គោលធម៌បីប្រការជាមន្តស្នេហ៍ទាញប្រជាប្រិយភាពមេដឹកនាំគ្រប់រូបយ៉ាងស័ក្តិសិទ្ធិ ពិតជាប្រពៃ គប្បីប្រកាន់ខ្ជាប់ជានិច្ចរួមមាន៖
១-ទាន គឺការផ្ដល់ឲ្យដូចជា វត្ថុ សម្ភារៈ ចំណេះដឹង ការអប់រំ ក្បួនច្បាប់ និងការអប់រំព្រះធម៌ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋជាទីស្រឡាញ់របស់ខ្លួនជាដើម ។ មេដឹកនាំត្រូវហ៊ានលះបង់ធនធានផ្ទាល់ខ្លួន ធ្វើអំណោយទានដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលក្រីក្រលំបាក ។ មេដឹកនាំត្រូវធ្វើទានក្នុងគន្លងគតិបណ្ឌិត មិនមែនក្នុងបែបប្រជាភិថុតិឡើយ ។
២-សីល អ្នកដឹកនាំល្អគឺជាអ្នកដែលប្រកាន់ខ្ជាប់វិន័យ អំពើល្អ តាមឱវាទព្រះពុទ្ធ ។ មេដឹកនាំត្រូវមានសីល៥ក្នុងខ្លួនជានិច្ច ។
មេដឹកនាំដែលមានសីលជាអ្នកដឹកនាំមិនសាហាវយង់ឃ្នង មិនប្រព្រឹត្ដអំពើទុច្ចរិតផ្សេងៗ មិនបៀតបៀនមិត្ដរួមការងារ អ្នកក្រោមឱវាទ ប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន រហូតដល់ការកាប់សម្លាប់ជាដើម ។
មេដឹកនាំដែលមានសីលជាអ្នកដឹកនាំមិនពុករលួយ ស៊ីសំណូក លួចបន្លំ កេងយកទ្រព្យសម្បត្ដិជាតិ ឬទ្រព្យបុគ្គល ឬក៏ក្រុមគ្រួសារណាមួយ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ឬប្រយោជន៍ក្រុមគ្រួសារ និងបក្សពួកឡើយ ។ មេដឹកនាំត្រូវតែមានការស្មោះត្រង់ចំពោះជាតិគ្រប់ពេលវេលា ។
មេដឹកនាំដែលមានសីលជាអ្នកដឹកនាំជាតិមិនត្រូវពោលពាក្យកុហក ត្រូវតែស្មោះត្រង់ តាំងពីការគិត និយាយ និងការធ្វើឡើងទៅ ។ ពោលគឺ គិត និយាយ និងធ្វើតែ១ ។ មេដឹកនាំជាតិមិនត្រូវគិតផ្សេង និយាយផ្សេង ធ្វើផ្សេងនោះដាច់ខាត ។
មេដឹកនាំដែលមានសីលជាអ្នកដឹកនាំជាតិមិនមែនជាអ្នកដែលល្មោភកាម តណ្ហា បុណ្យស័ក្កិ អំណាច និងទ្រព្យសម្បត្ដិជាតិឡើយ ។ មិនត្រូវប៉ះពាល់កូន ប្រពន្ធគេ ឬធ្វើឲ្យខូចខាតផលប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋឡើយ ។
មេដឹកនាំមានសីលជាមេដឹកនាំមិនលង់ក្នុងការសេពគ្រឿងញៀន អាភៀន កញ្ឆា ស្រី ស្រា ល្បែង ព្រោះនាំឲ្យខូចស្មារតី និងប៉ះពាល់ដល់សុខភាព ។
ជារួមមក មេដឹកនាំត្រូវគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍ឲ្យមានភាពប្រក្រតីជាដាច់ខាត គឺភាពសាមញ្ញ មិនវង្វេង និងលង់តាមអារម្មណ៍តាមតែការគិតដាច់ខាតនោះឡើយ ព្រោះនាំឲ្យមានចំណុចខ្សោយភ្លេចស្មារតី ។ ព្រះពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់ទុកថា អ្នកធ្វេសប្រហែស បាត់បង់ស្មារតី ប្រៀបដូចមនុស្សស្លាប់ ។
៣-បរិច្ចាគ ឬការលះបង់ មេដឹកនាំត្រូវលះបង់ខ្លួនដើម្បីជួយសង្គ្រោះជាតិឲ្យរស់រានមានជីវិតគង់វង្ស ។ ការលះបង់ជាកត្ដាសំខាន់ក្នុងទាក់ទាញជំនឿពីអ្នកក្រោមឱវាទ ឬអ្នកជុំវិញឲ្យដើរតាមខ្លួន ។ ភាពកំណាញ់ស្វិតនឹងធ្វើឲ្យអ្នកដឹកនាំបាត់បង់ប្រិយភាព បាត់បង់ជំនឿពីអ្នកផង ។ ការលះបង់ទីនេះ ចង់និយាយសំដៅទៅលើការលះបង់ដើម្បីសាងប្រយោជន៍អ្វីមួយសម្រាប់សង្គមជាតិ ។
ក្នុងឋានៈជាមេដឹកនាំត្រូវហ៊ានធ្វើគំរូ នាំមុខគេ ក្នុងការធ្វើពលិកម្មអាយុជីវិត លះបង់តាំងពីធនធាន ពេលវេលា សេចក្ដីសុខផ្ទាល់ខ្លួន កិត្ដិយសមុខមាត់ រហូតដល់ជីវិត ដើម្បីធ្វើប្រយោជន៍ជូនជាតិ និងជួយសង្គ្រោះប្រជាពលរដ្ឋ ដែលកំពុងរងទុក្ខវេទនា ក្រីក្រ អត់ឃ្លាន ល្ងង់ខ្លៅ និងភ័យខ្លាច ។ តើត្រូវធ្វើការលះបង់អ្វីខ្លះ ? លះបង់ភាពមុខមាត់និយម សម្ភារហ៊ឺហា អំនួតអួតអាងនិយម អាត្មានិយម និងភាពភ្លើតភ្លើន ។
ដូចពោលខាងលើខ្លះៗមកហើយ ដើម្បីដឹកនាំគេ ត្រូវធ្វើឲ្យគេមានជំនឿ ស្រឡាញ់គោរពជាមុន ។ ដើម្បីឲ្យអ្នកផងជឿស្រឡាញ់ ត្រូវធ្វើខ្លួនឲ្យសមសួន មានឫកពាថ្លៃថ្នូរ ដោយការវៀរចាកអំពើអបាយមុខផ្សេងៗ ។ ជាពិសេសលះបង់ការស្រេកឃ្លានមុខមាត់ អំនួតអួតអាង ភាពភ្លើតភ្លើននិងសម្ភារនិយម ហ៊ឺហាសម្បូរគ្មានព្រំដែន ពោលគឺត្រូវតែចុះបម្រើពលរដ្ឋដល់ទីកន្លែងដោយផ្ទាល់ ៕ សាន សារិន
ចែករំលែកព័តមាននេះ