ខេត្តកំពង់ចាម ៖ គ្រោះទឹកជំនន់ទន្លេមេគង្គ បណ្ដាលឲ្យបាក់ស្រុតរូបសំណាកដំរីក្បាលបី រួមទាំងសួនច្បារជាង១០០ម៉ែត្រ នៅតាមដងមាត់ទន្លេ ក្នុងសង្កាត់កំពង់ចាម ក្រុងកំពង់ចាម ដែលរហូតមកដល់ពេលនេះ មានរយៈពេល៤ឆ្នាំហើយ…
ខេត្តកំពង់ចាម ៖ គ្រោះទឹកជំនន់ទន្លេមេគង្គ បណ្ដាលឲ្យបាក់ស្រុតរូបសំណាកដំរីក្បាលបី រួមទាំងសួនច្បារជាង១០០ម៉ែត្រ នៅតាមដងមាត់ទន្លេ ក្នុងសង្កាត់កំពង់ចាម ក្រុងកំពង់ចាម ដែលរហូតមកដល់ពេលនេះ មានរយៈពេល៤ឆ្នាំហើយ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក ប៊ិ ប៊ុន្ថា អ្នកទទួលម៉ៅការសួនច្បារមាត់ទន្លេ ដោយប្រាប់នៅរសៀលថ្ងៃទី៩ ខែមេសា នេះ ។
ជាមួយគ្នានោះដែរ រូបសំណាកដំរីក្បាលបី ត្រូវបានដាក់ជំនួសថ្មីឡើងវិញដោយព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរីហើយថ្មនេះត្រូវបានឧត្តម អ៊ុនចាន់ដា អភិបាលខេត្តយកមកពីខេត្តព្រះវិហារជាប់ព្រំដែនថៃ ។
កាលពីរសៀល ថ្ងៃទី០៧ មេសានេះ ឯកឧត្តម អ៊ុន ចាន់ដា អភិបាលនៃគណៈអភិបាលខេត្តអមដំណើរដោយមន្ត្រីជំនាញពាក់ព័ន្ធ និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបានអញ្ជើញចុះពិនិត្យវឌ្ឍនភាពនៃការកសាងរូបសំណាក ព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរី ឯរាវ័ណ ដែលត្រូវបានយកមកតម្កល់នៅចំណុចសួនច្បារមាត់ទន្លេ ស្ថិតនៅសង្កាត់កំពង់ចាមក្រុងកំពង់ចាម ។
ឯកឧត្តម អ៊ុន ចាន់ដា បានលើកឡើងអំពីប្រវត្តិនៃបដិមាព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរី ឯរាវ័ណនេះថា គឺជារូបសំណាក ត្រូវបានសិក្សាស្រាវជ្រាវ ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៃរចនាបថខ្មែរបុរាណ និងបានធ្វើការសំយោគរចនាបថបីបញ្ចូលគ្នា ១.បថបាពួន ២.បថអង្គរ និង៣.បថបាយ័ន ។
ចំណែកឯបដិមាព្រះឥន្ទ្រ គង់លើដំរី គឺត្រូវបានសិក្សាស្រាវជ្រាវ ដោយកំណត់យកទម្រង់ឥរិយាបថ «សន្តិភាព» ឈ្នះចម្បាំង តំណាងឱ្យសេចក្តីដឹងគុណ ចំពោះ «សន្តិភាព» ដូចបច្ចុប្បន្នភាពនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នៃសម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិទទួលបានសុខសន្តិភាពពេញបរិបូណ៍ដូច្នេះដែរ។
គូសបញ្ជាក់ផងដែរថា រូបសំណាកព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរី ឯរាវ័ណ បានកសាងឡើងអំពីថ្មភក់ មានទម្ងន់ប្រមាណជាង ៣០តោន ដោយមិនរាប់បញ្ចូលទម្ងន់បាឡាំងទេ គិតមកដល់ពេលនេះ រូបសំណាកជាប្រវត្តិសាស្ត្រខាងលើ ត្រូវបានយកមកតម្កល់ នៅចំណុចសួនច្បារមាត់ទន្លេ ដែលសម្រេចបានការសាងសង់ស្ទើរតែ ១០០% ។
លោកសឹង ភារម្យ ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តវិញបានឲ្យដឹងដែរថា យោងតាមឯកសារដំរីព្ធវ័ត ដែលមានក្បាលតែមួយ ចូលរួមជាមួយនឹងទេពដទៃទៀត ក្នុងការធ្វើចម្បាំងជាមួយនឹងពពួកអសុរ ។ យើងពុំសូវឃើញមានចម្លាក់ដំរីព្ធវ័ត ដែលកើតចេញពីការកូរសមុទ្រទឹកដោះនៅលើទ្វារប្រសាទទេ ។ យើងឃើញមានម្ដង នៅលើទ្វារខាងជើងរបស់ប្រាសាទតា ទួត( ប្រាសាទU) នៅក្រុមព្រះពូដែលនៅលើចម្លាក់កូរសមុទ្រទឹកដោះនោះគេមានបង្ហាញសត្វសេះ និងដំរីក្បាលមួយនៅចំកណ្ដាលផ្ទៃផ្ដែរផ្នែកខាងក្រោមអ៊ំ ដោយតួអាំងទេពពីរនាក់ផង ។
ក្រៅពីនេះ នៅលើហោជាងខាងត្បូងនៃគោបុរៈទី៤ របស់ប្រាសាទព្រះវិហារ គេឆ្លាក់រឿងកូរសមុទ្រទឹកដោះដោយបង្ហាញតួអង្គព្រះឥន្ទគង់នៅលើដំរីក្បែរមួយនៅផ្នែកខាងឆ្វេងនៃហោជាង ។ នេះប្រហែលសិល្បករខ្មែរចង់បង្ហាញពីការលេចចេញនៃដំរីក្បាលបីព្ធវ័ត ពីការកូរទឹកសមុទ្រទឹកដោះនៅលើចម្លាក់ហោជាងនោះដែរ ។
ពេលខ្លះនៅលើផ្ដែរទ្វារដែលមានចម្លាក់ដំរីក្បាលបី តែគេឆ្លាក់ជារូបក្រឹស្ណះ ប្រយុទ្ធជាមួយសេះកេសិនជំនួសព្រះឥន្ទវិញ ។ តាំងពីសម័យមុនអង្គររហូតដល់សម័យអង្គរចម្លាក់ដំរីព្ធវ័ត នៅលើផ្ដែរទ្វារពុំមានអ្វីវិវឌ្ឍន៍ខ្លាំងនោះទេ គឺជាទូទៅសិល្បករឆ្លាក់រូបដំរីព្ធវ័ត ពេលខ្លះមានក្បាលតែមួយពេលខ្លះមានក្បាលបីហើយប្រមោយរបស់ក្បាលសង្ខាងចាប់កាន់គ្នាភ្ញីវល្លិ៍ឬក៏មានកាយវិការធ្វើសកម្មភាពអ្វីមួយ ។
សូម្បីចម្លាក់កូរសមុទ្រទឹកដោះនៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទអង្គរវត្ត និងនិងបាយ័នក៏មានបង្ហាញពីការលេចចេញនូវដំរីព្ធវ័តដែរ ។ មកដល់រាជព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដំរីព្ធវ័ត ត្រូវបានគេសាងជាចម្លាក់ថ្មយ៉ាងធំនៅលើផ្លូវឡើងទៅព្រះលានដំរីក្នុងបរិវេណអង្គរធំ ។
ចម្លាក់ដែលធំជាងគេបង្អស់របស់ដំរីព្ធវ័ត ក្នុងសិល្បៈខ្មែរត្រូវបានគេឆ្លាក់នៅតាមច្រកចូលទាំង៥ របស់កំប្លែងពែកអង្គរធំដែលគេឆ្លាក់នៅតាមជ្រុងទាំងបួនរបស់ច្រកនីមួយៗគឺព្រះឥន្ទអមដោយស្ត្រីពីរនាក់អង្គុយលើដំរី៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ