វិស័យព័ត៌មានវិទ្យាកំពុងធ្វើឱ្យមានវិសមភាពនៃទ្រព្យសម្បត្តិ និងប្រាក់ចំណូល
អស់រយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំមកហើយ ក្នុងបណ្តាប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿន ជាពិសេស
រដ្ឋកាលីហ្វ័រនីញ៉ា ៖ អស់រយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំមកហើយ ក្នុងបណ្តាប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿន ជាពិសេស សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងកើនឡើងនូវវិសមភាពនៃទ្រព្យសម្បត្តិ និងប្រាក់ចំណូល ហើយប្រាក់ឈ្នួលដែលប្រែប្រួលតាមអតិផរណាកើនឡើងយឺតបំផុត ។ ចំណែកអ្នកចូលនិវត្តន៍បានប្រឈមនឹងការធ្លាក់ចុះនៃអត្រាការប្រាក់សន្សំរបស់ពួកគេ ។ រឿងរ៉ាវនេះបានកើតឡើង ខណៈប្រាក់ចំណេញសាជីវកម្ម និងតម្លៃភាគហ៊ុនបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង ។
យោងតាមការស្រាវជ្រាវរបស់លោក Mordecai Kurz សាស្ត្រាចារ្យប្រចាំសាកលវិទ្យាល័យ Stanford បានបង្ហាញថា ការប្រែប្រួលទាំងអស់នេះ គឺបណ្តាលមកពីការកើនឡើងនៃព័ត៌មានបច្ចេកវិទ្យាដ៏ទំនើប (IT) ។
លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវបានបញ្ជាក់ថា ៖« IT បានប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចតាមមធ្យោបាយជាច្រើនដូចជា ម៉ាស៊ីនកុំព្យូទ័រ ប្រព័ន្ធអីុនធើរណេត និងបច្ចេកវិទ្យាចល័ត ដែលបានផ្លាស់ប្តូរប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ការលក់រាយតាមអនឡាញ ឧស្សាហកម្មឱសថ និងសេវាកម្មពាក់ព័ន្ធនឹងអតិថិជនរាប់មិនអស់ផ្សេងទៀត » ។
IT បានធ្វើឱ្យជីវិតកាន់តែប្រសើរឡើង ក៏ប៉ុន្តែដោយបើកដៃឱ្យមានការកើនឡើងនូវកម្លាំងផ្តាច់មុខ និងសម្របសម្រួលរាល់ឧបសគ្គនានា ធ្វើឲ្យវិស័យនេះមានចំណុចអវិជ្ជមានដ៏ធំលើសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងផលប៉ះពាល់ដល់នយោបាយ រួមបញ្ចូលទាំងការរីករាលដាលនៃ «ព័ត៌មានមិនពិត » ឬហៅថា Fake News ។
សម្រាប់អ្នកចាប់ផ្តើមដំបូងរចនាសម្ព័ន្ធនៃវិស័យIT អនុញ្ញាតឱ្យមានការបង្កើតឡើងនូវកម្លាំងផ្តាច់មុខ ។ ITបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវដំណើរការនៃការផ្ទុក និងការបញ្ជូនទិន្នន័យ ហើយអ្នកបង្កើត IT គឺជាម្ចាស់តែមួយគត់នៃបណ្តាញព័ត៌មានសំខាន់ៗ ដែលពួកគេធ្វើការយ៉ាងសកម្មដើម្បីការពារគូប្រជែងពីការប្រើប្រាស់ ។ ក្រុមហ៊ុន IT អាចការពារកម្លាំងផ្តាច់មុខរបស់ពួកគេបានតាមរយៈប៉ាតង់ ឬរក្សាកម្មសិទ្ធិបញ្ញា ប៉ុន្តែមធ្យោបាយទាំងនេះទាមទារឲ្យមានការបង្កើតពាណិជ្ជកម្មសាធារណៈដោយសម្ងាត់ ។ ដូច្នេះហើយសម្រាប់ហេតុផលយុទ្ធសាស្ត្រក្រុមហ៊ុនជាច្រើនបានបដិសេធមិនយកការការពារផ្នែកច្បាប់ និងពង្រីកតួនាទីទីផ្សារលេចធ្លោមួយ ដោយបញ្ចេញនូវការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពប្រព័ន្ធ Software តាមលំនាំដើម ដើរតួនាទីជាអ្នកដោះស្រាយឧបសគ្គ។ នៅពេលដែលបច្ចេកវិទ្យាថ្មីប្រកបដោយសក្ដានុពលលេចរូបរាងឡើង ក្រុមហ៊ុនធំៗតែងតែប្រកួតប្រជែងដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាប្រកួតប្រជែងដោយខ្លួនឯង ឬក៏ការពារពួកវា ។
នៅពេលក្រុមហ៊ុនប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិតមួយបង្កើតកម្មវិធីកុំព្យូទ័រដ៏មានឥទ្ធិពល វាបានក្លាយជាគុណសម្បត្តិមួយ ។ ដោយសារតែតម្លៃនៃការដំណើរការ និងរក្សាទុកព័ត៌មានបានធ្លាក់ចុះក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បានធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនមួយដែលមានគុណសម្បតិ្តចំណាយលើប្រតិបត្តិការតិច បែរជាទទួលបានប្រាក់ចំណេញកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដូចជា តួលេខនៃអ្នកប្រើប្រាស់ច្រើន (Google និង Facebook ជាឧទាហរណ៍ល្អមួយ) ។ ការចំណាយ និងវិសាលភាពនៃគុណសម្បត្តិទាំងនេះ ស្ទើរតែគ្មានគូប្រជែងណាមួយអាចយកឈ្នះទៅរួច ។
ជាមួយគ្នានេះ ដោយសារតែក្រុមហ៊ុនទាំងនោះទទួលបានអំណាចពីព័ត៌មាន បានធ្វើឲ្យតំណែងរបស់ពួកគេកាន់តែប្រសើរឡើង ព្រោះពួកគេមានសមត្ថភាពប្រើប្រាស់ព័ត៌មានឯកជនរបស់អតិថិជនជាយុទ្ធសាស្ត្រកំណត់គោលដៅ ។
ជាការពិតណាស់ ប្រព័ន្ធព័ត៌មានវិទ្យាជាច្រើន មិនមែនជាអ្នកផលិតទៅតាមគំនិតចាស់គំរិលនោះទេ ពួកវាជាឧបករណ៍ផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង និងការចែកចាយព័ត៌មានក្នុងចំណោមអ្នកប្រើប្រាស់ក្នុងមូលដ្ឋានទិន្នន័យចម្រុះ ។ និយាយឱ្យខ្លី ព័ត៌មានវិទ្យាភ្ជាប់ការបង្កើតនៃការការពារចូលក្នុងទីផ្សារ ហើយបន្ទាប់មក លើកទឹកចិត្តក្រុមហ៊ុនឈានមុខដើម្បីឱ្យក្លាយជាក្រុមហ៊ុនកាន់តែរឹងមាំថែមទៀត ។ ជាមួយនឹងល្បឿននៃការបង្កើតព័ត៌មានវិទ្យាថ្មីៗកើនឡើង កម្លាំងផ្តាច់មុខក៏កើនឡើងដែរ ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Mordecai Kurz បានថ្លែងថា ៖« ឥទ្ធិពលសេដ្ឋកិច្ចនៃកម្លាំងផ្តាច់មុខ ខ្ញុំបានប៉ាន់ប្រមាណពីកម្រិតធម្មតានៅពេលប្រាក់ចំណេញ ឬក៏តម្លៃភាគហ៊ុនមិនមែនជាព្រឹត្តិការណ៍ឱកាសតែមួយប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជាការឆ្លុះបញ្ចាំងពីកម្លាំងផ្តាច់មុខ ។ ជាមួយនឹងកម្រិតទាំងនេះ ខ្ញុំបានថ្លឹងថ្លែងសមាសភាពផ្តាច់មុខនៃតម្លៃភាគហ៊ុនសរុបជាអ្វីដែលខ្ញុំហៅថា «ទ្រព្យសម្បតិ្តផ្តាច់មុខ» និងប្រាក់ចំណេញផ្តាច់មុខ ឬការជួលផ្តាច់មុខ ។ បន្ទាប់មក ខ្ញុំរកមើលការកំណត់ពីរបៀបទ្រព្យសម្បតិ្តផ្តាច់មុខ និងជួលផ្តាច់មុខមានការវិវត្ត ។ តួលេខខាងក្រោមនេះ បង្ហាញពីទ្រព្យសម្បតិ្តផ្តាច់មុខជាភាគរយនៃតម្លៃទីផ្សារភាគហ៊ុនសរុបចន្លោះឆ្នាំ១៩៨៥ និង២០១៥។ ដូចទិន្នន័យបានបង្ហាញក្នុងទសវត្សរ៍៨០ មិនមានទ្រព្យសម្បតិ្តផ្តាច់មុខទេ ។ ប៉ុន្តែពេលដែលឧស្សាហកម្មព័ត៌មានវិទ្យាបានអភិវឌ្ឍន៍ឡើងទ្រព្យសម្បតិ្តផ្តាច់មុខបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងពោលគឺ វាឈានដល់៨២% នៃតម្លៃទីផ្សារភាគហ៊ុនសរុបមានតម្លៃស្មើ២៣,៨ទ្រីលានដុល្លារក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥ ។ នេះគឺជាទ្រព្យសម្បតិ្តបន្ថែមទទួលបានដោយសារតែការកើនឡើងនៃកម្លាំងផ្តាច់មុខ ហើយវានៅតែបន្តលូតលាស់ » ។
ដើម្បីដាក់ក្នុងទស្សនវិស័យភាគរយទ្រព្យសម្បតិ្តផ្តាច់មុខពិចារណាពីការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងក្នុងតម្លៃសាជីវកម្ម ។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៦០ ភាគរយនៃទ្រព្យសកម្មក្រុមហ៊ុនហិរញ្ញប្បទានដោយបំណុលមានចំនួនតិចជាង២០% ។ មកដល់ឆ្នាំ២០១៥ ភាគហ៊ុនទាំងនោះបានកើនឡើងប្រហែល៨០% មានន័យថា ដើមទុនជាច្រើនត្រូវបានផ្តល់ដោយសាជីវកម្មសាធារណៈដែលបច្ចុប្បន្នគ្រប់គ្រង និងធ្វើពាណិជ្ជកម្មដោយម្ចាស់បំណុល ។ ក្នុងន័យផ្សេងទៀត យើងអាចនិយាយបានថា អ្នកវិនិយោគបានយល់ព្រមធ្វើហិរញ្ញប្បទានបំណុលសាជីវកម្មដោយប្រើប្រាស់ទ្រព្យសម្បត្តិផ្តាច់មុខជាវត្ថុបញ្ចាំ និងការជួញដូរភាគច្រើនក្នុងទីផ្សារភាគហ៊ុន អាចត្រូវបានគេគិតក្នុងនាមជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិនៃទ្រព្យសម្បត្តិផ្តាច់មុខ ។ ដូចតារាងខាងក្រោមបានបង្ហាញក្រុមហ៊ុន៩ក្នុងចំណោម១០ មានទ្រព្យសម្បតិ្តផ្តាច់មុខធំជាងគេក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥ សុទ្ធតែទាក់ទងនឹង IT ដោយផ្តោតសំខាន់លើការទំនាក់ទំនងចល័ត បណ្តាញសង្គម ការលក់ទំនិញរាយលើអនឡាញ និងថ្នាំ ។ ដូចគ្នានេះដែរ ទ្រព្យសម្បត្តិផ្តាច់មុខភាគច្រើនក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនទាំង១០នេះ កំពុងបង្កើតឡើងដោយក្រុមហ៊ុនផ្លាស់ប្តូរ IT ។ ប្រាក់ចំណូលបង្កើតឡើងដោយក្រុមហ៊ុនរួមមានកម្លាំងផ្តាច់មុខ ត្រូវបានបែងចែកជា៣ប្រភេទគឺ ចំណូលពលកម្ម ចំណូលការប្រាក់ធម្មតាទៅដើមទុន និងប្រាក់ចំណេញផ្តាច់មុខ ។
ប្រភពទិន្នន័យបង្ហាញថា ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ និងដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ ប្រាក់ចំណេញផ្តាច់មុខមានចំនួនតិចតួចបំផុត ។ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៤ ភាគហ៊ុននៃប្រាក់ចំណេញផ្តាច់មុខបានកើនឡើងបន្តិចម្តងៗ ។ វាកើនឡើង ២៣% នៃប្រាក់ចំណូលសរុបបង្កើតឡើងដោយក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០១៥ មានន័យថា អំឡុងពេល៣ទសវត្សរ៍មុនឆ្នាំ២០១៥ កម្លាំងផ្តាច់មុខបណ្តាលឱ្យមានការរួមបញ្ចូលគ្នានៃភាគហ៊ុនប្រាក់ឈ្នួល និងការប្រាក់ធម្មតាលើទុនថយចុះ២៣% ។
ការកើនឡើងនៃផលិតភាព ដើមទុន និងចំណូលមូលធន ប៉ុន្តែកម្លាំងផ្តាច់មុខជាអ្នកកាត់បន្ថយភាគហ៊ុនប្រាក់ចំណូលទាំងនេះ ។ ផ្នែកនេះ នឹងពន្យល់ពីមូលហេតុក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៨៥ ដល់២០១៥ ប្រាក់ឈ្នួលបានបង្ហាញពីកំណើនយឺតយ៉ាវ និងអ្នកចូលនិវត្តន៍ប្រឈមនឹងអត្រាការប្រាក់ធ្លាក់ចុះលើការសន្សំប្រាក់របស់ពួកគេ ។
មានសំណួរ១ចោទសួរថា ហេតុអី្វបានជាកម្លាំងផ្តាច់មុខក្នុងវិស័យ IT ធ្វើឱ្យប្រាក់ចំណូលនិងទ្រព្យសម្បតិ្ត ឈានទៅរកការកើនឡើងនៃប្រាក់ចំណូលបុគ្គល និងទ្រព្យសម្បត្តិមិនស្មើគ្នា ?
ផ្នែកមួយនៃចម្លើយនេះ គឺការកើនឡើងនៃកម្លាំងផ្តាច់មុខ ការកើនឡើងនៃប្រាក់ចំណេញសាជីវកម្ម និងតម្លៃភាគហ៊ុនកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង បានធ្វើឲ្យកើនឡើងនូវចំនួនអ្នកកាន់ភាគហ៊ុនតិចតួច និងការគ្រប់គ្រងសាជីវកម្ម ប៉ុន្តែបានផ្តល់ឱ្យសហគ្រិនព័ត៌មានបច្ចេកវិទ្យាវ័យក្មេងជាច្រើនចាប់ផ្តើមអាជីពរបស់ពួកគេជាមួយភាពជាម្ចាស់នៃភាគហ៊ុនមានកំណត់ ហើយការពន្យល់ច្បាស់លាស់ គឺសេចក្តីត្រូវការ ។
ចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០មក ការបង្កើតថ្មី IT ដែលភាគច្រើនផ្អែកលើកម្មវិធីSoftware ដោយផ្តល់ឱ្យសហគ្រិនវ័យក្មេងនូវអត្ថប្រយោជន៍ ។ លើសពីនេះទៀត ការសិក្សា «ភស្តុតាងនៃគំនិត» ជាធម្មតា មានតម្លៃថោកសម្រាប់ការច្នៃបង្កើត Software (លើកលែងតែនៅក្នុងឱសថ) ជាមួយដើមទុនតិចតួច ។ អ្នកបង្កើត IT អាចធ្វើតេស្តនូវគំនិត ដោយគ្មានផ្តល់ភាគហ៊ុនដ៏សំខាន់របស់ពួកគេ ។ ជាលទ្ធផល ការច្នៃបង្កើត IT ប្រកបដោយជោគជ័យ បានផ្តោតសំខាន់លើទ្រព្យសម្បត្តិតិចជាងមុន ហើយតែងតែជាសហគ្រិនវ័យក្មេង ។
វាមិនមែនជាការពិតនោះទេក្នុងសតវត្សរ៍ទី២០ នៅពេលដែលការបង្កើតថ្មីដ៏សំខាន់ក្នុងវិស័យឈានមុខ ដូចជាវិស័យរថយន្តទាមទារការវិនិយោគដ៏ធំនៃហានិភ័យដើមទុន ។ ជាមួយតម្រូវការវិនិយោគិនកាន់តែច្រើន ទ្រព្យសម្បត្តិដែលបានបង្កើតឡើងត្រូវបានចែកចាយយ៉ាងទូលំទូលាយ ។ ផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៃ IT គឺមិនត្រូវបានយល់ច្បាស់លាស់ ហើយការពិភាក្សាជាសាធារណៈនៃរបៀបគ្រប់គ្រងវិស័យចាំបាច់ត្រូវការជាបន្ទាន់ ។
ការពិចារណា៣ដ៏សំខាន់គឺ ១-ដោយសារតែកម្លាំងផ្តាច់មុខផ្អែកលើបច្ចេកវិទ្យាភាគច្រើនមិនបំពានច្បាប់ប្រឆាំងការទុកចិត្តដែលមានស្រាប់ ។ ការគ្រប់គ្រង IT នឹងទាមទារវិធានការថ្មីដើម្បីធ្វើឱ្យចុះខ្សោយ ។ គំនិតថ្មីនៃផលប្រយោជន៍សាធារណៈ ក៏ត្រូវការផងដែរសម្រាប់គ្រប់គ្រងបណ្តាញព័ត៌មានសាធារណៈថ្មី ដូចជាបណ្តាញសង្គម ។ ២-ទិដ្ឋភាពស្តង់ដានៃប្រាក់ចំណូលអាជីវកម្ម និងពន្ធលើទ្រព្យសម្បត្តិ នឹងត្រូវការកែតម្រូវដើម្បីរាយការណ៍សម្រាប់កម្លាំងផ្តាច់មុខរបស់ក្រុមហ៊ុន IT និង៣-ច្បាប់ចាំបាច់ត្រូវការពារព័ត៌មានឯកជន គួរតែវាយតម្លៃឡើងវិញដើម្បីធានាបានថា ក្រុមហ៊ុន IT មិនអាចរកប្រាក់ចំណេញពីការកេងប្រវ័ញ្ច ។
ចំណុចខាងលើទាំងអស់នេះ សាធារណជនត្រូវតែបង្កើនការយល់ដឹងឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅពីផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចនៃ IT ជាពិសេស យល់ដឹងពីរបៀបបច្ចេកវិទ្យា ដែលបានធ្វើឱ្យជីវិតកាន់តែប្រសើរឡើង ៕
Copyright: Project Syndicate, 2017.
www.project-syndicate.org
ប្រែសម្រួលដោយ ៖ ជួប សុខជា
ចែករំលែកព័តមាននេះ