាស្រ្តនយោបាយរបស់អាមេរិកកាន់តែលាតសន្ធឹងចូលមកដល់តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ចិននៅតែមើលកម្ពុជាជាដៃគូសំខាន់ក្នុងការទប់ចរន្តអាមេរិកដែលមានបំណងជ្រៀតចូលក្នុងផលប្រយោជន៍របស់ចិន ឯកម្ពុជាវិញក៏ត្រូវការមហាអំណាចដទៃទៀតដូចជាអាមេរិក រុស្ស៊ីបារាំង ឬអង់គ្លេស ប៉ុន្តែនៅពេលដែលកម្ពុជាមានបញ្ហាព្រំដែនជាមួយបណ្តាប្រទេសជិតខាង មហាអំណាចទាំងនោះ មិនដែលជួយកម្ពុជាទេ គេតែងនិយាយថា ការដោះស្រាយត្រូវធ្វើជាលក្ខណៈទ្វេភាគី។ ដូច្នេះ កម្ពុជាត្រូវការបងធំដូចដែលចិនធ្លាប់បានបង្ហាញរួចស្រាប់មកហើយ ទាំងស្មារតី ទាំងសម្ភារ និងគ្រឿងសព្វាវុធ ។ សកម្មភាពទាំងអស់នេះមិនត្រឹមតែបង្ហាញថាចិនជាបងធំសម្រាប់កម្ពុជាទេ តែវាក៏បានបង្ហាញសមាជិកអាស៊ានអោយស្វះស្វែងរកបងធំរៀងៗខ្លួន ដែលវាផ្ទុយទៅនឹងទស្សនៈរបស់អាស៊ាន គឺ សហគមន៍១ វាសនា១ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ