លោក KYLE MIZOKAMI បានសរសេរក្នុងកាសែត NATIONAL INTEREST របស់អាេមរិកដែលចេញផ្សាយនាថ្ងៃទី៩ មករា ថា ការបោះបង់ចោលការផលិតយន្តហោះប្រដេញជំនាន់ទី៥ ធុន F-22 របស់អាមេរិក ដែលចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៩មក
លោក KYLE MIZOKAMI បានសរសេរក្នុងកាសែត NATIONAL INTEREST របស់អាេមរិកដែលចេញផ្សាយនាថ្ងៃទី៩ មករា ថា ការបោះបង់ចោលការផលិតយន្តហោះប្រដេញជំនាន់ទី៥ ធុន F-22 របស់អាមេរិក ដែលចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៩មក ផលិតតែ១៨៧គ្រឿងនោះ បណ្តាលមកពីកត្តាជាច្រើន ពិសេសគ្មានគូប្រជែងសំខាន់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះការផលិតយន្តហោះ F-22 RAPTOR ។
អ្នកនិពន្ធរូបនេះរំលឹកថា ការអភិវឌ្ឍន៍យន្តហោះប្រដេញចាប់ផ្តើមពីដើមទសវត្សឆ្នាំ១៩៨០មក ។ ដំបូងបំផុតកងទ័ពអាកាសអាមេរិកខិតខំថែរក្សាការនាំមុខលើបណ្តាយន្តហោះប្រដេញសូវៀត ដើម្បីអាចគ្របដណ្តប់ដែនអាកាស ហើយម្យ៉ាងទៀត កងទ័ពអាកាសនេះចង់ជំនួសយន្តហោះធុន F-15C EAGLE។ ការផ្តួចផ្តើមគំនិតផលិតយន្តហោះធុននេះ៧៥០គ្រឿង ត្រូវចំណាយប្រាក់ដល់២៦,២ពាន់លានដុល្លារ ពីថវិកាអាមេរិក ក៏ប៉ុន្តែក្នុងឆ្នាំ១៩៩០ សង្គ្រាមត្រជាក់បែរជាត្រូវបញ្ចប់ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកចច ប៊ូស កាត់បន្ថយផែនការទិញយន្តហោះធុននេះ៦៤៨គ្រឿង។ តួលេខនេះក្រោយមកត្រូវបន្ថយជាបន្តបន្ទាប់៣៩គ្រឿង ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧ ហើយ២៧៧គ្រឿងក្នុងឆ្នាំ២០០៣ និង១៨៧គ្រឿងក្នុងឆ្នាំ២០០៩ បន្ថែមយន្តហោះសាកល្បង៨គ្រឿងថែមទៀត។ បន្ទាប់ពីនេះផលិតកម្មត្រូវបានបិទ ។
ដំណាក់កាលយ៉ាងយូរនៃការផលិតក៏រួមចំណែកផងដែរដល់ការបោះបង់ចោលកម្មវិធីតែម្តង ។ ទោះបីការងារអភិវឌ្ឍន៍យន្តហោះធុននេះជំនាន់ថ្មីចាប់ផ្តើមក្នុងឆ្នាំ១៩៨១ ហើយការហោះសាកដំបូងធ្វើក្នុងឆ្នាំ១៩៩០ ក៏ភាពសុក្រិតតាមសំណើដំបូងអាចសម្រេចបានរហូតដល់ឆ្នាំ២០០៥ ពេលយន្តហោះនេះដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ក្នុងកងទ័ពអាកាសអាមេរិក ។ បើប្រៀបធៀបគ្នាការផលិតយន្តហោះ F-15 EAGLE ត្រូវចំណាយពេល៨ឆ្នាំរវាងគម្រោង និងការហោះហើរដំបូង រួចភាពសុក្រិតនៃប្រតិបត្តិការដែលគ្រោងទុកសម្រេចបានរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧៦ ។
ចំណែកឯការផលិតយន្តហោះធុន F-22 ត្រូវចំណាយពេល២ដងលើសពេលផលិតយន្តហោះ F-15 EAGLE ។ ក្នុងរយៈពេលនេះដែរ សហភាពសូវៀតត្រូវរលំរលាយ ហើយកងទ័ពអាកាសរបស់ខ្លួនត្រូវបែងចែកគ្នាឱ្យដល់បណ្តារដ្ឋថ្មីៗដែលពុំអាចធ្វើទំនើបដល់បណ្តាយន្តហោះដែលមានដូចជាយន្តហោះប្រដេញធុន MIG-29 និង SU-30 ជាដើម ។ ដោយគិតថា យន្តហោះទាំងនេះពុំតំណាងឱ្យការគំរាមកំហែងសម្រាប់ F-22 ដូច្នេះវាគ្មានប្រយោជន៍អ្វីសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកប្រញាប់ប្រញាល់ផលិតយន្តហោះប្រដេញជំនាន់ទី៥ឡើយ ។
យន្តហោះធុន F-22 ក៏ជួបបញ្ហាដែរចំពោះសង្គ្រាមនៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន និងនៅអីុរ៉ាក់ ព្រោះតែបើប្រើត្រូវចំណាយខ្ពស់បំផុតសម្រាប់ការថែរក្សាយន្តហោះប្រដេញមួយដែលផលិតសម្រាប់ធ្វើការប្រឈមមុខនឹងសត្រូវដែលខ្លាំងដូចគ្នា ។ ពុំត្រូវប្រើក្នុងសង្គ្រាមនៅអីុរ៉ាក់ និងនៅអាហ្វហ្គានីស្ថានគម្រោងយន្តហោះ F-22 ត្រូវផាត់ចេញជារឿយៗទុកលុយទៅផលិតបណ្តារថយន្តពាសដែកដឹកជញ្ជូនកងទ័ពជាមួយនឹងកិច្ចការពារប្រឆាំងគ្រាប់មីន និងការពួនស្ទាក់វាយប្រហារដែលចាំបាច់ ដើម្បីការពារកងទាហានអាមេរិកប្រឆាំងគ្រាប់បែកច្នៃ ។
ដោយសារដំណាក់កាលអភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងយូរ F-22 ក្លាយជាគូប្រជែងដោយប្រយោលរបស់យន្តហោះប្រដេញមានមុខងារច្រើន F-35។ ទោះបីបេសកកម្មររបស់យន្តហោះប្រភេទទាំង២នេះខុសគ្នាក្តី តែ F-35 ទីបំផុតក្លាយជាយន្តហោះប្រសើរជាង បើប្រៀបធៀបទៅនឹងយន្តហោះ F-22 ជាហេតុញ៉ាំងឱ្យប្រមុខមន្ទីរប៉ង់តាហ្គោន លោក ROBERT GATES ស្នើឱ្យបិទកម្មវិធី F-22 មកជម្រុញកម្មវិធី F-35 វិញ។ លោក GATES គិតថា រហូតដល់ឆ្នាំ២០២៥ សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងមានយន្តហោះប្រដេញ F-35 ដល់ទៅ១.៧០០គ្រឿង ។
ទីបំផុតវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរដែលប៉ះពាល់សហរដ្ឋអាមេរិកពីឆ្នាំ២០០៨មក ទើបតម្រូវឱ្យផ្អាកការផលិតយន្តហោះ F-22 ។ ក្នុងឆ្នាំ២០០៩ ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបោះបង់ចោលកម្មវិធីនេះទាំងស្រុង ។
ពិភពលោកមានការផ្លាស់ប្តូរ ព្រោះចិន និងរុស្ស៊ីខិតខំយ៉ាងសកម្មធ្វើឱ្យទំនើបដល់កងទ័ពអាកាសរបស់ពួកគេ ហើយផលិតរួចហើយយន្តហោះប្រដេញជំនាន់ទី៥ បីប្រភេទគឺធុន J-20 និង FC-31 សម្រាប់ចិន និង T-50 សម្រាប់ឥណ្ឌា និងរុស្ស៊ីដែលធ្វើឱ្យផ្អៀងដល់ការគ្របដណ្តប់របស់អាមេរិកក្នុងដែនអាកាស ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ