ក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជាដោយមានការឧបត្ថម្ភរបស់មូលនិធិខុនរ៉ាដអាល្លឺម៉ង់បានរៀបចំធ្វើកាលពីថ្ងៃទី២៦ និង២៧ វិច្ឆិកា ក្នុងខេត្តកែប នូវវេទិកានិពន្ធនាយកសារព័ត៌មានកម្ពុជាលើកទី៨ដោយមានការចូលរួមរបស់និពន្ធនាយក និងតំណាងសារព័ត៌មានគ្រប់ផ្នែកចំនួន៣រូប ។ ក្រោយការពិភាក្សាគ្នាអស់រយៈពេល២ថ្ងៃមក ដូចវេទិកាបែបនេះលើកមុនដែរ វេទិកានោះបានចេញសេចក្តីថ្លែងការរួមមួយស្តីពី«ការរាយការណ៍ព័ត៌មានអំពីបញ្ហាជម្លោះ និងការទទួលខុសត្រូវរបស់សារព័ត៌មាន» ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនោះមានខ្លឹមសារទាំងស្រុងដូចខាងក្រោមនេះ ៖
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់វេទិកានិពន្ធនាយកសារព័ត៌មានកម្ពុជាលើកទី៨
ធ្វើនៅខេត្តកែបថ្ងៃទី២៦-២៧ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១១
«ការរាយការណ៍ព័ត៌មានអំពីបញ្ហាជម្លោះ និងការទទួលខុសត្រូវរបស់សារព័ត៌មាន»
យើងទាំងអស់គ្នាជានិពន្ធនាយក និងជាតំណាងសារព័ត៌មានគ្រប់ផ្នែកមានចំនួន៣២រូប បានជួបជុំគ្នាក្នុងវេទិកានិពន្ធនាយកសារព័ត៌មានកម្ពុជា (វ.ន.ស.ក) លើកទី៨ រយ:ពេល២ថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃទី២៦ដល់២៧ វិច្ឆិកា ដើម្បីពិភាក្សាគ្នាពីប្រធានបទស្តីពី «ការរាយការណ៍ព័ត៌មានលើបញ្ហាជម្លោះ និងការទទួលខុសត្រូវរបស់សារព័ត៌មាន» ។
ឆ្លងតាមការពិភាក្សាលើប្រធានបទនេះ វ.ន.ស.ក បានសរុបបញ្ហាទស្សនវិស័យបទពិសោធន៍ និងអនុសាសន៍ជាច្រើនដែលក្នុងនោះ វ.ន.ស.ក បានឯកភាពគ្នាថា៖
ក-សេចក្តីរាយការណ៍លើជម្លោះនៅក្នុងប្រទេស
ក.១.នៅពេលដែលកម្ពុជាកំពុងតែមានការអភិវឌ្ឍន៍បញ្ហាជាច្រើនដូចជាវិវាទដីធ្លីជាដើមមានលេចឡើង ។ វ.ន.ស.ក យល់ឃើញថា ខណ:ដែលសារព័ត៌មានមានសេរីភាពនៅក្នុងការធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ព័ត៌មាននោះសេចក្តីរាយការណ៍ទាំងអស់នោះ ត្រូវផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ភាគីទាំងសងខាងនៃទំនាស់។
ក.២.ជាការពិតទំនាស់មួយអាចកើតមានឡើងដោយសារការយល់ច្រឡំ ឬក៏ការបង្កហេតុពីភាគីម្ខាងនៃទំនាស់។ ហេតុនេះនិពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទត្រូវប្រកាន់យកការពិត និងផ្អែកលើប្រភពដែលគួរឱ្យទុកចិត្ត ហើយបង្ហាញព័ត៌មានជូនសាធារណជនដោយស្មោះត្រង់។
ក.៣.និពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទត្រូវពិនិត្យឱ្យបានហ្មត់ចត់មុនចេញផ្សាយសម្រង់សំដីដែលបង្ហាញពីការចោទប្រកាន់ និងការបដិសេធដើម្បីចៀសវាងភាពអយុត្តិធម៌ដល់ភាគីម្ខាងនៃជម្លោះ។
ក.៤.ដោយពិនិត្យឃើញថា កន្លងមកមានបុគ្គលខ្លះអះអាងថា ខ្លួនជាជនរងគ្រោះតែធាតុពិត ខ្លួនជាអ្នកបង្កបញ្ហាទៅវិញនោះនិពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទត្រូវផ្តល់សំឡេងប្រកបដោយតុល្យភាពមានហេតុផល និងមានសាក្សីច្បាស់លាស់ឱ្យបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ។
ក.៥.និពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទត្រូវធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់នូវរាល់អត្ថបទដែល
មានលក្ខណៈបែបញុះញង់បញ្ឆេះកំហឹងអុជអាល ដែលនាំឲ្យជម្លោះកាន់តែរីកធំក្នុងចំណោមភាគីជម្លោះ ។
ក.៦.អត្ថបទព័ត៌មានទាក់ទិននឹងរឿងទំនាស់នានាទាំងករណីរដ្ឋប្បវេណី និងករណីព្រហ្មទណ្ឌ និពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទត្រូវបង្ហាញពីឯករាជ្យភាពដោយមិនត្រូវទទួលប្រយោជន៍ និងលាភសក្ការពីការផ្សាយអត្ថបទព័ត៌មាននោះឡើយ។
ក.៧.និពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការបង្ហាញអត្តសញ្ញាណ ឬរូបថតរបស់បុគ្គលណាម្នាក់ ដែលត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន ឬតុលាការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្នពីបទចោទប្រកាន់ណាមួយ ។ អត្តសញ្ញាណ ឬរូបថតបុគ្គលនោះត្រូវតែបានផ្សាយឡើងវិញនៅពេលដែលរូបគេត្រូវបានដោះលែង បន្ទាប់ពីរកឃើញថាមិនមានកំហុស ដើម្បីជាការផ្តល់ភាពយុត្តិធម៌ និងកិត្តយសដល់បុគ្គលរូបនោះ។
ក.៨.រាល់អត្ថបទបញ្ចេញទស្សនៈលើបញ្ហាទំនាស់ ជម្លោះ និងការវិវាទនានានិពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទត្រូវផ្អែកលើការពិត និងមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់មិនលម្អៀង ដើម្បីចៀសវាងការភាន់ច្រឡំ។
ក.៩.ទន្ទឹមនឹងនេះ វ.ន.ស.ក ទទូចឱ្យមន្រ្តីមានសមត្ថកិច្ចដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការងារទំនាស់នានាក៏ដូចជាបុគ្គល និងស្ថាប័នដែលមានទំនាស់ត្រូវបង្ហាញដោយភាពស្មោះត្រង់ពីសាវតារពិតប្រាកដនៃទំនាស់ដល់សារព័ត៌មានដើម្បីឱ្យសារព័ត៌មានបង្ហាញការពិត និងមិនលម្អៀងដល់សាធារណជន។
ខ-សេចក្តីរាយការណ៍ពីជម្លោះរវាងកម្ពុជា និងប្រទេសជិតខាងដោយមានបទពិសោធន៍ខ្លះៗ ចាប់តាំងពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០០៨ រហូតមកដល់ពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១១ ជាពេលវេលាដែលប្រទេសកម្ពុជាមានជម្លោះនយោបាយ និងយោធាជាមួយប្រទេសថៃ និពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទត្រូវពង្រឹងវិជ្ជាជីវៈបន្ថែមរបស់ខ្លួនដើម្បី៖
ខ.១.ចៀសវាងអត្ថបទដែលនាំឱ្យបញ្ឆេះកំហឹងជាតិសាសន៍ និងសាសនាឱ្យកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ។
ខ.២.ចៀសវាងធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងការទូតនៃប្រទេសដែលកំពុងមានជម្លោះនឹងគ្នាត្រូវអន្តរាយ ដោយសារការវិភាគព័ត៌មានតាមការស្រមើស្រមៃ និងគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។
ខ.៣.ចៀសវាងបង្កភាពគ្រោះថ្នាក់ដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជា និងពលរដ្ឋនៃប្រទេសដែលជាភាគីជម្លោះជាមួយកម្ពុជាដែលរស់នៅតាមតំបន់ព្រំដែនក៏ដូចជាពលរដ្ឋដែលកំពុងបំពេញការងារ និងប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតដោយរួមទាំងអ្នកទេសចរផងដែរ ។
ខ.៤.ចៀសវាងរាយការណ៍ព័ត៌មានពីបញ្ហាជម្លោះដោយសំអាងលើប្រភពមិនច្បាស់លាស់ និងមិនមានការទទួលខុសត្រូវដែលនាំឱ្យជម្លោះកាន់តែតានតឹង។
ខ.៥.រាល់បញ្ហារសើបត្រូវប្រមូលការពិតតាមរយៈការបង្កើតកិច្ចសម្ភាសន៍ ការស្រាវជ្រាវ ការពិនិត្យលើសាវតារ និងមានរូបថត រូបវីដេអូ ឬមានការថតសំឡេង ដើម្បីជាភស្តុតាងរឹងមាំសម្រាប់សេចក្តីរាយការណ៍ព័ត៌មានរបស់ខ្លួន។
ខ.៦.ការប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍ក្នុងបទអត្ថាធិប្បាយទៅលើមេដឹកនាំរបស់ប្រទេសដែលជាគូជម្លោះជាមួយប្រទេសកម្ពុជាត្រូវតែសមរម្យ ដើម្បីបង្ហាញពីសីលធម៌ខ្ពស់ប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន។
ខ.៧.ទោះបីនិពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទនៅក្នុងប្រទេសដែលមានជម្លោះនឹងគ្នាមាននិន្នាការ ទស្សនៈនយោបាយ និងសាសនាខុសៗគ្នា ព្រមទាំងមានចិត្តស្រឡាញ់ជាតិសាសន៍រៀងៗខ្លួនក៏ដោយ ក៏ត្រូវតែគិតឱ្យបានល្អិតល្អន់ មុនផ្សាយអត្ថបទព័ត៌មានស្តីពីជម្លោះ ដើម្បីចៀសវាងការយល់ច្រឡំគ្នាកាន់តែធំ និងពង្រីកជម្លោះកាន់តែខ្លំាងឡើង។
ខ.៨.នៅក្នុងជម្លោះលើបញ្ហាព្រំដែនបញ្ហាការទូតបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច និងបញ្ហាសង្គមរវាងរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសដែលកំពុងមានជម្លោះព័ត៌មានមួយចំនួនត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលរក្សាជាការសម្ងាត់ ។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរត្រូវផ្តល់ព័ត៌មានបច្ចុប្បន្នភាពឱ្យបានទាន់ពេលដល់អ្នកសារព័ត៌មាននៅក្នុងប្រទេសទៅតាមសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន។
ខ.៩សារព័ត៌មានត្រូវធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ព័ត៌មានដែលមានចរិតជួយជ្រោមជ្រែងឱ្យមានសន្តិភាពជាជាងដុតជម្លោះរវាងប្រទេសមួយជាមួយប្រទេសមួយទៀត ។ ការធ្វើដូច្នេះដើម្បីធានាថាសារព័ត៌មានបានបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួននៅក្នុងការបម្រើផលប្រយោជន៍សាធារណ:ដែលជាតួនាទីចម្បងរបស់សារព័ត៌មាន។
ខ.១០.ទន្ទឹមនឹងនេះ វ.ន.ស.ក សូមអំពាវនាវដោយទទូចដល់និពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទនៃប្រទេសជិតខាងត្រូវប្រកាន់យកជំហរដូចគ្នានៅពេលដែលប្រទេសរបស់ខ្លួនមានជម្លោះនានាជាមួយនឹងប្រទេសកម្ពុជា ។
ខ.១១.វ.ន.ស.ក ប្រាថ្នាចង់ឱ្យនិពន្ធនាយក និងអ្នកកែសម្រួលអត្ថបទកម្ពុជាបានជួបជាមួយសមភាគីនៃប្រទេសជិតខាង ក៏ដូចជានៅក្នុងតំបន់ ពិសេសប្រទេសក្នុងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) នៅក្នុងវេទិកានិពន្ធនាយករួមគ្នាជាញឹកញាប់ទាំងទ្វេភាគីនិងពហុភាគី ដើម្បីបង្កើនការយល់គ្នាទៅវិញទៅមកនិងជួយសម្រាលភាពតានតឹងក្នុងករណីដែលប្រទេសរបស់ខ្លួនមានជម្លោះជាមួយគ្នា។
ធ្វើនៅខេត្តកែបថ្ងៃទី២៧ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១១
ចែករំលែកព័តមាននេះ