រាជធានីភ្នំពេញ ៖ រ៉ែមាសកម្ពុជាបានក្លាយជាប្រភពចំណូលថ្មីមួយទៀតសម្រាប់កម្ពុជា។បច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនចិនសកម្មជាងគេក្នុងការជីករុករក និង ធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសនេះនៅកម្ពុជា។រ៉ែមាស គឺជាកំណប់ភោគទ្រព្យធម្មជាតិមួយដែលមាននៅកម្ពុជា ហើយនៅពេលនេះ វាកំពុងតែធ្វើអាជីវកម្មដោយក្រុមហ៊ុនចំនួនបួន ដូច្នេះនៅក្នុងនាមជាពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រុកម្ចាស់ប្រទេសយើងក៏គួរដឹងអំពីវាខ្លះដែរ។
តាមព័ត៌មានពីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល ដែលជាស្ថាប័នកំពុងតែគ្រប់គ្រងធនធានរ៉ែទាំងអស់ បូករួមទាំងវិស័យថាមពល ជាពិសេសអគ្គីសនីបានឲ្យដឹងថា គិតមកដល់ពេលនេះ កម្ពុជាចម្រាញ់រ៉ែមាសបានចំនួន ៤.៨២៥ គីឡូក្រាមហើយ ដោយក្រុមហ៊ុនចំនួន៤ នៅក្នុងខេត្តបី គឺ ដែលរួមមាន គឺ ខេត្តព្រះវិហារ, ខេត្តក្រចេះ និងខេត្តមណ្ឌលគិរី។
លោក ស៊ុយ សែម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល នៅចុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២២ បានបង្ហើបឲ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុនដែលកំពុងតែធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាស ហើយកំពុងតែចម្រាញ់បានជាមាស គឺមានក្រុមហ៊ុនចិន២ ក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលី និងក្រុមហ៊ុននៅក្នុងស្រុកមួយដែលរួមហ៊ុនជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនចិន។
ក្រុមហ៊ុនទីមួយដែលបានកំពុងតែធ្វើអាជីវកម្មនោះ គឺក្រុមហ៊ុនជីងយួន កាងយៀង (Xing Yuan Kanng Yeak) មានទីតាំងនៅតំបន់អូរខ្លិកខ្លក់ ស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ ដោយក្រុមហ៊ុននេះចម្រាញ់រ៉ែមាសបានចំនួន២២គីឡូក្រាម ដែលជាមាសទឹក១០ និងលក់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រុមហ៊ុនទីពីរ គឺក្រុមហ៊ុនឧស្សាហ៍កម្ម ស៊ីងសាន ( Xinshan Industrial Cambodia) មានទីតាំងនៅតំបន់ភ្នំម្លុង ឃុំរមទម ស្រុករវៀង ខេត្តព្រះវិហារ ដោយចម្រាញ់រ៉ែមាសបានចំនួន៤៥គីឡួក្រាម។
ក្រុមហ៊ុនទីបី គឺក្រុមហ៊ុន ដែលខុមកម្ពុជា ( Delcom Kampuchea) មានទីតាំងនៅតំបន់ភ្នំអន្លុង ស្រុករវៀង ខេត្តព្រះវិហារ ដោយចម្រាញ់រ៉ែមាស បានចំនួន១៦០គីឡូក្រាម និងក្រុមហ៊ុនទី៤ គឺក្រុមហ៊ុនរ៉ែ រឺណេសង់ ( Renaissance Minerals)ជាក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលី មានទីតាំងនៅតំបន់អូរខ្វាវ ស្រុកកែវសីម៉ា ខេត្តមណ្ឌលគិរី ដោយចម្រាញ់រ៉ែមាស បានច្រើនជាងគេពោល គឺរហូតដល់ចំនួន៤.៥៩៨គីឡូក្រាម។
ក្រៅពីក្រុមហ៊ុនទាំងនេះក៏នៅមានក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនទៀត ដែលកំពុងតែរុករក និងអាចកំពុងតែធ្វើអាជីវកម្មផងដែរ ប៉ុន្តែព័ត៌មានអំពីភោគទ្រព្យធម្មជាតិដ៏មានតម្លៃសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងទីផ្សារដ៏ពេញនិយមទាំងនេះហាក់ទទួលបានមិនសូវជាទទួលបានទូលំទូលាយប៉ុន្មានឡើយ ។ទិន្នន័យក៏ដូចជា ព័ត៌មានអំពីការធ្វើអាជីវកម្មលើភោគទ្រព្យធម្មជាតិជាពិសេសរ៉ែមានតម្លៃ ដូចជារ៉ែមាសទាំងនេះ វាគឺជារបស់ជាតិហើយវាក៏អាចជារបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាផងដែរ ដូច្នេះព័ត៌មានក៏ដូចជាទិន្នន័យអំពីធនធានប្រភេទនេះគួរតែបើកចំហរបន្ថែមទៀតពីព្រោះក្រៅពីតម្លៃវាក៏នៅមានផលប៉ះពាល់ជាច្រើនទៀតដែលអាចកើតមានដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រព័ន្ធបរិស្ថាននៅក្នុងតំបន់។
តាមឯកសារបានបង្ហាញថា មុននឹងទទួលបានដុំមាសមួយគីឡូក្រាមៗ ដើម្បីយកទៅលក់ ឬចរាចរណ៍នៅលើទីផ្សារ វាបានឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលជាច្រើន។មកដល់ពេលនេះ ការធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសត្រូវបានគេចាត់ទុកថា គឺជាឧស្សាហកម្មមួយក្នុងចំណោមឧស្សាហកម្ម ដែលបំផ្លិចបំផ្លាញបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក។ រាល់ដំណាក់កាលនៃការធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសនេះអាចនាំឲ្យសហគមន៍ត្រូវផ្លាស់ទីលំនៅ បំពុលទឹក ប៉ះពាល់ដល់កម្មករ និងបំផ្លាញបរិស្ថានដ៏បរិសុទ្ធ។សារធាតុគីមី ដែលគេប្រើប្រាស់ ដើម្បីទទួលបានរ៉ែមាសនេះមកនោះ គឺវាបានបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពសត្វ មនុស្ស និងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី។
អ្នកបរិស្ថានបានអះអាងថា ទោះជាការធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសតាមបែបឧស្សាហកម្ម និងបច្ចេកវិទ្យាដ៏ទំនើបណាមួយក៏ដោយក៏សង្វាក់ផលិតកម្មនៃការទាញយកមាស គឺវាបានបំផ្លាញបរិស្ថាន និងបង្កើតកាកសំណល់ពុលយ៉ាងច្រើន។ គេដឹងថា ដើម្បីបានមាសទម្ងន់ ០,៣៣ អោន គេបានប្រើសារធាតុគីមីផ្សេងៗ ដែលអាចបង្កើត និងបន្សល់កាកសំណល់ពុលដល់ទៅ២០ តោនឯណោះ។
នៅកម្ពុជាមិនទាន់មានសេចក្តីរាយការណ៍នេះនៅឡើយទេ ដោយសារតែយើងទើបតែចាប់ផ្តើមធ្វើអាជីវកម្មររ៉ែមាសនេះ កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែយើងក៏ត្រូវតែដឹង និងជ្រាបពីករណីទាំងនេះ ហើយត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណារក្សា និងបន្សាបជាតិពុលពីកាកសំណល់ទាំងនេះកុំអោយប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន និងជីវភាពរស់នៅ របស់ពលរដ្ឋ។
សរុបសេចក្តីទៅ ទន្ទឹមនឹងការទទួលបាននូវព័ត៌មានដ៏គួរឲ្យត្រេកអរសម្រាប់ជាតិយើងក៏ត្រូវតែត្រៀមខ្លួនឲ្យហើយនៅពេលដែលយើងទទួលព័ត៌មានអាក្រក់អំពីវា ហើយក៏សង្ឃឹមថា អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធនឹងបន្តផ្តល់បច្ចុប្បន្នភាពអំពីធនធានរ៉ែនេះជាប្រចាំស្របពេលដែលអ្នកជំនាញ និងក្រុមហ៊ុនក៏ត្រូវតែខិតខំធ្វើយ៉ាងណាដោះស្រាយបញ្ហាកាកសំណល់ពុលដែលចេញពីរ៉ែរទាំងនោះ និងគ្រប់គ្រងឲ្យបានហ្មត់ចត់ ដើម្បីកុំអោយ រំខានដល់បរិស្ថាន ជីវចម្រុះ និងជីវភាព ក៏ដូចជា ជីវិតរបស់ពលរដ្ឋ៕ដោយៈ ហេង ចេស្តារ
ចែករំលែកព័តមាននេះ