អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័សនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានកត់សម្គាល់លើការចែកចាយព័ត៌មានរបស់បណ្តាញឃោសនាថៃនាពេលថ្មីៗនេះ ជាពិសេស នៅលើបណ្តាញឃោសនា Bangkok Post ដែលបានចេញផ្សាយព្រមៗគ្នាជាមួយសេចក្តី ថ្លែងការណ៍របស់មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាលថៃ
អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័សនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានកត់សម្គាល់លើការចែកចាយព័ត៌មានរបស់បណ្តាញឃោសនាថៃនាពេលថ្មីៗនេះ ជាពិសេស នៅលើបណ្តាញឃោសនា Bangkok Post ដែលបានចេញផ្សាយព្រមៗគ្នាជាមួយសេចក្តី ថ្លែងការណ៍របស់មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាលថៃ ជុំវិញរឿងប្រាសាទព្រះវិហារនៅក្នុងបរិបទនៃកិច្ចប្រជុំលើកទី៣៥ របស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដែលមិនត្រឹមតែបានលើកឡើងជាការសង្ស័យពីភាពជាម្ចាស់ទ្រព្យរបស់កម្ពុជា និងផែនការជួសជុល និងការពារប្រាសាទព្រះវិហារប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងបានវាយប្រហារទៅលើគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក និងអង្គការយូណេស្កូទៀតផង។
នៅក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយនាថ្ងៃទី២០ មិថុនា ឆ្នាំ២០១១ បណ្តាញឃោសនា Bangkok Post បានផ្សព្វផ្សាយនូវព័ត៌មានមិនពិត និងក្រអឺតក្រទមដែលមានចំណងជើងថា «លោកស៊ុវីទ ដែលជារដ្ឋមន្ត្រីធនធានធម្មជាតិ និងបរិស្ថាន ជួបប្រធានអង្គការយូណេស្កូនៅទីក្រុងប៉ារីស» ដោយនិយាយថា ៖
១-«លោកស៊ុវីទ ឃុនគិទិ ដែលជារដ្ឋមន្ត្រីធនធានធម្មជាតិ និងបរិស្ថាន បានជួបលោកជំទាវ Irina Bokova អគ្គនាយិកានៃអង្គការយូណេស្កូ កាលពីម្សិលមិញ ក្នុងគោលបំណង ដើម្បីពន្យារការពិចារណាលើផែនការគ្រប់គ្រងតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហាររបស់កម្ពុជា» ។
២-«លោកស៊ុវីទ នឹងស្នើឱ្យអង្គការយូណេស្កូពិនិត្យមើលពីការប្រើប្រាស់ថវិការបស់កម្ពុជាចំនួន ៥០.០០០ដុល្លារ ដែលជាជំនួយផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់ស្ថាប័នអន្តរជាតិ» ។
នៅថ្ងៃទី២១ មិថុនា ឆ្នាំ២០១១ កាសែត Bangkok Post បានផ្សព្វផ្សាយនូវអត្ថបទមួយពីរឿងប្រាសាទព្រះវិហារដែលលោកអាប់ភីស៊ីត បាននិយាយថា «បើមិនពន្យារផែនការរៀបចំប្រាសាទទេ យើង (ថៃ) នឹងដើរចេញ» ។
៣-លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអាប់ភីស៊ីត មានជំនឿយ៉ាងមោះមុតថា «អង្គការយូណេស្កូនឹងពន្យារការពិចារណាលើផែនការគ្រប់គ្រងតំបន់ព្រំដែនមានជម្លោះជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ» ។ អត្ថបទនេះ ក៏បានដកស្រង់សម្តីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអាប់ភីស៊ីត ដែលថា «យើងនៅតែបន្តពិភាក្សាជាមួយអង្គការយូណេស្កូ ។ ប្រសិនបើពួកគេមិនពន្យារនូវអ្វីដែលពួកយើង ស្នើសុំ ពួកគេគួរតែដឹងថា យើងនឹងមិនបន្តធ្វើកិច្ចការជាមួយពួកគេទៀតទេ» ។
៤-សម្តីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ ក៏ត្រូវបានដកស្រង់ពីការនិយាយគំរាមកំហែងដ៏អាក្រក់នេះផងដែរថា «ប្រសិនបើកិច្ចប្រជុំរបស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក មិនព្រមពន្យារលើការពិចារណាផែនការគ្រប់គ្រងរបស់កម្ពុជា នោះថៃខ្លួនឯងផ្ទាល់នឹងស្នើទៅគណៈរដ្ឋមន្ត្រីរបស់ខ្លួនឱ្យប្រទេសថៃដកខ្លួនពីសមាជិកភាពរបស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌ ដោយឈរលើមូលហេតុថា ស្ថាប័នអន្តរជាតិនេះបានបរាជ័យក្នុងការលើកកម្ពស់សន្តិភាព និងស្ថិរភាពដែលផ្ទុយពីគោលការណ៍ដើមរបស់ខ្លួន» ។
អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស មានតួនាទីដើម្បីជម្រាបជូនសាធារណមតិថា ការលើកឡើងដែលចេញផ្សាយដោយកាសែត Bangkok Post និងបណ្តាញឃោសនាដទៃទៀតដែលឈរលើមូលដ្ឋានគ្មានភាពពិត និងជាក់ស្តែងនោះ គ្រាន់តែជាបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានដែលមានចេតនាបំពុលនូវសាធារណៈមតិ និងគំរាមកំហែងដល់កេរិ៍្តឈ្មោះជាសាកលរបស់អង្គការយូណេស្កូ និងគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកតែប៉ុណ្ណោះ ។
ទីមួយ រដ្ឋាភិបាលថៃ និងបណ្តាញឃោសនាថៃគួរដឹងថា ក្នុងអំឡុងពេលនៃកិច្ចប្រជុំរបស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកថ្មីៗនេះ កាលវិភាគកម្មវិធីរបស់អគ្គនាយិកាអង្គការយូណេស្កូ ត្រូវបានធ្វើឡើង ហើយរបៀបវារៈផ្លូវការនៃកិច្ចប្រជុំក៏ត្រូវបានកំណត់តាមនីតិវិធីដែលមានស្រាប់ ឬតាំងពីយូរមកហើយ ។ ថៃមិនអាចដាក់ទម្ងន់ឆន្ទៈគឃ្លើនរបស់ខ្លួនលើកម្មវិធីរបស់អគ្គនាយិកា ក៏ដូចជារបៀបវារៈរបស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដោយរំលោភលើការអនុវត្តជាអន្តរជាតិ និងសេចក្តីគោរពផ្នែកការទូតនោះទេ ។
ទីពីរ លោករដ្ឋមន្ត្រីស៊ុវីទ មានចេនាដាក់កំហុសអង្គការយូណេស្កូ ពាក់ព័ន្ធនឹងចំណាយលើថវិកាចំនួន៥០.០០០ដុល្លារ ដែលផ្តល់ដោយស្ថាប័នពិភពលោកទៅដល់អង្គភាពបំពេញការងារថ្នាក់ជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារសម្រាប់គោលបំណងមនុស្សធម៌ ដើម្បីកាត់បន្ថយនូវការរងទុក្ខ និងឈឺចាប់របស់អ្នកភូមិកម្ពុជាចំនួន៣១៩គ្រួសារ និងសមាជិកគ្រួសាររបស់ពួកគាត់ រួមទាំងស្ត្រី កុមារ និងមនុស្សចាស់ដែលបានរត់គេចពីការបាញ់ផ្លោងដោយកាំភ្លើងធំ និងការឆេះភូមិរបស់គាត់ដែលស្ថិតនៅជិតជណ្តើរខាងជើងនៃប្រាសាទព្រះវិហារ ពីសំណាក់ការវាយប្រហាររបស់ទាហានថៃកាលពីថ្ងៃទី៣ និង៤ មេសា ឆ្នាំ២០០៩ ។
ថវិកានោះត្រូវបានប្រើយ៉ាងត្រឹមត្រូវដើម្បី១-ជួសជុលបារាយណ៍ទឹកនៅជិតជណ្តើរខាងជើងប្រាសាទដែលរងការខូចខាតអំឡុងពេលការវាយប្រហារដោយយោធាថៃ ២- សាងសង់ឡើងវិញនូវការិយាល័យរដ្ឋបាលដែលត្រូវបានបំផ្លាញ និង៣-សាងសង់ឡើងវិញនូវសួនសម្រាប់ក្មេងលេង និងបណ្ណាល័យសម្រាប់ក្មេងៗ ដែលក្រោយមកត្រូវបានផ្លាស់ទីតាំងទៅដាក់នៅភូមិធម្មជាតិសម្តេចតេជោ ដែលស្ថិតនៅចម្ងាយ២០គីឡូម៉ែត្រភាគខាងត្បូងប្រាសាទព្រះវិហារ ។
ការចោទប្រកាន់ដ៏ឆ្កួតលេលា របស់លោករដ្ឋមន្ត្រីស៊ុវីទ គឺជាការរំខានដល់ស្ថាប័នពិភពលោក ដែលជាចំណែកមួយនៃយុទ្ធនាការបំភិតបំភ័យទាំងមូលរបស់ថៃ ដែលលោកស៊ុវីទ ផ្ទាល់បានធ្វើខ្លួនឱ្យល្បីល្បាញក្នុងការបំភ័ន្ត ការភូតកុហក និងការជំទាស់នឹងកិច្ចព្រមព្រៀង និងកាតព្វកិច្ច កាលពីកិច្ចប្រជុំលើកទី៣៤ នាទីក្រុងប្រេស៊ីលីយ៉ារបស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ២០១០ ។
ទី៣-លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចាំផ្ទះ អាប់ភីស៊ីត កំពុងគិតកេងយកចំណេញពីលទ្ធផលដែលគិតថា សមស្របចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការជំទាស់នឹងផែនការគ្រប់គ្រងតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហាររបស់កម្ពុជាដែលគ្មានបំណងល្អ ក្រៅពីបំពុលសាធារណមតិឱ្យគាំទ្រថៃ ដែលនេះគឺជាយុទ្ធនាការបំពុល និងបំភិតបំភ័យនាំមុខការគំរាមកំហែងរបស់ថៃក្នុងការធ្វើពហិការចំពោះយូណេស្កូ ។
ចរិតកំរោលទទឹងទិសរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ គឺមិនអាចគេចផុតពីការមើលឃើញរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិដែលធ្វើជាសាក្សីឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញពីភាពក្រអឺតក្រទម និងការខ្វះសីលធម៌ របស់ប្រទេសថៃចំពោះស្ថាប័ននៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ។ ការគំរាមកំហែងរបស់ថៃដែលចង់ដើរចេញពីយូណេស្កូ និងគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកគឺជាការសម្រេចចិត្ត និងជម្រើសផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ថៃដែលថា តើខ្លួននឹងអនុវត្តតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ឬក៏ដើរចេញពីស្ថាប័នពិភពលោកនេះ ។ ប្រសិនបើលោកនាយករដ្ឋ មន្ត្រីចាំផ្ទះ អាប់ភីស៊ីត សម្រេចចិត្តដើរចេញពី អង្គការយូណេស្កូ និងគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកដូចការគំរាមកំហែងមែននោះ នោះវាសមនឹងអ្វីដែលឥស្សរជនអន្តរជាតិនៅទីក្រុងប៉ារីសបាននិយាយលេងសើចចំអកថា «យើងគប្បីរកទិញស្បែកជើងរត់ប្រណាំងថ្មីសន្លាងមួយគូឱ្យអាប់ភីស៊ីតពាក់រត់ចេញទៅ»។
គួររំលឹកថា ក្នុងគោលបំណងពង្រីកមហិច្ឆតារបស់ខ្លួន ថៃមិនត្រឹមតែពូកែក្នុងការបំភ្លៃវោហាស័ព្ទតែប៉ុណ្ណោះទេ ថៃក៏បានប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធាវាយប្រហារមកលើកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ១៩៥៣-១៩៥៤ និងជាថ្មីម្តងទៀតក្នុងឆ្នាំ១៩៦៦ គឺយ៉ាងយូរអង្វែងមុនឆ្នាំ ២០០៨ ដែលជាឆ្នាំនៃការដាក់ប្រាសាទព្រះវិហារក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ហើយដែលជាសាក្សីនៃភាពពិតជាក់ស្តែងទាត់ចោលការចោទប្រកាន់ប្រកបដោយចេតនាដ៏ឆ្កួតលេលា និងគ្មានហេតុផលប្រឆាំងរបស់ថៃទៅនឹងគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកថា «គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដែលបានដាក់ប្រាសាទព្រះវិហារក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកក្នុ្ងងឆ្នាំ២០០៨នោះ គឺជាមូលហេតុដែលនាំឱ្យមានការប៉ះទង្គិចនៅតាមព្រំដែនរវាងកម្ពុជា-ថៃ»ដូចដែលចេញផ្សាយលើកាសែត Bangkok Post ថ្ងៃទី២០ មិថុនា ឆ្នាំ២០១១ ។
ក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីការដាក់ប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកមក ថៃបានឈ្លានពានវាយប្រហារទឹកដីកម្ពុជាជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារចំនួន៥លើក ដោយប្រើកាំភ្លើងធំ និងប្រើគ្រាប់បែកចង្កោមដែលអន្តរជាតិហាមឃាត់ ។ ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ ដល់ថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈ ថៃបាន បាញ់គ្រាប់កាំភ្លើងធំជាង៣.០០០គ្រាប់ ចូលក្នុងតំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលក្នុងនោះ គ្រាប់កាំភ្លើងធំចំនួន៤១៤គ្រាប់បានប៉ះចំលើប្រាសាទ និងបរិវេណរបស់ប្រាសាទ ដែលបណ្តាលឱ្យមានការខូចខាតយ៉ាងដំណំទៅលើសំណង់ប្រាសាទ ។
ទី៤-ភាពឆ្កួតលេលារបស់ថៃ និងការចោទប្រកាន់ឥតមូលហេតុមកលើគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដោយសំអាងហេតុផលថា «ស្ថាប័នអន្តរជាតិបរាជ័យក្នុងការលើកតម្កើងសន្តិភាព និងស្ថិរភាព ដែលផ្ទុយពីគោលការណ៍ដើមរបស់ខ្លួន» គឺជាបុព្វហេតុធ្វើឱ្យអន្តរាយមុខមាត់របស់ថៃខ្លួនឯងនៅលើសង្វៀន និងវេទិកាអន្តរជាតិ ។ បន្ថែមពីលើនេះ ការគំរាមដើរចេញពីស្ថាប័នពិភពលោករបស់ថៃ កាន់តែមានន័យជាការបន្ថែមអំបិលម្ទេសឱ្យថៃរឹតតែឈឺចាប់ដល់ថ្នាក់អង្គុយយំដោយខ្មាសអៀនយ៉ាងខ្លាំងចំពោះមុខពិភពលោក ។ ជាក់ស្តែង គឺលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចាំផ្ទះ អាប់ភីស៊ីត វេចាជីវ៉ា គឺរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកាស៊ីត ភិរម្យ និងរដ្ឋមន្ត្រីស៊ុវីទ ឃុនគិទិ ដោយគ្រាន់តែរាយនាមឈ្មោះជនមួយចំនួនតែប៉ុណ្ណោះ ដែលសុទ្ធតែជាអ្នកបានបរាជ័យក្នុងការលើកតម្កើងសន្តិភាព និងស្ថិរភាព ដែលខុសស្រឡះពីឥរិយាបថផ្សះផ្សារបស់ថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជា ។
អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័សសូមឆ្លៀតឱកាសនោះដើម្បីរំលឹកឡើងវិញថា គណៈ កម្មាធិការជាតិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានចេញនូវ «សេចក្តីថ្លែងការណ៍» កាលពីថ្ងៃទី១៩ មិថុនា ឆ្នាំ២០១១ ដោយបញ្ជាក់ម្តងទៀតថា ប្រាសាទព្រះវិហារ ត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ២០០៨ស្របទៅនឹងនីតិវិធីដែលចែងក្នុងអនុសញ្ញាឆ្នាំ១៩៧២ និងគោលការណ៍ណែនាំសម្រាប់អនុវត្តអនុសញ្ញា និងទទួលបានការយល់ព្រមជាឯកច្ឆន្ទដោយសមាជិកទាំង២១រូបនៃគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះក៏បង្ហាញផងដែរនូវ ១-សុច្ឆន្ទៈដ៏ល្អរបស់កម្ពុជាក្នុងការធ្វើការជាមួយប្រទេសថៃឱ្យបានល្អដើម្បីចៀសវាងនូវការពាក់ព័ន្ធរឿងរ៉ាវវប្បធម៌ជាមួយបញ្ហាព្រំដែន ២-ការបង្ហាញយ៉ាងជាក់ច្បាស់នូវការពិត និងភាពជាក់ស្តែងដែលកម្ពុជាបានលើកឡើងដើម្បីច្រានចោលនូវការទាមទាររបស់ថៃដែលថា ការចុះបញ្ជីប្រាសាទជារមណីយដ្ឋានបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះ បានបង្កឱ្យមានការប៉ះទង្គិចអាវុធគ្នានៅតាមតំបន់ព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងថៃ ៣-ការខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាដោយសន្តិវិធីជាមួយនឹងការចូលរួមរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ មានសហគមន៍អាស៊ាន ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងនាមជាភាគីទីបី ដើម្បីឱ្យមានការចរចារវាងកម្ពុជា និងថៃ ។
ជារួម ភាពរំជើបរំជួលយ៉ាងរន្ថើនរបស់សារព័ត៌មាន និងរដ្ឋាភិបាលថៃ ប្រាកដជានឹងមិនបានផ្តល់ផលអ្វីដល់គំនិតអាក្រក់របស់ថៃដែលមានបំណងរារាំងសហគមន៍អន្តរជាតិក្នុងការអនុវត្តភារកិច្ចរបស់ខ្លួនដូចមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ និងដើម្បីរារាំងកម្ពុជា មិនឱ្យទទួលបានសិទ្ធិសមស្រប និងពេញលេញដើម្បីការពារ និងអភិរក្សប្រាសាទព្រះវិហារឱ្យស័ក្តិសមជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដែលបម្រើប្រយោជន៍សម្រាប់មនុស្សជាតិ និងមនុស្សជំនាន់ក្រោយ ។
ដូច្នេះវាប្រាកដជាមានសារសំខាន់ខ្លាំងណាស់ក្នុងការរំលឹកឡើងវិញថា ប្រសិនបើនាយករដ្ឋមន្ត្រីចាំផ្ទះអាប់ភីស៊ីត វេចាជីវ៉ា សម្រេចបន្តការគំរាមកំហែង និងដើរចេញពីអង្គការយូណេស្កូ និងគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនោះ វាស័ក្តិសមនឹងអ្វីដែលឥស្សរជនអន្តរជាតិនៅទីក្រុងប៉ារីសបាននិយាយលេងសើចចំអកថា «យើងគប្បីរកទិញស្បែកជើងរត់ប្រណាំងថ្មីសន្លាងមួយគូឱ្យអាប់ភីស៊ីតពាក់រត់ចេញទៅ…» ៕
អង្គភាពព័ត៌មាននិងប្រតិកម្មរហ័ស
ចែករំលែកព័តមាននេះ