ខេត្តសៀមរាប ៖ ឧទ្យានជាតិភ្នំគូលែន បានបង្កើត និងកំណត់ដោយព្រះរាជក្រឹត្យចុះថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៩៣ ឈ្មោះថា «ឧទ្យានជាតិព្រះជ័យវរ្ម័ន-នរោត្តម ភ្នំគូលែន» មានផ្ទៃដីសរុប ៣៧.៣៧៣ហិកតា ។
យោងតាមទិន្នន័យស្រាវជ្រាវផ្ទាល់ និងទិន្នន័យ LiDAR បានសន្និដ្ឋានថា ភ្នំគូលែនជាទីក្រុងបុរាណមួយដែលមានបុរាណដ្ឋានរាប់រយគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ។
អាជ្ញាធរអប្សរាមានភារកិច្ចគ្រប់គ្រង និងអភិរក្សបេតិកភណ្ឌនៅទូទាំងខេត្តសៀមរាប ទាំងមូល រួមទាំងបុរាណដ្ឋានដែលស្ថិតនៅក្នុងឧទ្យានជាតិភ្នំគូលែន ស្របតាមខ្លឹមសារនៃព្រះរាជក្រមលេខ នស/រកត/០១៩៦/២៦ ចុះថ្ងៃទី២៥ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៩៦ ដែលប្រកាសឲ្យប្រើច្បាប់ស្តីពីកិច្ចការពារបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ ។
ប្រធានស្តីទីនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទក្រៅឧទ្យានអង្គរនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា លោកបណ្ឌិតឈាន រដ្ឋា បានធ្វើបទបង្ហាញក្នុងសិក្ខាសាលាស្តីពី «ការអភិរក្សនិងបញ្ហាប្រឈមនៅភ្នំគូលែន» កាលពីពេល ថ្មីៗកន្លងមកថា អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានចូលទៅគ្រប់គ្រងភ្នំគូលែនចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៤ លើផ្នែកបុរាណដ្ឋាន ។ តាមការស្រាវជ្រាវរបស់នាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទក្រៅឧទ្យានអង្គរជាមួយមូលនិធិបុរាណវិទ្យាដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ (ADF) បូករួមនឹងទិន្នន័យកន្លងមក ឃើញថាមានបុរាណដ្ឋានចំនួន៨៦កន្លែង គឺមានប្រាសាទចំនួន២៩ ពើងចំនួន៣០ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបុរាណដទៃទៀតចំនួន២៧កន្លែង ។
លោកបណ្ឌិត ឈាន រដ្ឋា បន្តទៀតថា ចាប់ពីឆ្នាំ២០១២ បន្ទាប់ពីមានជំនួយបច្ចេកវិទ្យាទំនើប LiDAR ដើម្បីស្រាវជ្រាវលើផ្ទៃដីទំហំ៣២គីឡូម៉ែត្រការេមក និងក្រោយពីការចុះពិនិត្យជាក់ស្តែងបានរកឃើញបុរាណដ្ឋានចំនួន៣៤០កន្លែងបន្ថែមទៀតលើទិន្នន័យ ចាស់ ។ សរុបមក តាមទិន្នន័យមុន និងក្រោយមានបច្ចេកវិទ្យា LiDAR នាឆ្នាំ២០១២ គឺមានបុរាណដ្ឋានសរុបដល់ទៅ៤២៦បុរាណដ្ឋាន ។ ដោយឡែកនៅឆ្នាំ២០១៥ បច្ចេកវិទ្យាដ៏ទំនើបមួយនេះបានពង្រីកការងារស្រាវជ្រាវបន្ថែមលើផ្ទៃដីទំហំ៩០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ បានរកចំនួនបុរាណដ្ឋានបន្ថែមទៀតគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ប៉ុន្តែចំនួនពិតប្រាកដនឹងបញ្ជាក់បន្ទាប់ពីពេលក្រុមការងារស្រាវជ្រាវដល់ទីតាំងផ្ទាល់ ។
កន្លងមកអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានយកចិត្តទុកដាក់លើការងារអភិរក្សបុរាណដ្ឋាននៅក្នុងឧទ្យានជាតិមួយនេះយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ដូចជា ទល់ទ្រចំណុចគ្រោះថ្នាក់ចំនួន៥ប្រាសាទ ជួសជុលប្រាសាទអូរផ្អុងដំណាក់កាលទី១រួចរាល់ ដាក់បង្គោល និងខ្សែរបាការពាររូបចម្លាក់លិង្គមួយពាន់ប្រវែង៥០០ម៉ែត្រ ។ លើសពីនេះទៀត អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាមិនត្រឹមតែការពារបុរាណដ្ឋានទេ ថែមទាំងបានរួមចំណែកក្នុងការការពារសុវត្ថិភាព បរិស្ថាន និងអនាម័យផងដែរ ដូចជាសាងសង់រោងឆ្មាំចំនួន១ខ្នង បង្គន់អនាម័យចំនួន២ខ្នង ដាំដើមឈើចំនួន៥.០០០ដើមនៅតំបន់ការពារប្រាសាទអ្នកតា និងកាត់សម្អាតកូនរុក្ខជាតិដែលដុះនៅលើប្រាសាទជាប្រចាំ ។
ក្រៅពីការងារអភិរក្សហើយ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានសហការជាមួយមូលនិធិបុរាណវិទ្យាដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ (ADF) ស្រាវជ្រាវរុករកបុរាណដ្ឋាន ថ្មីៗឃើញចំនួនសរុប៤២៦បុរាណដ្ឋាន ធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវ និងបានកំណត់តំបន់ការពារបុរាណដ្ឋានបានចំនួន៥តំបន់រួចរាល់។ បន្ថែមពីនោះទៀតក៏បានសហការជាមួយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវអាស៊ីអាគ្នេយ៍របស់ប្រទេសសិង្ហបុរី ធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅបន្ទាយគ្រូចារ្យ និងសីមាពាមគ្រែផងដែរ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ