រាជធានីភ្នំពេញ ៖ សម្រាប់រយៈពេលពីរឆ្នាំចុងក្រោយនេះ សន្ទុះនៃការទិញទំនិញតាមអនឡាញនៅកម្ពុជា មានការកើនឡើងខ្លាំងក្នុងចំណោមស្រទាប់យុវវ័យ ជាពិសេសគឺការជាវម៉ូដសម្លៀកបំពាក់ កាបូប និងផលិតផលគ្រឿងសម្អាងកាយ និងថែសម្រស់ជាដើម ។
បើទោះបីជាទីផ្សារនេះកំពុងកើនឡើងក្ដី តែសម្រាប់តួលេខពិតប្រាកដថាមានកំណើនប៉ុន្មានភាគរយនៃការជាវ ក៏ដូចជាតួលេខនៃអ្នកលក់ថាមានប៉ុន្មាននោះ គឺមិនអាចដឹងបានច្បាស់នោះ ទេ ដោយសារតែអាជីវកម្មម៉ូដែលថ្មីនេះ មិនបានចុះបញ្ជីជាមួយក្រសួងពាណិជ្ជកម្មនៅឡើយ ។
កញ្ញា សឹង សុផារី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានថ្លែងឲ្យដឹងតាមទូរស័ព្ទកាលពីរសៀលថ្ងៃទី១៣ កក្កដា ម្សិលមិញថា ចំនួននៃការជួញដូរជាលក្ខណៈពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិក(E-commerce) ដូចជា តាមរយៈគេហទំព័រ ឬតាមប្រព័ន្ធអុីនធើរណេត ជាពិសេសហ្វេសប៊ុកគឺមានច្រើនក្នុងមួយរយៈចុងក្រោយនេះ ។ ប៉ុន្តែ «យើងអត់ទាន់មានច្បាប់គ្រប់គ្រងទេ យើងនៅក្នុងដំណាក់កាលកសាងច្បាប់នៅឡើយ »។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបន្ថែមថា ឥឡូវនេះដោយសារតែក្រសួងកំពុងរៀបចំច្បាប់ E-commerce អីចឹងអាជីវកម្មអនឡាញ (online business)ហ្នឹង ជាផ្នែកមួយនៃE-commerce ដែលទាមទារឲ្យមានច្បាប់គ្រប់គ្រង ។
កញ្ញា សឹង សុផារី បានបញ្ជាក់ថា ៖« អីចឹង ពេលណាច្បាប់ហ្នឹងអនុម័ត យើងនឹងដឹងថា ត្រូវរៀបចំវិធានការ ឬនីតិវិធីយ៉ាងម៉េច ដើម្បីគ្រប់គ្រង online business ហ្នឹង » ។
កញ្ញាបានបន្តទៀតថា ក្រសួងចង់ឲ្យច្បាប់ ពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិក (E-commerce) ចប់នៅចុងឆ្នាំនេះ តែជាក់ស្តែងគឺអត់អាចធានាទេ ព្រោះថា វាទាក់ទងនឹងអន្តរវិស័យ និងអន្តរក្រសួង ដោយសារការលក់នេះវាទាក់ទងនឹងវិស័យផ្សេងពីគ្នា ដូចជា ផលិតផលខ្លះពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យសុខាភិបាល ក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម ហើយពាក់ព័ន្ធនឹងបច្ចេកវិទ្យា ព្រមទាំងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ និងសុវត្ថិភាពនៃការទូទាត់ ដើម្បីការពារការលួចប្រាក់ពីអ្នកទូទាត់លុយ ។
កញ្ញាលើកឡើងថា ការលក់ទំនិញតាមអនឡាញនៅកម្ពុជាហាក់ដូចជាថ្មី តែការជួញដូរអនឡាញសម្រាប់ប្រទេសគេ គឺរីកលូតលាស់រួចទៅហើយ ដូចគេហទំព័រ Alibaba, eBay និងAmazonជាដើម ដែលជាអ្នកលក់អនឡាញធំៗនៅលើពិភពលោក តែនៅកម្ពុជាក៏មានគេហទំព័រសម្រាប់ការលក់-ទិញផលិតផលមានច្រើនដែរ។
កញ្ញា សឹង សុផារី បានមានប្រសាសន៍ថា ៖ « យើងឃើញមានគេហទំព័រ និងឃើញមានមធ្យោបាយទូទាត់តាមអនឡាញផងដែរ បើអ្នកលក់ហ្វេសប៊ុកភាគច្រើនគឺគាត់ទូទាត់ជា Cash (លុយសុទ្ធ) » ។ កញ្ញាបានបញ្ជាក់ថា សម្រាប់អ្នកលក់តាមអនឡាញលក្ខណៈជាបុគ្គល ដូចជា ការលក់តាមគណនីហ្វេសប៊ុក(facebook-page) គឺចូលទៅក្នុងអត្ថន័យនៃច្បាប់ E-commerce ផងដែរ ដោយបានពន្យល់ថា «ឲ្យតែគាត់ទិញ-ដូរ គឺជាទីផ្សារ វាគឺជាប្រភេទផ្សារចរន្តអនឡាញ ដែលមានអ្នកលក់ និងអ្នកទិញ អីចឹងត្រូវតែមានការគ្រប់គ្រង » ។
តើកត្តាអ្វីដែលជំរុញឲ្យការលក់ផលិតផល និងការជាវតាមអនឡាញ ត្រូវបានអ្នកលក់ និងអ្នកជាវ អះអាងថា មានសកម្មភាពផុសផុលជាងមុន ខណៈដែលហាងមួយចំនួនតម្រូវឲ្យបង់ថ្លៃសេវាដឹកជញ្ជូនផងនោះ ?
អ្នកនាង វង្ស រស្មី ម្ចាស់ផេក វង រស្មី ក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុកបាននិយាយថា ៖« ការពិតការលក់តាមអនឡាញ គឺងាយស្រួលណាស់ គ្រាន់តែយើងផ្សព្វផ្សាយតាមប្រព័ន្ធសង្គមហ្វេសប៊ុក ហើយបង្ហាញនូវប៉ាន់គំរូផលិតផល និងលេខទំនាក់ទំនងទុកជូនអតិថិជន ជាការស្រេច ដោយមិនចាំបាច់ជួលទីតាំង ឬក៏មិនចាំបាច់មានតូបនៅផ្សារនោះទេ »។ អ្នកនាងថា បច្ចេកវិទ្យានាពេលបច្ចុប្បន្ន ធ្វើឲ្យការលក់-ទិញទំនិញតាមអនឡាញមានភាពងាយស្រួលច្រើន ។
អ្នកនាងបានបញ្ជាក់ ៖« ពេលចាប់ផ្តើមដំណើរការដំបូងកាលពីឆ្នាំទៅ គឺត្រូវចំណាយពេលដល់ទៅ១សប្តាហ៍ដើម្បីទទួលការហៅចូលពីអតិថិជន សាកសួរអំពីផលិតផល ។ អ្នកទូរស័ព្ទសួរហាក់បង្ហាញការព្រួយបារម្មណ៍ ខ្លាចមិនបានដូចអ្វីដែលយើងប្រាប់គេ ។ ឥឡូវខ្ញុំគិតថាទីផ្សារអនឡាញ គឺកើនឡើងច្រើន ព្រោះមិនបាច់ចំណាយលុយជួលទីតាំងនោះទេ »។
អ្នកនាង ស្រី ពៅ អាយុ៣៤ឆ្នាំ ជាបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនមួយក្នុងក្រុងភ្នំពេញបានឲ្យដឹងថា អ្នកនាងទើបតែចាប់ផ្តើមទិញទំនិញតាមអនឡាញរយៈពេល៥ខែចុងក្រោយនេះទេ ក្រោយពីទទួលបានការណែនាំពីមិត្តរួមការងារ ។
អ្នកនាងបាននិយាយថា ៖« ពីមុន ខ្ញុំមិនជឿទុកចិត្តការទិញទំនិញតាមអនឡាញទេ តែអ្នកធ្វើការជាមួយខ្ញុំគាត់មានបទពិសោធន៍ល្អ អីចឹងខ្ញុំក៏សាកតាមគាត់ ហើយអ្វីដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំជឿទុកចិត្ត គឺដោយសារតែហាងលក់តាមអនឡាញខ្លះ មានបោះទីតាំងច្បាស់លាស់ អីចឹងខ្ញុំអាចទៅមើលអីវ៉ាន់នៅហាងផ្ទាល់ក៏បាន »។
សម្រាប់ការជាវទំនិញអនឡាញក្នុងស្រុកគឺមានភាពងាយស្រួល ដោយអាចកុម្មង់តាមអនឡាញតាមរយៈការផ្ញើសារទៅកាន់ប្រអប់សារ (inbox) របស់ទំព័រអនឡាញ ឬក៏អាចទូរស័ព្ទផ្ទាល់ ដោយប្រាប់លេខកូដរបស់ផលិតផលដែលចង់ទិញ ។
អ្នកនាងបានបញ្ជាក់ថា ៖« ការទិញទំនិញអនឡាញ ការពិតរាងប្រថុយប្រថានតិច តែអ្វីដែលល្អគឺកាត់បន្ថយការចំណាយលើការធ្វើដំណើរ។ ខ្ញុំចង់និយាយថា ការកកស្ទះតាមដងផ្លូវ គឺជាហេតុផលមួយដែលខ្ញុំចាប់ផ្តើមទិញទំនិញតាមអនឡាញ »។
សម្រាប់លោក ម៉េង អ័ង ជាបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកមួយបាននិយាយថា លោកជាវទំនិញអនឡាញនៅក្រៅប្រទេស ព្រោះផលិតផលមួយចំនួនដែលលោកត្រូវការ គឺមិនមានលក់ក្នុងស្រុកនោះទេ ពិសេសផលិតផលបច្ចេកវិទ្យា ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ៖« ហេតុផលដែលខ្ញុំទិញទំនិញតាមអនទ្បាញ ទី១-ទំនិញចង់បាន មិនមានលក់នៅទីផ្សារក្នុងស្រុក ។ ទី២-តម្លៃធូរថ្លៃជាងទីផ្សារក្នុងស្រុក និងទី៣-ងាយស្រួលក្នុងការជ្រើសរើស និងសម្បូរបែប »។
កញ្ញា យិន សុវណ្ណនិស្ស័យ អាយុ២១ឆ្នាំក៏បានឲ្យដឹងដែរថា ការជាវទំនិញតាមអនឡាញវាមានភាពងាយស្រួល រហ័ស និងមិនបាច់ចំណាយពេលវេលាលើការកកស្ទះចរាចរណ៍តាមផ្លូវ ក៏ដូចជា ការហត់នឿយក្នុងដើរមើលម៉ូដតាមផ្សារនោះទេ ។
កញ្ញានិយាយថា ៖« ការជាវទំនិញតាមអនឡាញ គឺងាយស្រួល គ្រាន់តែយើងកុម្មង់តាមទូរស័ព្ទ គឺជាស្រេច ជាពិសេសមិនបាច់ចំណាយពេលដើរផ្សារ ហើយវាមានម៉ូដស្អាតច្រើនដែលខ្ញុំស្រលាញ់ពេញចិត្ត »។ កញ្ញាគឺជានិស្សិតនៅសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច ដែលចាប់ផ្តើមទិញទំនិញតាមអនឡាញជិត៤ឆ្នាំមកហើយ ដូចជា ការទិញខោអាវ កាតាប និងកាបូបម៉ូដទាន់សម័យ ដែលភាគច្រើននាំចូលពីប្រទេសក្រៅ ដូចជា ថៃ និងចិនជាដើម ។
នាងបានបន្តថា ៖« ការជាវទំនិញតាមអនឡាញគឺមានសន្ទុះកើនឡើង ព្រោះមិត្តរួមថ្នាក់ខ្ញុំភាគច្រើន គឺទិញទំនិញតាមអនឡាញដូចគ្នា ដោយសារតែភាពងាយស្រួល មិនចាំបាច់ទៅដើរផ្សារ ព្រោះទំនិញតាមទីផ្សារមួយចំនួនធំ គឺមិនត្រូវពួកយើងនោះទេ »។
យ៉ាងណាក៏ដោយ មិនមែនគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែទំនិញតាមអនឡាញបាននូវអ្វីដូចចិត្តប្រាថ្នានោះទេ ព្រោះផលិតផលប្រើប្រាស់ខ្លះ មិនថា កាបូប សម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង គ្រឿងសម្អាង គឺមិនដូចអ្វីដែលបានបង្ហាញនោះទេ ទាំងគុណភាពសាច់ក្រណាត់ និងទំហំជាដើម ។
កញ្ញា យិន សុវណ្ណនិស្ស័យ បញ្ជាក់ ៖«សម្រាប់ការទិញតាមអនឡាញភាគច្រើន គឺខុសចិត្ត ព្រោះម៉ូដដែលបង្ហាញក្នុងអនឡាញ វាខុសគ្នានឹងអ្វីដែលខ្ញុំបានទទួល ដូចជា គុណភាពក្រណាត់ខោអាវ ពណ៌ ឬទំហំ គឺវាខុសគ្នាស្រឡះ ជាពិសេសគឺទំហំតែងតែធំពេក អីចឹងខ្ញុំត្រូវចំណាយពេលយកខោអាវដែលទិញនេះទៅសេរ៉េទំហំឲ្យត្រូវនឹងដងខ្លួនរបស់ខ្ញុំ » ។
ចំណែកកញ្ញា សុខ រក្សាទេពី ជានិស្សិតសាកលវិទ្យាល័យមួយនៅភ្នំពេញ បាននិយាយថា កញ្ញាមិនចូលចិត្តទិញតាមអនឡាញនោះទេ ព្រោះគិតថា អ្វីដែលឃើញក្នុងអនឡាញស្អាតៗ ណាស់ តែក៏មានការបោកបញ្ឆោតច្រើនដែរ ។
សុខ រក្សាទេពី បន្ថែមថា ៖« ខ្ញុំមិនដែលជាវទំនិញគ្រប់ប្រភេទតាមអនឡាញនោះទេ បើទោះបីជាខ្ញុំបានឃើញ និងស្រលាញ់នូវម៉ូដសម្លៀកបំពាក់ស្អាត ស្បែកជើងគ្រប់ម៉ាក គួរឲ្យស្រលាញ់ក្តី តែខ្ញុំជឿថា គុណភាព គឺមិនដូចគ្នានោះទេ។ ជាក់ស្តែងមិនថាតែក្នុងស្រុកខ្មែរទេ ខ្ញុំឃើញអ្នកទិញអីវ៉ាន់តាមអនឡាញច្រើនករណីណាស់ដែលទទួលបានទំនិញ មិនដូចអ្វីដែលមានក្នុងកាតាឡុក (ប៉ាន់គំរូ) ដែលបានបង្ហាញនោះទេ »។
កញ្ញាបានបន្ថែម ៖« មិនខ្វល់ថាត្រូវចំណាយពេលដើរផ្សារយូរប៉ុណ្ណាទេ គឺខ្ញុំសុខចិត្តទិញផលិតផលដែលបានឃើញផ្ទាល់ភ្នែក ប៉ះដោយដៃវិញ ព្រោះខ្ញុំអាចស្ទាបដឹងពីគុណភាពក្រណាត់ ឬសាកខោអាវបាន ជាជាងកុម្មង់តាមអនឡាញ ហើយ មិនត្រូវចិត្ត ព្រោះរបស់បានដល់ដៃ ក៏មិនដឹងថាយកទៅដូរនៅឯណាដែរ »៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ