ខេត្ដកណ្ដាល ៖ កន្ទេលជារបស់ប្រើប្រាស់ដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងមិនថា អ្នកនៅទីក្រុង ឬជនបទទេ តែងតែនិយមចូលចិត្ដ ប្រើប្រាស់ក្រាលធ្វើជាកម្រាលសំរាប់អង្គុយ ក្រាលដេកក្រាលហាលរបស់ផ្សេងៗមានហាលស្រូវអង្ករជាដើម។ ជាពិសេសកន្ទេលត្រូវ បានប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើននៅតាមជនបទក្រាល ដើម្បីទទួលពេលមានភ្ញៀវមកលេងផ្ទះផងដែរ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ សូម្បីតែនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាខ្មែរយើងក៏មានការធ្វើជាបុណ្យ មួយដែលទាក់ទងនឹងកន្ទេលនេះដែរ គឺហៅថា បុណ្យផ្កាកន្ទេលសាមគ្គីដែលជាបុណ្យមួយពុទ្ធ សាសនិកជនធ្វើឡើងដើម្បីរៃអង្គាសកន្ទេល យកទៅវេរប្រគេនព្រះសង្ឃទុកប្រើប្រាស់នៅក្នុងទីវត្ដអារាម ហើយកន្ទេលនេះដែរ ចាត់ចូល ជាសេនាសនទាន។ ទាក់ទងនឹងកន្ទេលនេះ នៅឃុំព្រែកតាមាក់ និងឃុំព្រះប្រសប់ស្ថិតនៅ ក្នុងស្រុកខ្សាច់កណ្ដាលប្រជាជនភាគច្រើន ក្រៅពីការប្រកបរបរផ្សេងៗ ពួកគាត់ចាប់យកមុខ របរមួយទៀត គឺសិប្បកម្មត្បាញកន្ទេល។
លោកយាយយ៉ង់ ណាត អាយុ៧២ឆ្នាំ រស់ នៅក្នុងភូមិអន្លង់ ឃុំព្រែកតាមាក់បានប្រាប់ ត្រួសៗពីការត្បាញកន្ទេលនេះថា ដំបូងឡើយត្រូវយកកក់ទៅជ្រលក់នឹងល័ក្ដឱ្យចេញជាពណ៌ផ្សេងៗមានពណ៌លឿង ក្រហម ស្វាយ បៃតងជាដើម។ បន្ទាប់មកត្រូវរៀបចំកី តម្បាញមានអន្ទងខ្សែ ហើយខ្សែនោះជាអំបោះ ឬខ្សែក្រចៅទៅតាមប្រភេទកន្ទេល។ លោកយាយបន្ដឱ្យដឹងទៀតថា ការត្បាញ កន្ទេលមានពីរបែប គឺមួយត្បាញដោយប្រើមនុស្សពីរនាក់ និងមួយទៀតត្បាញដោយប្រើមនុស្សបីនាក់។ ការត្បាញដោយប្រើមនុស្សពីរនាក់ គឺម្នាក់ជាអ្នកចាក់ និងម្នាក់ទៀតជាអ្នកដំ។ ការត្បាញបែបនេះគេហៅថា ត្បាញកន្ទេលរាយ ឬកន្ទេលខ្សែ ឬក៏កន្ទេលបន្ទាត់ជាកន្ទេលដែលមានប្រវែងវែងៗអាច មានប្រវែងចាប់ពី៥ម៉ែត្រ ទៅ១០ម៉ែត្រឯណោះ។ ចំពោះកន្ទេលប្រភេទនេះអាចត្បាញទៅតាមប្រវែងដែលគេចង់បាន និងទៅតាម ទំហំគ្រែ។ កន្ទេលដែលមានគុណភាពល្អប្រើ បានយូរនោះគេឱ្យឈ្មោះថា កន្ទេលលើគោម។ រីឯកន្ទេលដែលត្បាញប្រើមនុស្សបីនាក់ គឺអ្នក ដំម្នាក់ និងអ្នកចាក់សងខាងពីរនាក់។ ការត្បាញបែបនេះហៅថា កន្ទេលត ព្រោះកក់ត្រូវត្បាញមានប្រវែងខ្លី។ កន្ទេលតនេះ ឥឡូវគេមិនសូវត្បាញទេ ព្រោះអតិថិជនមិន និយមប្រើ ម្យ៉ាងទៀតការត្បាញប្រើមនុស្សច្រើន។
លោកម៉េង ចន្ធី ជាអាជីវករលក់កន្ទេលម្នាក់ ឱ្យដឹងថា កន្ទេលមានការនិយមចូលចិត្ដប្រើ ច្រើនពីសំណាក់អតិថិជនទូទៅ។ កក់ដែលយកមកធ្វើកន្ទេលនេះ ត្រូវបាននាំចូលពីប្រទេស វៀតណាម ព្រោះមានតំលៃថោក ឯកក់ខ្មែរ យើងវិញមានតំលៃថ្លៃ ហើយការត្បាញកន្ទេល កក់ខ្មែរមានគុណភាពល្អច្រើននាំចេញទៅបរទេស។ កក់ខ្មែរត្រូវបានឈ្មួញនាំចូលទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមវិញ។ អ្នកស្រីស្រេង លីអៀង ប្រធានសមាគម អាជីវកម្មកន្ទេលកក់កម្ពុជាឱ្យដឹងថា កន្ទេល មិនត្រឹមតែប្រើបានក្នុងការក្រាលដេកក្រាល អង្គុយប៉ុណ្ណោះទេតែអាចកែច្នៃជារបស់ ប្រើប្រាស់ផ្សេងៗទៀតជាច្រើនផងដែរ ក្នុងនោះ រួមមានកាបូប កាតាប សាមីដាក់ឯកសារ ទ្រនាប់កែវចានជាដើម។
អ្នកស្រីប្រធានសមាគមបានបន្ដឱ្យដឹង ទៀតថា កន្ទេលកក់ខ្មែរយើងមានភាពពេញ និយមណាស់ សព្វថ្ងៃនេះត្រូវបាននាំចូលទៅ កាន់បរទេសជាច្រើន ដែលកន្លងមកសមាគម របស់អ្នកស្រីបាននាំចេញទៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ កាណាដា អូស្ដ្រាលី អាមេរិក ហើយទីផ្សារធំ សំរាប់កន្ទេលកក់ខ្មែរគឺនៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់។ អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា នេះជាមោទនភាពមួយ ដែលសិប្បកម្មកន្ទេលកក់ខ្មែរបាននាំចូលទៅកាន់ទីផ្សារអន្ដរជាតិ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ