ខេត្តសៀមរាប ៖ នាពេល ថ្មីៗកកន្លងមកសមាគមមគ្គុទ្ទេសក៍ខ្មែរអង្គរមួយក្រុមបានធ្វើដំណើរទៅកាន់ការដ្ឋានកំណាយស្ថានីយស្លដែកបុរាណមួយ ដែលរកឃើញនៅភូមិសាលាក្រវាន់ ឃុំរំចេក ស្រុកបន្ទាយស្រី ខេត្តសៀមរាប ស្ថិតក្នុងតំបន់ការពារទី២នៃរមណីយដ្ឋានអង្គរ ។ នេះជាស្ថានីយលោហកម្មបុរាណដែលប្រទះឃើញមុនគេបង្អស់នៅក្នុងតំបន់អង្គរ ។
ការធ្វើទស្សនកិច្ចនៅទីនោះ គឺដើម្បីឈ្វេងយល់ពីអំពីសារសំខាន់នៃលោហៈសម្រាប់ការប្រើប្រាស់នៅរាជធានីអង្គរ ព្រមទាំងពិចារណាទ្បើងវិញអំពីប្រភពផ្គត់ផ្គង់លោហៈដល់អង្គរ។ តាមរយៈលទ្ធផលដែលរកឃើញក្នុងការដ្ឋានកំណាយ គឺជាភស្តុតាងដ៏សំខាន់សម្រាប់សិក្សាអំពីវិសាលភាពនៃទីតាំងផលិតលោហៈ ព្រមទាំងពិនិត្យមើលរចនាសម្ព័ន្ធនៃចង្ក្រានស្លដែក ក្នុងស្ថានីយលោហកម្មបុរាណដែលប្រទះឃើញមុនគេបង្អស់នៅក្នុងតំបន់អង្គរ ហើយទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងពីមគ្គុទ្ទេសក៍លើផ្នែកអភិរក្ស និងវិស័យទេសចរណ៍ ។
លោកអៀង ប៉ោហេង ពីសមាគមមគ្គុទ្ទេសក៍ខ្មែរអង្គរផ្នែកភាសាអង់គ្លេសបានលើកឡើងថា នេះជាដំណឹងដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលជាខ្លាំងដែលបានទទួលការអញ្ជើញពីអ្នកជំនាញមកកាន់ស្ថានីយកំណាយនេះ ដើម្បីស្តាប់បទបង្ហាញ និងឈ្វេងយល់ដោយផ្ទាល់ពីរបកគំហើញថ្មីនៃការស្លដែកពីសម័យបុរាណ ។ លោកចាប់អារម្មណ៍បំផុត គឺស្ថានីយនេះជាកន្លែងផលិតលោហៈបុរាណ ដែលប្រទះឃើញដំបូងបង្អស់នៅក្នុងតំបន់អង្គរ អស់រយៈពេល១៥០ឆ្នាំក្រោយពីការផ្តើមការស្រាវជ្រាវអំពីអង្គរ។ ភស្តុតាងដែលបានរកឃើញជាអំណះអំណាងបន្ថែមសម្រាប់ឱ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោយបានយល់ដឹងពីភាពអស្ចារ្យរបស់អាណាចក្រខ្មែរអង្គរ ដែលសាងសង់ប្រាសាទបានជាច្រើនដោយប្រើថ្ម ធំៗ ថាតើគាត់មានអ្វីកាត់ថ្ម គ្រឿងលើកដាក់ថ្ម ពិសេសគឺជំនាញបច្ចេកទេសស្លដែក និងការផលិតសព្វាវុធការពារក្រុងអង្គរ ។
ក្នុងនាមជាមគ្គុទ្ទេសក៍ម្នាក់ ត្រូវដឹងឱ្យច្បាស់ និងឱ្យច្រើនពីតំបន់ទេសចរណ៍របស់យើងទាំងប្រវត្តិសាស្ត្រ ភូមិសាស្ត្រ វប្បធម៌ប្រពៃណី បុរាណវិទ្យា និងរឿង ផ្សេងៗទៀតដើម្បីនិយាយជូនភ្ញៀវស្តាប់ ។ ដូច្នេះហើយចូលរួមអបអរចំពោះលទ្ធផលកំណាយស្រាវជ្រាវដោយក្រុមអ្នកជំនាញអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងចូលរួមចំណែកក្នុងការផ្សព្វផ្សាយពីព័ត៌មាននេះទៅកាន់ទេសចរឱ្យបានទូលំទូលាយ ។
លោកអៀង ប៉ាហេង សំណូមពរម្ចាស់ស្រែនិងអ្នកមានសមត្ថកិច្ចឱ្យរក្សាកន្លែងនោះទុកដើម្បីនាំទេសចរទៅទស្សនា ដែលបង្កើតការងារដល់អ្នកស្រុកតាមរយៈការលក់ដូរផងដែរ ។
លោកជុំ ដាលីន ពីសមាគមមគ្គុទ្ទេសក៍ខ្មែរអង្គរផ្នែកភាសាអង់គ្លេសដូចគ្នា និយាយថាវាជាការរកឃើញថ្មីមួយដ៏គួរឱ្យរីករាយចំពោះភស្តុតាងនេះ ។ លោកគាំទ្រទាំងស្រុងចំពោះកិច្ចការស្រាវជ្រាវរបស់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ដែលបានជួយលាតត្រដាងពីការរកឃើញ ថ្មីៗនៅក្នុងតំបន់អង្គរ ដើម្បីរួមចំណែកអភិរក្ស និងលើកស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍។ លោកចង់ឱ្យអភិរក្សទីនេះទៅជាសារមន្ទីរ ដើម្បីក្លាយជាផលិតផលទេសចរណ៍ថ្មីមួយទៀត ដែលអាចពន្យារពេលទេសចរឱ្យស្នាក់នៅបានយូរ នោះប្រាក់ចំណូលដល់ប្រជាជននិងប្រទេសក៏បានល្អប្រសើរដែរ ។ លោកជឿជាក់ថា ទីនោះនឹងមានភ្ញៀវទៅទស្សនាច្រើន ព្រោះទេសចរក្រៅពីចូលចិត្តទស្សនារមណីយដ្ឋានវប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្ត្រហើយនោះ ពួកគេក៏ចូលចិត្តឈ្វេងយល់ពីតំបន់បុរាណវិទ្យា របកគំហើញ ថ្មីៗដែរ ណាមួយទីតាំងភូមិសាស្ត្រនោះក៏ជាប់នឹងប្រាសាទចៅស្រីវិបុល និងផ្លូវទៅភ្នំគូលែនទៀតផង ។
ស្ថានីយស្លដែកបុរាណមួយនេះត្រូវក្រុមស្រាវជ្រាវអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាដឹកនាំដោយលោកអុឹម សុខរិទ្ធី បើកកំណាយស្រាវជ្រាវជាលើកទី២រយៈពេល១០ថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃទី២៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៧ ហើយចំពោះលទ្ធផលដែលបានរកឃើញពីការកំណាយនេះនឹងត្រូវបានបង្ហាញជាសាធារណៈបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការកំណាយជាស្ថាពរ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ