យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ របស់អង្គការសមាគមន៍អភិរក្សសត្វព្រៃ(WCS)ឱ្យដឹងថា សំបុកសត្វទាព្រៃស្លាបសដែលមានពងចំនួន៧គ្រាប់ ត្រូវបានគេរកឃើញនៅតំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងជើងប្រទេសកម្ពុជា ជាលើកដំបូងក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បន្ទាប់ពីអ្នកភូមិចំនួន៣នាក់ បានរាយការណ៍មកកាន់ក្រុមអ្នកអភិរក្សរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ(WCS) ។ សំបុកទាព្រៃស្លាបសនេះស្ថិតនៅក្នុងប្រហោងដើមគគីរដែលមានកម្ពស់ប្រមាណ១២ម៉ែត្រពីដី និងមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព ក្បែរភូមិសំបូរ ឃុំស្រយោង ស្រុកគូលែន ខេត្តព្រះវិហារ ។
ទាព្រៃស្លាបស ស្ថិតនៅក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការIUCNជាប្រភេទរងគ្រោះជិតផុតពូជនៅលើសាកលលោក ពីព្រោះចំនួនរបស់ពួកវានៅបន្តធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងដោយសារតែការបាត់បង់ទីជម្រក ការរំខាននៅតាមដងព្រែក និងការបរបាញ់ជាដើម ។ ទាព្រៃស្លាបសមានចំនួនចន្លោះពី២៥០-១០០០ក្បាលនៅលើសាកលលោក និងមានវត្តមានតិចតួចរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។
លោកអិុន ឡុង អាយុ៣៦ឆ្នាំ ដែលបានរកឃើញសំបុកបាននិយាយថា«យើងបានប្រទះឃើញទាព្រៃស្លាបសមួយក្បាលនៅលើដើមឈើ ពេលដើរទៅស្រែ ។ យើងបានរាយការណ៍ទៅកាន់អង្គការWCSអំពីព័ត៌មាននេះ ពីព្រោះយើងដឹងថាវាជាប្រភេទជិតផុតពូជ ។ ក្រុមអ្នកអភិរក្សនៃអង្គការWCSបានមកពិនិត្យសំបុក ហើយជួលពួកយើងទាំង៣នាក់ឱ្យយាមសំបុកនេះ ដោយផ្តល់ឱ្យប្រាក់កម្រៃឱ្យពួកយើងជាការតបស្នង ។
យើងរីករាយក្នុងការងារជាអ្នកយាមសំបុក ហើយនឹងខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើការដើម្បីកុំឱ្យមានការរំខានពីមនុស្ស ការប្រមូលយកពងកូន និងពីពពួកសត្វស៊ីសាច់ជាអាហារមួយចំនួនដែលអាចឡើងស៊ីពងរបស់វា ។ យើងរីករាយក្នុងការបំពេញតួនាទីនេះ ហើយនឹងព្យាយាមឱ្យអស់លទ្ធភាពដើម្បីសម្រេចវាឱ្យបាន» ។
តំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងជើងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងខេត្តព្រះវិហារ ដែលរួមបញ្ចូលទាំងដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រះរកា និងដែនជម្រកសត្វព្រៃឆែបផងដែរនោះ គាំទ្រដល់ការរស់នៅរបស់សត្វស្លាបប្រភេទរងគ្រោះជាសាកលជាច្រើនប្រភេទ ។ សត្វស្លាបទាំងអស់នោះរួមមានត្រយងយក្ស ត្រយងចង្កំកស និងសត្វត្មាត៣ប្រភេទដែលសត្វស្លាបទាំងអស់នេះសុទ្ធតែជាប្រភេទរងគ្រោះជិតផុតពូជបំផុតនៅលើសាកលលោក សត្វទាព្រៃស្លាបសដែលជាប្រភេទរងគ្រោះជិតផុតពូជនៅលើសាកលលោក និងសត្វព្រៃជាច្រើនប្រភេទផ្សេងទៀត ។ អង្គការWCSកំពុងធ្វើការងាររួមគ្នាជាមួយក្រសួងបរិស្ថានដើម្បីការពារព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃនៅតំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងជើងនេះ តាមរយៈសកម្មភាពអភិរក្សជាច្រើន ។ កម្មវិធីការពារសំបុកសត្វស្លាបគឺជាគម្រោងអភិរក្សមួយបង្កើតឡើងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាការប្រមូលពងកូនរបស់សត្វស្លាប ។ តាមរយៈគម្រោងនេះ ប្រជាសហគមន៍រស់នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព និងឆែប ទទួលបានប្រាក់ឧបត្ថម្ភ ប្រសិនបើពួកគាត់ទទួលបានជោគជ័យក្នុងការងារត្រួតពិនិត្យ ការពារ និងយាមសំបុកសត្វស្លាប សំខាន់ៗរហូតដល់ពេលកូនវាញាស់ ។ ចាប់ពីឆ្នាំ២០០២ ដល់ឆ្នាំ២០១៦ សំបុកចំនួន៣.៨១៣ និងកូនសត្វស្លាបចំនួន៦.៨០៦កូនទទួលបានការការពារយ៉ាងល្អនៅក្នុងបរិវេណផ្ទៃដីប្រមាណ៤.០០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ។
ដោយយោងលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវកន្លងមក(Clements et al.2013)WCSបានប៉ាន់ប្រមាណថា កូនសត្វស្លាបប្រភេទរងគ្រោះជាសាកលចំនួនប្រមាណ៣.៧០០កូនបន្ថែមទៀត បានញាស់ដែលជាលទ្ធផលចេញពីការការពារសំបុកនេះដែលកូន នីមួយៗចំណាយអស់ប្រាក់ប្រមាណ១៣៤ដុល្លារ ។
លោករស់ វ៉ាន់ ប្រធានក្រុមស្រាវជ្រាវប្រចាំដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព នៃក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការWCSបាននិយាយថា«បន្ទាប់ពីទទួលបានព័ត៌មាន ក្រុមអ្នកអភិរក្សបានចុះទៅពិនិត្យដល់ទីតាំង ។ យើងរីករាយជាខ្លាំងពេលឃើញវត្តមានមេរបស់វានៅទីនោះ និងពងបានចំនួន៧គ្រាប់» ។
លោករស់ វ៉ាន់ បន្តថា«ទាព្រៃស្លាបស គឺជាប្រភេទរងគ្រោះជិតផុតពូជនៅសាកលលោក ដូចនេះយើងត្រូវបានបន្ថែមការអភិរក្សដើម្បីការពារពួកវាកុំឱ្យបាត់បង់ ។ ការការពារសំបុកពងកូន និងទីជម្រកមានភាពចាំបាច់ខ្លាំងណាស់ដើម្បីធានាដល់ការរស់នៅ និងបន្តពូជរបស់ពួកវា ។ យើងបានជួលអ្នកភូមិទាំង៣នាក់នោះឱ្យយាមសំបុកនេះដើម្បីកុំឱ្យមានការរំខាន និងការប្រមូលពងកូនជាដើម» ។
កម្មវិធីការពារសំបុកសត្វស្លាបនៅតំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងជើងប្រទេសកម្ពុជា ទទួលបានការគាំទ្រពីAkron Zooមជ្ឈមណ្ឌលសំ វាសនា សហភាពអឺរ៉ុប and Margaret A.Cargill Philanthropies (MACP) ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ