រាជធានីភ្នំពេញ ៖ បើទោះបីការចិញ្ចឹមសត្វក្នុងស្រុកមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះបង្ហាញថា មានការកើនឡើងខ្លះក្តី តែវាមិនទាន់បានបង្ហាញថា វិស័យចិញ្ចឹមសត្វក៏ដូចជា វិស័យកសិកម្មរបស់កម្ពុជាមានភាពរីកចម្រើន ឬជឿនលឿននោះទេ ហើយនៅពេលខាងមុខប្រហែលជាមិនអាចមានភាពជឿនលឿនដដែល ព្រោះអ្នកមានទ្រព្យច្រើន ឬអ្នកមានលុយច្រើនៗនូវស្រលាញ់ការបង្កើតមុខរបរលើការនាំចូលមុខទំនិញមកពីខាងក្រៅប្រទេសជាជាងបង្កើតក្រុមហ៊ុនផលិតកែច្នៃផលិតផល ដើម្បីផ្តល់ការងារដល់ពលរដ្ឋនៅក្នុងស្រុក ។
ពាក់ព័ន្ធនិងវិស័យចិញ្ចឹមសត្វក៏ដូចជា កសិកម្មនេះ បើតាមអ្នកជំនាញហើយទទួលបានជោគជ័យខ្លាំងជាងគេ នៅភាគខាងលិចនៃប្រទេសបានកត់ សម្គាល់ឃើញថា លោកកម្រឃើញអ្នកមានលុយមានលទ្ធភាពជជែកគ្នាអំពីការចិញ្ចឹមសត្វ ដើម្បីជួយបង្កើនកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ហើយបើសិនអ្នកមានលទ្ធភាពក្នុងស្រុកទាំងនោះមិននាំគ្នាបង្កើនការចិញ្ចឹម និងផលិតចំណីសត្វនៅក្នុងស្រុកនោះទេ នៅថ្ងៃខាងមុខការធ្វើកសិកម្ម ការចិញ្ចឹមសត្វ នៅតែមិនជឿនលឿនតជំនាន់ ។
លោកឧកញ៉ា ម៉ុង ឬទ្ធី បានសរសេរនៅលើគណនីហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោកឧកញ៉ាថា «ខ្ញុំកម្របានឃើញអ្នកមានលុយ មានលទ្ធភាពជជែកគ្នាអំពីការចិញ្ចឹមសត្វ ដើម្បីជួយបង្កើនកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ផ្តល់ការងារអោយប្រជាជននៅតាមទីជនបទបានធ្វើ និងដើម្បីកាត់បន្ថយលំហូរសាច់ប្រាក់ទៅបរទេសដោយសារតែការនាំចូលសត្វរស់ សាច់សត្វ ក៏ដូចជា ចំណីសត្វ មកសម្លាប់កសិករផ្នែកដាំដំណាំកសិកម្ម និងការចិញ្ចឹមសត្វទាំងខ្នាតតូច មធ្យម និងខ្នាតធំ ។
ប្រសិនបើអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនមានលទ្ធភាពមិននាំគ្នាបង្កើនការចិញ្ចឹមសត្វ ផលិតចំណីសត្វ ហើយនៅតែចង់ប្រគួតប្រជែងគ្នា នាំសត្វរស់ សាច់សត្វ និងចំណីសត្វចូលមកពីបរទេសយ៉ាងដូច្នេះ អ្វីដែលចាស់ៗជំនាន់យើងបានបន្សល់ទុកអោយកូនចៅជំនាន់ក្រោយៗ គឺនៅតែនាំចូលដដែលការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រលើវិស័យកសិកម្ម កសិឧស្សាហកម្ម ការដាំដំណាំកសិកម្ម និងការចិញ្ចឹមសត្វ នៅតែដដែលមិនជឿនលឿនតំណជំនាន់» ។
លោក ស្រ៊ុន ពៅ ប្រធានសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងប្រទេសបើយើងអ្នកមានលុយគួរតែបង្កើតអ្វីមួយ ដើម្បីផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសជាតិ តែបើគាត់នាំចូល យើងឃើញថា អ្នកដាំពោត ក៏គាត់ឈប់ដាំ អ្នកដាំសណ្តែកក៏ឈប់ដាំ ហើយបើដាំហើយទាល់តែយកលក់ទៅខាងក្រៅ ហើយលក់មិនដែលបានថ្លៃទេ ហើយគេនាំចូលមកលក់ឱ្យយើងវិញវាថ្លៃ ។ លោកលើកឡើងថា «បើតាមយោបល់ខ្ញុំជាប្រធានសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជា ខ្ញុំនឹកឃើញថា បើសិនជាបងប្អូនអ្នកមានលុយ ពិសេសឧកញ៉ាដែលមានលុយច្រើន គួរតែប្រមើមើល ឬនាំគ្នាដឹកដៃគ្នាមកធ្វើកសិកម្មនៅក្នុងស្រុកទៅ ដើម្បីផ្តល់ផលចំណេញដល់ប្រជាកសិករ ដោយពុំចាំបាច់ឱ្យកសិករទៅធ្វើការចំណាកស្រុក ។ បើសិនជាឧកញ៉ាទាំងអស់ធ្វើតាមលោកឧកញ៉ា ម៉ុង ឬទ្ធី បាន ខ្ញុំជឿជាក់ថា ប្រទេសយើងនឹងសម្បូរសប្បាយរុងរឿងមិនពិបាកហើយប្រជាពលរដ្ឋមិនចាំបាច់ទៅធ្វើការចំណាកស្រុកនោះទេ» ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា «ខ្ញុំធ្វើជាប្រធានសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជាអស់រយៈពេលជាង ១០ ឆ្នាំហើយ ឃើញថា ផ្នែកដែលនាំចូលនៅតែនាំចូលរហូត អត់មានអ្នកណាមួយចង់ចិញ្ចឹមសត្វ ដើម្បីបង្គ្រប់តម្រូវការទីផ្សារក្នុងស្រុកនេះអត់មាន ។ បើយើងគិតឱ្យមែនទែន បើគំនិតស្នេហាជាតិគួរតែនាំគ្នាងាកមកធ្វើកសិកម្មនៅក្នុងប្រទេសយើងទៅដើម្បីបានប្រយោជន៍ទាំងអស់គ្នា» ។
លោកឧកញ៉ា ម៉ុង ឬទ្ធី លើកឡើងថា ដោយមើលឃើញហេតុផល ដូចខាងលើនេះហើយ ទើបកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០០៨ ដោយមានការផ្តួចផ្តើមពីUSAID Cambodia MSME បានរៀបចំដំណើរទស្សនកិច្ចមួយទៅរដ្ឋ North Carolina សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានចាត់តាំងឱ្យរូបខ្ញុំ ដឹកនាំអ្នកក្រ និងអ្នកក្របំផុត រួមជាមួយអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្នែកចិញ្ចឹមជ្រូក ចំនួន ១៦ នាក់ ពីប្រទេសកម្ពុជាយើងធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេល ១០ ថ្ងៃ ដោយអាមេរិកជាអ្នកទទួលបន្ទុកលើការចំណាយទាំងអស់ ដើម្បីទៅមើលសាលាបង្រៀនពីការចាប់ផ្តើមបន្តពូជ រហូតដល់ដឹកជ្រូកយកទៅលក់ ។ យើងឃើញថា វាអស្ចារ្យខ្លាំងណាស់ ដោយសារតែអាមេរិកបានដើរមុនយើងលើវិស័យកសិកម្ម កសិឧស្សាហកម្ម ការដាំដំណាំកសិកម្មនិង ការចិញ្ចឹមសត្វជាយូរយារណាស់មកហើយ ។
ក្រោយពីបានវិលត្រឡប់មកដល់ស្រុកកំណើតវិញ ដោយសារតែចង់ឱ្យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើង ឆាប់បានរីកចម្រើនដូចសហរដ្ឋអាមេរិក ដែរ ខ្ញុំ បានរៀបចំផ្ទៃដីចំនួន ៥ ហិកតា និងបានសាងសង់វិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈកសិកម្ម ព្រមទាំងបានខិតខំទំនាក់ទំនងទិញ មេពូជដូនតាទួតជ្រូក ពីក្រុមហ៊ុនអាមេរិក ដែលសុទ្ធតែបានសន្យាថា នឹងជួយទាំងសាលាបង្រៀន និងលក់ពូជជ្រូកមកឱ្យខ្ញុំ ។ ប៉ុន្តែជាអកុសលរយៈពេល ៣ ខែ មិនមានអ្វីជាផ្លែផ្កា ទាល់តែសោះ ខ្ញុំក៏បានងាកមករកស្ថានទូតចក្រភពអង់គ្លេស អោយជូយឧទ្ទេសនាមក្រុមហ៊ុនដែលចិញ្ចឹមជ្រូកមានឈ្មោះល្បីនៅចក្រភពអង់គ្លេសវិញម្តងបានដូចបំណងមែន ស្ថានទូតបានឧទ្ទេសនាមក្រុមហ៊ុន ACMC ដែលមានបទពិសោធន៍បច្ចេកទេសចិញ្ចឹមជ្រូកជាង ១០០ ឆ្នាំកន្លងមកហើយ នៅចុងឆ្នាំ ២០០៨ យើងបានដឹកជ្រូកពូជយ៉កសៀ ពូជដូនតាទួតចំនួន ៦៣០ ក្បាល ឈ្មោល ៣០ ក្បាល ៣ យន្តហោះលេខមូល ៣ លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក មកដល់អាកាសយានដ្ឋាន អន្តរជាតិភ្នំពេញ នេះជាលើកទី ១ ហើយ ដែលព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើងបាននាំចូលពូជជ្រូកយ៉កសៀ បន្សុតពូជមកពីទីក្រុង យ៉កសាយ ចក្រភពអង់គ្លេស ។
លោកឧកញ៉ាសង្កត់ធ្ងន់ថា «រយៈពេល ១៣ ឆ្នាំបានកន្លងទៅ កាលនោះ ខ្ញុំមានអាយុ ៥៤ ឆ្នាំ មកដល់អាយុ ៦៧ ឆ្នាំ ខ្ញុំបានហែលឆ្លងកាត់រាប់រយពាន់ឧបស័គ្គ ដោយសារតែបុគ្គលមួយចំនួនគាត់គិតតែពីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន មិនបានគិតពីផលប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រជាជនជាធំទេ» ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ