ខេត្តរតនគិរី ៖ ស្ត្រីវ័យចំណាស់ម្នាក់ ឈ្មោះយ៉ៅ លឹម អាយុ៧៥ឆ្នាំ ជាកសិករ ជនជាតិដើមភាគតិចព្រៅ រស់នៅភូមិឈឺនឆាយ ឃុំតាវែងក្រោម ស្រុកតាវែង ។ គាត់គឺជាស្ត្រីចំណាស់ម្នាក់ដែលយល់ដឹងច្រើនពីទំនៀមទម្លាប់
ខេត្តរតនគិរី ៖ ស្ត្រីវ័យចំណាស់ម្នាក់ ឈ្មោះយ៉ៅ លឹម អាយុ៧៥ឆ្នាំ ជាកសិករ ជនជាតិដើមភាគតិចព្រៅ រស់នៅភូមិឈឺនឆាយ ឃុំតាវែងក្រោម ស្រុកតាវែង ។ គាត់គឺជាស្ត្រីចំណាស់ម្នាក់ដែលយល់ដឹងច្រើនពីទំនៀមទម្លាប់ចាក់សាក់មុខរបស់នារីក្រមុំជនជាតិភាគតិច ។
លោកយាយយ៉ៅ លឹម មានកូនចំនួន៩នាក់ តែប្តីរបស់គាត់បានស្លាប់ទៅហើយ ។ ខណៈកូនៗមានប្តីប្រពន្ធគ្រប់គ្នាអស់ទៅហើយនោះ លោកយាយយ៉ៅ លឹម សង់កូនខ្ទមតូចមួយរស់នៅម្នាក់ឯង ។
ក្នុងជំនួបជាមួយអ្នកយកព័ត៌មានកោះសន្តិភាពកាលពីថ្ងៃទី១២ មករា ២០១៥ លោកយាយយ៉ៅ លឹម ដែលនិយាយភាសាខ្មែរមិនសូវច្បាស់ ព្រោះគាត់ជាជនជាតិព្រៅ បានតំណាលថា គ្រប់ស្ត្រីជនជាតិព្រៅទាំងអស់ ឱ្យតែពេញវ័យក្រមុំអាយុ១៥ឆ្នាំ ក្រុមគ្រួសារ និងមេកន្ទ្រាញតម្រូវឱ្យចាក់សាក់លើផ្ទៃមុខ គ្រប់ៗគ្នា បើមិនធ្វើតាមមេកន្ទ្រាញទេ គេចោទថាមិនគោរពប្រពៃណី ឬជាស្រីមិនស្អាត ។ ស្ត្រីជនជាតិព្រៅដែលចាក់សាក់លើផ្ទៃមុខជាច្រើននាក់ បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតអស់នៅសល់តែ២នាក់ទេបច្ចុប្បន្ន ។
ចំពោះ កំលោះៗមេកន្ទ្រាញមិនតម្រូវឱ្យចាក់សាក់មុខទេ ។ តាមទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីជនជាតិព្រៅ បើបុរសណាមានប្រពន្ធហើយ មេកន្ទ្រាញហាមឃាត់ដាច់ខាតមិនឱ្យមានស្រីផ្សេងលួចលាក់ក្បត់កូនប្រពន្ធទេ បើធ្វើបែបនោះហើយមេកន្ទ្រាញដឹងគេនឹងផាកពិន័យឱ្យកាប់គោ២ក្បាល ក្របី២ក្បាល ជ្រូក២ក្បាល ដើម្បីសែនភូមិ សែនចាស់ទុំ កុំឱ្យចង្រៃភូមិ ឬដេញចេញពីភូមិ និងសម្លាប់ចោលតែម្តង ។
កាលពីសម័យមុនជាង៦០ឆ្នាំកន្លងមកហើយ លោកយាយយ៉ៅ លឹម មានប្រសាសន៍ថា រូបគាត់ផ្ទាល់ ក៏ដូចជាជាតិដើមភាគតិចព្រៅទាំងអស់ មិនដែលស្គាល់ទីក្រុង មិនដែលស្គាល់ពាក្យផ្សារលក់មាស ឬលក់ខោអាវទេ ស្លៀកពាក់តែខោអាវប៉ឹង បិទបាំងរាងកាយបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ ។
ទាក់ទិននឹងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីជនជាតិដើមព្រៅ នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ក្មេងស្រកររស់នៅភូមិឈឺនឆាយ រៀបរាប់ថា ដោយមានសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានដឹកនាំប្រទេសឱ្យមានការរីកចម្រើនគ្រប់វិស័យ ជាក់ស្តែងជនជាតិដើមភាគតិច មានម៉ូតូជិះ មានរថយន្តជិះ ស្ទើរតែគ្រប់គ្នាទៅហើយ ។ ចំពោះទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីកាលពីសម័យមុន ដែលមេកន្ទ្រាញតម្រូវឱ្យគ្រប់ស្ត្រីក្រមុំវ័យ១៥ឆ្នាំ ត្រូវតែចាក់សាក់មុខនោះ ពេលបច្ចុប្បន្នសាបរលាបបាត់បង់អស់ហើយ អត់មានសល់ទៀតទេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ