រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ទំនាក់ទំនងការទូតដ៏រឹងមាំរយៈពេលជាង៦០ឆ្នាំ គួបផ្សំនឹងបរិយាកាសវិនិយោគអំណោយផល នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ វិនិយោគិនជប៉ុនបានមកបណ្ដាក់ទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជាកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ពិសេសបន្ទាប់ពីមានជើងហោះហើរត្រង់រវាងប្រទេសទាំងពីរ ។ ការមកដល់នៃវិនិយោគិនជប៉ុន បានរួមចំណែកបង្កើតឱកាសការងារ និងជំនាញដល់ពលរដ្ឋខ្មែរយ៉ាងច្រើន ហើយក៏បានបញ្ជូនសិក្ខាកាមខ្មែរទៅបម្រើការនៅប្រទេសជប៉ុនជារៀងរាល់ឆ្នាំ ។
ដើម្បីចង់ដឹងពាក់ព័ន្ធនឹងការបញ្ជូនសិក្ខាកាមទៅធ្វើការនៅប្រទេសជប៉ុន សហការីនិពន្ធសារព័ត៌មានកោះសន្ដិភាព ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច បានជួបសម្ភាសន៍ជាមួយលោក យ៉ូហេ ណាកាជីម៉ា (Yohei Nakajima) លេខាទី២ ស្ថានទូតជប៉ុនប្រចាំកម្ពុជា ដែលទទួលផ្ទុកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីបកស្រាយ ក៏ដូចជាផ្ដល់ព័ត៌មានជុំវិញការបំពេញ ការងារ និងលក្ខខណ្ឌមួយចំនួនដូចខាងក្រោម ៖
តើលោកអាចជម្រាបជូនបានទេ ដើម្បីបានទៅធ្វើការនៅប្រទេសជប៉ុន តើសិក្ខាកាមតម្រូវឲ្យមានលក្ខខណ្ឌអ្វីខ្លះ ?
នៅប្រទេសជប៉ុន យើងមានច្បាប់មួយហៅថា «ច្បាប់សិក្ខាកាម» គឺសំដៅលើអ្នកដែលទៅធ្វើការ ត្រូវសិក្សាពីជំនាញបច្ចេកទេស និងបច្ចេកវិទ្យា ហើយត្រូវប្រឡងរៀងរាល់១ឆ្នាំម្ដង ដើម្បីចង់ដឹងពីសមត្ថភាព ដូច្នេះ យើងមិនហៅ«ពលករ» ទេ ។ ការបញ្ជូនសិក្ខាកាមទៅបម្រើការងារ យើងពុំមានលក្ខខណ្ឌអ្វីច្រើនទេ ប៉ុន្ដែអ្វីដែលយើងចង់បាននោះ គឺអ្នកដែលមានឆន្ទៈពិតប្រាកដ ដោយមិនគិតតែពីរឿងប្រាក់ខែខ្ពស់។ ចំណុចមួយទៀត យើងផ្ដោតសំខាន់លើការបណ្ដុះបណ្ដាលចំណេះដឹងទាក់ទងនឹងបច្ចេកវិទ្យា ធ្វើយ៉ាងណា ឲ្យពួកគេមានជំនាញច្បាស់លាស់ ដើម្បីយកមកអនុវត្ត និងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាវិញ ។ ដូច្នេះ សិក្ខាកាមដែលបានបញ្ជូនទៅដោយស្របច្បាប់ទាំងនោះ នឹងក្លាយជាធនធានដ៏សំខាន់នៅពេលពួកគេចប់អាណត្តិត្រឡប់មកស្រុកខ្មែរវិញ ។
ក្នុង១ឆ្នាំៗ ជប៉ុនជ្រើសរើសសិក្ខាកាមខ្មែរប៉ុន្មាននាក់ និងបម្រើការងារលើវិស័យអ្វីខ្លះ ហើយក្នុងពេលបំពេញការងារ តើក្រុមហ៊ុន ឬរោងចក្រ ផ្ដល់ការយកចិត្តទុកដាក់អ្វីខ្លះ?
បើយើងនិយាយតែចំពោះអ្នកដែលទៅតាមច្បាប់សិក្ខាកាមត្រឹមត្រូវ កាលពីឆ្នាំ២០១៦ យើងបានបញ្ជូនសិក្ខាកាមខ្មែរចំនួន២.៨០០នាក់ ដោយបានទៅបម្រើការងារលើវិស័យសំខាន់ៗជាច្រើនដូចជា កសិកម្ម រោងចក្រ ផលិតកម្ម និងឧស្សាហកម្ម ជាដើម ។
សិក្ខាកាមខ្មែរដែលទៅបម្រើការងារ គឺធ្វើការដូចបុគ្គលិក និយោជិតជនជាតិជប៉ុនដែរ និយាយរួមតាមបែបជប៉ុនតែម្ដង គឺយើងផ្ដោតសំខាន់ណាស់ ធ្វើម៉េចកុំឲ្យមានការបង្ខិតបង្ខំ ឬធ្វើការច្រើនតែប្រាក់ខែទាប ធ្វើការថែមម៉ោងហើយមិនទទួលបានប្រាក់ខែជាដើម ។ ដូច្នេះ អ្នកពាក់ព័ន្ធគេយកចិត្តទុកដាក់ និងតាមដានគ្រប់សកម្មភាពនៅតាមក្រុមហ៊ុន រោងចក្រ សហគ្រាសទាំងអស់ ដើម្បីការពារជៀងវាងរឿងហ្នឹង កុំឲ្យកើតឡើង ។
ជាទូទៅ តើសិក្ខាកាមដែលទៅបម្រើការងារនៅប្រទេសជប៉ុនមានរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំ ? ហើយពេលចប់អាណត្តិ តើក្រុមហ៊ុន ឬក្រសួងការងារជប៉ុន មានគោលនយោបាយបែបណាសម្រាប់ពួកគេ ?
កន្លងមក អ្នកទៅធ្វើការនៅប្រទេសជប៉ុនគឺមានរយៈពេលតែ៣ឆ្នាំទេ ប៉ុន្ដែបច្ចុប្បន្នយើងបានអនុញ្ញាតរហូតដល់៥ឆ្នាំ ហើយពេលចប់អាណត្តិការងារ ក្រុមហ៊ុន រោងចក្រ ឬក្រសួងពាក់ព័ន្ធរបស់ជប៉ុន មានការប្រឡងដើម្បីចង់ដឹងថា តើពួកគេបានរៀនសូត្រដែរឬទេ ឬក៏មកធ្វើការដើម្បីតែប្រាក់ខែ ។ ទាក់ទងនឹងសិក្ខាកាមដែលចប់អាណត្តិ ហើយវិលមកស្រុកខ្មែរវិញ យើងពុំទាន់មានគោលនយោបាយអ្វីទេ ពួកគេត្រូវរកការងារដោយខ្លួនឯង ប៉ុន្ដែយើងក៏កំពុងគិតគូរបញ្ហានេះដែរ ។
ចំពោះការជ្រើសរើសសិក្ខាកាមវិញ គឺធ្វើឡើងតាមរយៈការដាក់ពាក្យនៅក្រុមហ៊ុនដែលបានអាជ្ញាប័ណ្ណត្រឹមត្រូវ ឬទៅដាក់ពាក្យនៅក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈខាងកម្ពុជា ហើយក្រសួងបានទាក់ទងទៅសមាគមដែលត្រូវការសិក្ខាកាមនៅប្រទេសជប៉ុន ដើម្បីឲ្យគេជ្រើសរើស ហើយបើមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ នឹងងបញ្ជូនពួកគេទៅ ។ រីឯស្ថានទូតជប៉ុន គឺជាអ្នកសម្រួលខាងកិច្ចការធ្វើវីសា ។
ដោយឡែកក្រុមហ៊ុនជប៉ុនដែលបាននិងកំពុងវិនិយោគនៅកម្ពុជាវិញ ក៏បានផ្ដល់ការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយ៉ាងច្រើនផងដែរ តួយ៉ាងដូចជាផ្សារទំនើបអីុអន ម៉ល និងបណ្ដាក្រុមហ៊ុន រោងចក្រនានានៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសភ្នំពេញ ជាដើម ។
យោងតាមតួលេខពីសមាគមពាណិជ្ជកម្មជប៉ុននៅកម្ពុជា គិតត្រឹមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ នេះ ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនធំៗដែលបានចុះបញ្ជីជាផ្លូវការ មានចំនួន២៤២ នេះមិនរាប់បញ្ចូលក្រុមហ៊ុនតូចៗនៅឡើយ ។ ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះបាននិងកំពុងប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មភាគច្រើននៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសភ្នំពេញ ទៅលើផលិតកម្ម ឧស្សាហកម្ម ចំណីអាហារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ជាដើម។ បើធៀបនឹង៥ឆ្នាំមុន ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនដែលមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា មានតែ៥០ប៉ុណ្ណោះ ។
ក្នុងនោះ ជប៉ុនក៏មានយុទ្ធសាស្ត្រនឹងពង្រីកពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជាឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងថែមទៀតផងដែរ ដោយមានការរៀបចំអញ្ជើញម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់ រួមជាមួយក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ជួបប្រជុំគ្នារៀងរាល់១ឆ្នាំចំនួន២ដង ដើម្បីឲ្យម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះលើកឡើងពីបញ្ហាក្នុងដំណើរការអាជីវកម្មរបស់ពួកគេ ងាយស្រួលដល់យើងលើកបញ្ហាទាំងនោះទៅរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យជួយដោះស្រាយ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ