ខេត្តសៀមរាប ៖ គម្រោងសហប្រតិបត្តិការឥណ្ឌា-កម្ពុជា ដើម្បីអភិរក្ស និងជួសជុលប្រាសាទតាព្រហ្ម ដែលមានអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងស្ថាប័នស្រាវជ្រាវបុរាណវិទ្យាឥណ្ឌា (Archeological Survey of India-ASI) បាន
ខេត្តសៀមរាប ៖ គម្រោងសហប្រតិបត្តិការឥណ្ឌា-កម្ពុជា ដើម្បីអភិរក្ស និងជួសជុលប្រាសាទតាព្រហ្ម ដែលមានអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងស្ថាប័នស្រាវជ្រាវបុរាណវិទ្យាឥណ្ឌា (Archeological Survey of India-ASI) បានជួសជុលផ្នែក ផ្សេងៗនៃប្រាសាទតាព្រហ្មតាំងពីឆ្នាំ២០០៤មក ។ រយៈពេល១០ឆ្នាំ ដែលជាជំហានទី១នៃគម្រោង(២០០៤-២០១៤) ក្រុមការងារសម្រេចបានសមិទ្ធផលយ៉ាងច្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ។ សម្រាប់ជំហានទី២(២០១៥-២០២៥) គម្រោងកំពុងដំណើរការជួសជុលផ្គុំឡើងវិញនូវសាលរបាំ ដែលរងខូចខាតស្ទើរទាំងស្រុង តាមរយៈការប្រមូលបំណែកថ្មធ្លាក់ខូចខាត មករៀបដំឡើងនៅតាមទីតាំងឲ្យដូចពីសម័យបុរាណឡើងវិញ ។
លោក D.S. Sood ទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសប្រចាំការដ្ឋានជួសជុលប្រាសាទតាព្រហ្មនៃស្ថាប័នស្រាវជ្រាវបុរាណវិទ្យាឥណ្ឌា ASI បញ្ជាក់ថា ក្នុងដំណាក់កាលទី២នេះ ក្រុមការងារបានបន្តជួសជុលសាលរបាំ ហើយគ្រោងនឹងជួសជុលទៅលើចំណុចសំខាន់៤ផ្សេងទៀត គឺនៅជ្រុងខាងត្បូងសាលរបាំ ខ្លោងទ្វារចូលខាងកើត ខ្លោងទ្វារចូលខាងត្បូង និងរួតទី៣មុខផ្លូវបំបែក ។ ក្រៅពីការជួសជុលតាមគម្រោងដែលគ្រោងទុក ក្រុមការងាររបស់លោកក៏បានបំពេញកិច្ចការ ផ្សេងៗទៀត លើការងារអភិរក្ស ទល់ទ្រ និងថែទាំជាប្រចាំនូវរាល់រចនាសម្ព័ន្ធ ផ្សេងៗនៃប្រាសាទតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែង ដោយសហការជាមួយក្រុមការងារបច្ចេកទេសរបស់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ។
ដោយឡែកសាលរបាំ ដែលបានរងការខូចខាតស្ទើរទាំងស្រុង ហើយភ្ញៀវទេសចរមិនអាចធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់បាននាពេលកន្លងមក នឹងត្រូវជួសជុលរួចរាល់ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ។ លោក Sood បន្ថែមថា សូម្បីការជួសជុលពុំមែនធ្វើទាំងស្រុងទេ ដោយផ្នែកខ្លះនៃភាពខូចខាតនេះនឹងត្រូវអភិរក្សទុក ដើម្បីឲ្យអ្នកស្រាវជ្រាវ និងភ្ញៀវទេសចរបានឃើញថា ផ្នែកណាខ្លះត្រូវបានជួសជុល និងផ្នែកណាខ្លះត្រូវបានរក្សាទុក។ ម្យ៉ាងទៀតដោយមូលហេតុដើមឈើ ធំៗមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំដុះពីលើ ផ្នែកខ្លះនៃប្រាសាទនេះ ក៏ត្រូវរក្សាទុកមិនជួសជុលដែរ ដើម្បីបញ្ចៀសការកាប់ដើមឈើប្រវត្តិសាស្ត្រទាំងនេះ ។ តែទោះជាមិនបានជួសជុល ក្រុមការងារបានថែទាំ និងការពារមិនឲ្យមានការខូចខាតបន្តទៀតឡើយ ។
លោកចាន់ ឡាយ អ្នកគ្រប់គ្រងការដ្ឋានជួសជុលបញ្ជាក់ថា ដើមឈើ និងប្រាសាទតាព្រហ្មមានការទាក់ទងនឹងគ្នាខ្លាំងណាស់ រហូតភ្ញៀវទេសចរនិងអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះបានហៅប្រាសាទនេះថា ជាប្រាសាទដើមឈើ។ ភ្ញៀវទេសចរដែលមកទស្សនាប្រាសាទតាព្រហ្ម ភាគច្រើនគឺចង់ឃើញដើមឈើ ធំៗដែលដុះលើប្រាសាទ និងរួមរស់ជាមួយប្រាសាទរាប់រយឆ្នាំ។ កត្តាទាំងនេះហើយដែលតម្រូវឲ្យក្រុមការងារអភិរក្សជួសជុលគិតគូរទាំងប្រាសាទ ទាំងដើមឈើ ។
ប្រាសាទតាព្រហ្មកសាងឡើងក្នុងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដើម្បីថ្វាយព្រះរាជកុសលចំពោះព្រះមាតារបស់ព្រះអង្គ ដែលមានរូបបដិមាស្នងក្នុងរូបភាពជា «ប្រាជ្ញាបារមី»។ ប្រាសាទនេះមានឈ្មោះដើមថា រាជវិហារ ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាវត្តព្រះពុទ្ធសាសនាដ៏ធំនាសម័យនោះ ។ ក្រោយការស្នើសុំពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០០២ រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌាតាមរយៈស្ថាប័នស្រាវជ្រាវបុរាណវិទ្យាឥណ្ឌា ASI រួមសហការជាមួយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងអង្គការយូណេស្កូ បានចាប់ផ្តើមអភិរក្សជួសជុល ទល់ទ្រជាបន្តបន្ទាប់ ។ ជាក់ស្តែងក្នុងដំណាក់កាលទី១(២០០៤-២០១៤) គម្រោងនេះសម្រេចបានការជួសជុលរួចរាល់ទាំងស្រុងនូវរោងទងខាងកើតឆៀងខាងត្បូង រានហាលខាងលិច ខ្លោងទ្វារច្រកចូលទី៤ ខ្លោងទ្វារខាងលិច និងជញ្ជាំងថ្មបាយក្រៀមអមសងខាង។ ក្រៅពីចំណុចជួសជុលទាំងនេះ នៅមានផ្នែកច្រើនទៀត ដែលក្រុមការងារបានទល់ទ្រ និងចងរឹតដោយខ្សែកាប ដើម្បីការពារការរបេះធ្លាក់ ឬដួលរលំបន្ថែមទៀត ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ