ខេត្តស្ទឹងត្រែង ៖ ជនជាតិព្រៅរស់នៅភូមិកាតូត ឃុំកំភុន ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែងបានរៀបចំពិធីសែនព្រេន តាមទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី «ស្រូវឡើងជង្រុក» ។ ពិធីនេះបានបង្ហាញពីការអភិរក្សប្រពៃណីរបស់ខ្លួន ទោះបីបច្ចុប្បន្នការរស់នៅរបស់ពួកគាត់វិវឌ្ឍទៅតាមសម័យកាល មានការផ្លាស់ប្តូរ និងកែប្រែ ខ្លះៗទៅហើយក៏ដោយ ។
ក្នុងពិធីសែនព្រេនស្រូវឡើងជង្រុកលោកនង ប៊ុន អាយុ៨៩ឆ្នាំ ជនជាតិព្រៅឱ្យដឹងកាលពីពេល ថ្មីៗកន្លងមកថា ពិធីសែនព្រេន ជនជាតិព្រៅធ្វើឡើងក្នុងមួយឆ្នាំ២ដង ទី១-នៅមុនពេលរដូវបង្កបង្កើនផលដើម្បីសុំឲ្យចម្រុងចម្រើនបានភោគផលច្រើន ។ ទី២-នៅពេលប្រមូលផលស្រូវដាក់ជង្រុកអស់ដើម្បីបញ្ជាក់ពីការដឹងគុណចំពោះភោគផលស្រូវ និងថែរក្សាក្រៅពីទុកពូជ ត្រូវទុកបរិភោគឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ។ ភោគផលដែលប្រមូលបាន ជនជាតិព្រៅមិនធ្លាប់យកទៅលក់ដូរមុនពេលធ្វើការងារបង្កបង្កើនផលទេ គឺទុកឲ្យកូនចៅដាំដុះគ្រប់គ្រាន់ទើបអាចលក់ដូរ និងចែកចាយទៅកន្លែង ផ្សេងៗទៀតបាន ។
លោកទាង ប៊ុនណាត តំណាង ជនជាតិព្រៅនៅភូមិកាតតូត លើកឡើងស្រដៀងគ្នាថា ទំនៀមទម្លាប់ជនជាតិព្រៅបានធ្វើឡើងមានបំណងឲ្យគ្រួសារអ្នកភូមិចេះថែរក្សាទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ខ្លួនផង និងនាំគ្នារក្សាប្រពៃណីដែលមានតាំងពីដើមតរៀងមក ។ ដូនតានាំកូនចៅសែនព្រេនស្រូវឡើងជង្រុកនេះបង្ហាញពីភោគផលទទួលបាន និងបញ្ជូនភាគផល លាមាត់លា.ក ក្នុងពិធីបន់ស្រន់កាលពីដើមឆ្នាំឲ្យបានទៅដល់អារក្ស អ្នកតាភ្នំនៅតាមស្រែចម្ការ រួចហើយមកជួបជុំគ្នាសប្បាយក្នុងភូមិមួយឆ្នាំម្តង ។
លោកទាង ប៊ុនណាត ថា «ពីដើមគេសែនពេលស្រូវឡើងជង្រុក ហើយរាល់ឆ្នាំកាលណាបង្កបង្កើនផលបាន នាំស្រូវដល់ជង្រុកហើយ គេចាប់ផ្តើមសែន ។ អីុចឹងទេ កាលពីដំបូង កាលពីដូនតាពីដើម គេសែនតាមគ្រួសារ ហើយគេមកហូបស្រារួមនៅក្នុងភូមិ កណ្តាលភូមិ» ។
លោកវាន់ វែង ប្រធានគណៈកម្មការសហគមន៍ជនជាតិព្រៅ បញ្ជាក់ថា វាបង្ហាញឲ្យឃើញពីកត្តាសាមគ្គីភាពគ្នាផងដែរ នៅក្រោយពេលបញ្ចប់ការងារធ្វើស្រែចម្ការ ហើយជនជាតិមានឱកាសបានជួបជុំគ្នា ផ្តល់ដំបូន្មានឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីកែប្រែជីវភាពរស់នៅប្រសើរឡើងថែមទៀត ។
លោកមៀច អ៊ាង ប្រធានមន្ទីរធម្មការ និងសាសនាខេត្តបញ្ជាក់ថា ការយល់ដឹងរបស់ជនជាតិព្រៅពិតជាបានរួមចំណែកលើកកម្ពស់សុវត្ថិភាពរស់នៅក្នុងគ្រួសារ ហើយការសែនព្រេនក៏អាចផ្ទេរចំណេះដឹងនេះឲ្យទៅកូនចៅជំនាន់ ក្រោយៗថែរក្សា កុំឲ្យបាត់បង់តាមបែបព្រហ្មញ្ញសាសនា និងអាចចាត់ទុកជាការដឹងគុណដល់ផលស្រូវដែលបានជួយចិញ្ចឹមជីវិតផង ។
បច្ចុប្បន្នជនជាតិព្រៅមាន៨២គ្រួសារ ស្មើនឹង៣៣៧នាក់ ក្នុងនោះស្រី១៦៨នាក់ ការរស់នៅប្រកបរបរធ្វើចម្ការពនេចរ ហើយប្រមូលផ្តុំគ្នានៅភូមិកាតូតតាំងពីឆ្នាំ ១៩៦២មកម្ល៉េះ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ