រាជធានីភ្នំពេញ ៖ នៅសាលប្រជុំទីស្ដីការក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ កាលពីល្ងាច ថ្ងៃទី១៦ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១០ បានរៀបចំអង្គសន្និសីទកាសែតមួយស្ដីពីទិវាវប្បធម៌ជាតិ ៣មីនា ឆ្នាំ២០១០ ក្រោមប្រធានបទ “ប្រាសាទ ព្រះវិហារជាទីសក្ការៈជាស្នាដៃឯករបស់ខ្មែរនិងជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក” ក្រោមអធិបតីភាពលោកសំរាំងកំសាន្ដ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ។នាឱកាសនោះ លោកស៊ឹម សារ៉ាក់ អគ្គនាយករដ្ឋបាល និងហិរញវត្ថុ នៃក្រសួងវប្ប ធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានមានប្រសាសន៍ថា ថ្ងៃទី៣ មីនា ឆ្នាំ២០១០ ជាទិវាវប្បធម៌ជាតិ លើកទី១២ ដែលក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រ សិល្បៈតែងតែប្រារឰធ្វើឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ឆ្នាំ២០១០ ក្រសួងរៀបចំបន្ដទៀត ដោយ លើកយកប្រធានបទ “ប្រាសាទព្រះវិហារជាទីសក្ការៈជាស្នាដៃឯករបស់ខ្មែរ និងជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក” ។ ទិវាវប្បធម៌ជាតិឆ្នាំនេះ គឺផ្ដើមឡើងដើម្បីអនុវត្ដគោលដៅវប្បធម៌ “កម្ពុជាព្រះរាជាណាចក្រវប្បធម៌”។ ព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា ជាមជ្ឈមណ្ឌលផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ខ្មែរ ដូច្នេះព្រលឹងជាតិ អត្ដសញាណ ជាតិ ជាប្រភពនៃការឯកភាពជាតិ និងជាគ្រឹះ សំរាប់អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាតិប្រកបដោយនិរន្ដរភាព ។លោកស៊ឹម សារ៉ាក់ បន្ដថា នេះជាការ បង្កើនមនសិការស្នេហាសម្បត្ដិវប្បធម៌ជាតិ ដល់ប្រជាជនខ្មែរនិងបង្កើនការជួយគាំទ្រពី សំណាក់អន្ដរជាតិចំពោះប្រាសាទព្រះវិហារ ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្មែរ ។
ដូច្នេះហើយយើងទាំង អស់គ្នាត្រូវតែជួយលើកទឹកចិត្ដប្រជាជនទាំង មូលឱ្យប្ដេជ្ញារួមគ្នាការពារអភិរក្ស និងអភិ វឌ្ឍន៍ប្រាសាទព្រះវិហារ ។ ទិវាវប្បធម៌ជាតិ ឆ្នាំ២០១០នេះជាព្រឹត្ដិការណ៍វប្បធម៌ដ៏ធំមួយ លើសពីឆ្នាំកន្លងទៅ*ព្រោះមានការអបអរ សាទរដោយមហោស្រពល្ខោននាដកម្មខ្មែរ ដែលចាប់ផ្ដើមបើកចាប់ពីថ្ងៃទី ១៨ កុម្ភៈ តទៅនៅសាលសន្និសីទចតុមុខ ដោយមាន ការប្រកួតប្រជែងល្ខោនយីកេ ល្ខោនបាសាក់ ល្ខោននិយាយ ល្ខោនភ្លេងការ ល្ខោនស្រមោល ស្បែកធំ ល្ខោនស្បែកពណ៌ ល្ខោនសៀក និង របាំ ។ក្នុងអង្គសន្និសីទកាសែតនោះ លោកស៊ឹម សារ៉ាក់ បានលើកឡើងពីការសាងសង់ប្រាសាទ ព្រះវិហារដោយព្រះមហាក្សត្រខ្មែរច្រើនរជ្ជ កាលតាំងពីសតវត្សទី៩ រហូតដល់សតវត្ស ទី១២ គឺព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ព្រះបាទជ័យ វរ្ម័នទី៤ ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័ន ជ័យវរ្ម័នទី៥ សុរិយាវរ្ម័នទី១ ឧទយាទិត្យវរ្ម័នទី២ ជ័យវរ្ម័ន ទី៦ និងព្រះបាទសុរិយាវរ្ម័នទី២ ។ ប្រាសាទព្រះវិហារជាទីសក្ការៈរបស់ខ្មែរនេះកសាង ឡើងនៅលើកំពូលភ្នំដងរែកដែលជាទីកន្លែងដ៏ពិសិដ្ឋអស្ចារ្យសំរាបឧទ្ទិសថ្វាយចំពោះព្រះអាទិទេពនៃលទ្ធិព្រហ្មញសាសនាសំខាន់ជាង គេនោះគឺព្រះសិវៈដែលមានឈ្មោះថា “ស្រី សិខារីស្វរៈ”ជាព្រះអាទិទេពនៃកំពូលភ្នំ។ ហេតុនេះហើយទើបព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ មន្ដ្រី និងប្រជាជនខ្មែរ មានជំនឿគោរពបូជាចំពោះ ប្រាសាទភ្នំនេះតាំងពីសម័យអង្គររហូតដល់ បច្ចុប្បន្ន ។
លោកស៊ឹម សារ៉ាក់បញ្ជាក់ថា ប្រាសាទ ព្រះវិហារជាស្នាដៃឯកនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ ដែលមានប្លង់ ក្បាច់រចនាល្អគ្មានខ្ចោះ ហើយ ផ្សារភ្ជាប់សមជាមួយនឹងទេសភាព បរិស្ថាន ដ៏ល្អអស្ចារ្យអាចនិយាយថា ជាការសាងសង់ មានលក្ខណៈល្អ ពិសេសសំរាប់ផ្សារភ្ជាប់ បរិស្ថានធម្មជាតិជាមួយតួនាទីសាសនារបស់ ប្រាសាទ ក៏ដូចជាគុណភាពពិសេសនៃក្បាច់ រចនា ។ ដោយសារបែបនេះហើយទើបប្រា សាទព្រះវិហារបានក្លាយជាបេតិកភណ្ឌពិភព លោក ដោយគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌ ពិភពលោបានប្រកាសជាផ្លូវការចុះក្នុងបញ្ជី បេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៃអង្គការយូណេស្កូ នាថ្ងៃទី៧ កក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ នៅទីក្រុងកេបិច ប្រទេសកាណាដា ។ការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិក ភណ្ឌពិភពលោក បន្ទាប់ពីតំបន់អង្គរដែល បានចុះបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនាឆ្នាំ ១៩៩២ របាំបុរាណខ្មែរបានចុះបញ្ជីនាឆ្នាំ ២០០៣ និងល្ខោនស្រមោលស្បែកធំនៅឆ្នាំ ២០០៥ ជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃ មនុស្ស ជាតិ ។លោកសំរាំង កំសាន្ដ រដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈបានមាន ប្រសាសន៍ថាការដែលយើងលើកយកប្រធាន បទ “ប្រាសាទព្រះវិហារជាទីសក្ការៈជាស្នាដៃ ឯករបស់ខ្មែរ និងជាបេតិកភណ្ឌ ពិភពលោក” នេះគឺដើម្បីបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា ប្រាសាទ ព្រះវិហារជាបេតិកភណ្ឌរបស់ខ្មែរយើង និង ជាអរិយធម៌ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ខ្មែរយើង។
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះប្រាសាទព្រះវិហារបានក្លាយជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ហើយក៏ជាសម្បត្ដិ របស់មនុស្សជាតិផងដែរ ដូច្នេះហើយយើង ត្រូវតែនាំគ្នាគិតគូរថែរក្សាអភិរក្សការពារ ។លោកសំរាំង កំសាន្ដ មានប្រសាសន៍ ឱ្យដឹងដែរថា ចំពោះមហោស្រពសិល្បៈ ល្ខោន នាដកម្មទូទាំងប្រទេសនឹងចាប់ផ្ដើម សំដែងប្រឡងប្រណាំងចាប់ពីថ្ងៃទី១៩ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១០ តទៅ គឺនៅថ្ងៃទី១៩ កុម្ភៈ ល្ខោនយីកេរឿង “ពុទ្ធប្រវត្ដិ” សំដែងដោយ ក្រុមសិល្បៈមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ខេត្ដតាកែវ ល្ខោនបាសាក់រឿង “ដួងសុវណ្ណ ចន្ទគិរី” សំដែងដោយក្រុមសិល្បៈ មន្ទីរវប្ប ធម៌ខេត្ដកែប និងល្ខោនយីកេរឿង “ប្រវត្ដិភ្នំ សំពៅ” សំដែងដោយក្រុមសិល្បៈ មន្ទីរវប្ប ធម៌ខេត្ដបាត់ដំបង ។ ថ្ងៃទី២០ កុម្ភៈ ល្ខោន យីកេរឿង “មេកន្ទ្រាញភ្នំខោល” សំដែង ដោយក្រុមសិល្បៈមន្ទីរវប្បធម៌ ខេត្ដកំពង់ស្ពឺ ល្ខោនបាសាក់រឿង “ខ្លាអស់លក្ខណ៍ ” សំដែង ដោយក្រុមសិល្បៈមន្ទីរវប្បធម៌ខេត្ដកោះកុង ។ ជាបន្ដបន្ទាប់មានល្ខោនយីកេ និង សិល្បៈផ្សេងៗជាច្រើនទៀតមកពីបណ្ដា ខេត្ដ-ក្រុងចំនួន១៩ និងសមាគមសិល្បៈ ចូលរួមសំដែង ក្នុងនោះក៏មានក្រុមសិល្បៈ កងឯកភាពអង្គរក្សសំដែងយីកេរឿង “ឃុន ហ្លួងព្រះស្ដេចកន” ផងដែរ។
ចែករំលែកព័តមាននេះ