ខេត្តសៀមរាប ៖ សន្និសីទពិភពលោកស្តីពីទេសចរណ៍ និងវប្បធម៌ ក្រោមប្រធានបទ «ការកសាងភាពជាដៃគូថ្មី» បានប្រារព្ធបើកជាផ្លូវការ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៤ កុម្ភៈ ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅសណ្ឋាគារ Le Meriden Angkor ក្រុងសៀមរាប ។
សន្និសីទនេះ មានការអញ្ជើញចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំនៃវិស័យទេសចរណ៍ និងវប្បធម៌ វាគ្មិនអន្តរជាតិល្បីៗមកពី៩៩ប្រទេស ដែលក្នុងនោះថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីមានចំនួន៤១រូប មកពី៣៨ប្រទេស រដ្ឋមន្ត្រីទេសចរណ៍ ១៧រូប រដ្ឋមន្ត្រីវប្បធម៌ ១៥រូប រដ្ឋមន្ត្រីទេសចរណ៍និងវប្បធម៌ ៧រូប ថ្នាក់អគ្គនាយក២រូប វាគ្មិនជាតិ-អន្តរជាតិ ២២រូប សាស្ត្រាចារ្យ និស្សិត និងផ្នែកឯកជន ចំនួន៤៩០រូប សរុបទាំងអ្នកបានអញ្ជើញចូលរួមចំនួន១.១០៧រូប ។ សន្និសីទថ្នាក់ពិភពលោក ស្តីពីទេសចរណ៍និងវប្បធម៌នេះ ប្រព្រឹត្តទៅរយៈពេល៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ ដល់ថ្ងៃទី៦ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៥ ។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានប្រសាសន៍បើកអង្គសន្និសីទពិភពលោកស្តីពីទេសចរណ៍និងវប្បធម៌ ថា កម្ពុជានៅឆ្នាំ២០២០ រំពឹងថាភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិអាចកើនឡើងដល់៧លាន៥សែននាក់ និងនាំមកនូវចំណូលប្រមាណ៥ពាន់លានដុល្លារ សម្រាប់បង្កើតឱកាសការងារប្រមាណជាង៨០ម៉ឺននាក់ ។
ទន្ទឹមនេះ វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ក្នុងយុទ្ធនាការ «កម្ពុជា ព្រះរាជាណាចក្រអច្ឆរិយ» និង «ចលនាប្រឡងប្រណាំងទីក្រុងស្អាត រមណីយដ្ឋានស្អាត សេវាល្អ» ក៏បាននិងកំពុងចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការលើកកម្ពស់កិត្យានុភាពរបស់កម្ពុជានៅក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក ។ ជាមួយនេះ កម្ពុជាប្រកាន់ជំហរបើកទូលាយក្នុងការធ្វើធុរកិច្ចទេសចរណ៍ ដោយគាំទ្រឱ្យមានការប្រកួតប្រជែងស្មើភាពគ្នា បង្កើនគោលនយោបាយគាំទ្រ ធានាដល់ការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ ដូចជាគោលការណ៍បើកចំហជើងមេឃ ការធ្វើពិពិធកម្មផលិតផលទេសចរណ៍ ការបង្កើតនូវមូលដ្ឋានគតិយុត្តដើម្បីធានាការការពារដល់ផលប្រយោជន៍ក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ជាដើម ។
សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគូសបញ្ជាក់ថា ជាការពិត វិស័យទេសចរណ៍មិនត្រឹមតែជាវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមដែលចូលរួមទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច បង្កើតការងារ និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងត្រូវចាត់ជាវិស័យដែលដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការទ្រទ្រង់ដល់ការធ្វើសមាហរណកម្មតំបន់ទៀតផង ។
រាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងការបន្តអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍កម្ពុជាជាទេសចរណ៍វប្បធម៌ និងធម្មជាតិ ។ ចំណុចនេះពិតជាមិនអាចប្រកែកបានទេ ថា កម្ពុជាគឺជាគោលដៅទេសចរណ៍វប្បធម៌និងធម្មជាតិប្រកបដោយភាពទាក់ទាញមួយក្នុងតំបន់ ដោយឈានពីលក្ខណៈពិសេសនៃអច្ឆរិយគ្មានពីរនៃអង្គរនិងសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌអរូបីនានា ដូចជាសិល្បៈរបាំល្ខោន ចម្លាក់ ប្រពៃណីរស់នៅប្រកបដោយភាពរួសរាយរាក់ទាក់ ម្ហូបអាហាររបស់ប្រជាជនខ្មែរជាដើម ។ លក្ខណៈពិសេសទាំងអស់នេះ រួមជាមួយភាពល្អស្អាតនៃតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រកម្ពុជា ភាពបៃតងនៃធម្មជាតិ ព្រៃឈើ គឺជាធាតុផ្សំនៃការប្រសិទ្ធនាម «កម្ពុជា ព្រះរាជាណាចក្រអច្ឆរិយ» ឬអាចនិយាយបានមួយបែបទៀតថា ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាគឺ ជាព្រះរាជាណាចក្រនៃវប្បធម៌ ដែលវប្បធម៌នេះគឺជាអត្តសញ្ញាណរបស់កម្ពុជា ។
ក្នុងន័យនេះ ដើម្បីរួមចំណែកក្នុងកិច្ច ពិភាក្សា សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានរំលេចនូវចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួនដោយឈរលើទស្សនទានគិតជាសាកលប្រតិបត្តិថ្នាក់ជាតិដូចខាងក្រោម ៖
១-បន្តខិតខំជំរុញឱ្យវិស័យទេសចរណ៍ វប្បធម៌ ឱ្យប្រតិបត្តិការរួមគ្នាសម្រាប់ជំរុញកំណើន និងបែងចែកផ្លែផ្កានៃកំណើនប្រកបដោយសមធម៌ ។ យើងត្រូវយល់ថា វិស័យទេសចរណ៍ វប្បធម៌ មិនត្រឹមតែជាផលិតផលដើម្បីបង្កើនចំណូលតែមួយមុខប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមទៀតផង ពីព្រោះតាមរយៈការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍វប្បធម៌នេះ នឹងជំរុញដល់ការកសាងសង្គម សហគមន៍ ការលើកស្ទួយជីវភាពប្រជាជននៅមូលដ្ឋាន និងជំរុញការអភិវឌ្ឍទាំងអស់ ។
២-វិស័យទេសចរណ៍ និងវប្បធម៌បម្រើឱ្យការថែរក្សាបេតិកភណ្ឌ នៅពេលដែលសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌមួយត្រូវបានដាក់បញ្ចូលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ។ សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក នឹងចូលរួមដល់ការលើកស្ទួយកិត្យានុភាព និងការផ្សព្វផ្សាយជាសាកល ព្រមទាំងការប្រែក្លាយជាផលិតផលទេសចរណ៍ប្រកបដោយភាពទាក់ទាញ ។ ដូច្នេះ ការអភិវឌ្ឍបេតិកភណ្ឌ វប្បធម៌ នឹងរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍ប្រកបដោយចីរភាព ។
ដើម្បីធានាឱ្យការអភិវឌ្ឍមួយឈរលើគោលការណ៍និរន្តរភាព និងចីរភាពស្របតាមទស្សនទាន «ការអភិរក្សបម្រើឱ្យការអភិវឌ្ឍ ហើយការអភិវឌ្ឍបម្រើឱ្យការអភិរក្ស» ដូច្នេះទាមទារឱ្យមានការគ្រប់គ្រងដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ត្រូវមានការអប់រំ ការយល់ដឹងជាសាធារណៈដល់ភ្ញៀវទេសចរ និងប្រជាជននៅសហគមន៍មូលដ្ឋាន ការផ្តល់កិច្ចសហការ និងការសម្របសម្រួលការអភិវឌ្ឍវប្បធម៌ និងការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍តាមរយៈការដាក់ចេញនូវបទដ្ឋានគតិយុត្ត និងយន្តការស្ថាប័នគ្រប់គ្រងច្បាស់លាស់ ព្រមទាំងការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា និងទំនើបកម្មដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍វប្បធម៌ ក៏ដូចជាការគ្រប់គ្រងតំបន់ បេតិកភណ្ឌផងដែរ ។
៣-វិស័យទេសចរណ៍និងវប្បធម៌ ត្រូវរួមគ្នាដើម្បីឧត្តមភាពប្រកួតប្រជែងគោលដៅទេសចរណ៍ និងការកសាងនូវវប្បធម៌សន្តិភាព។ ការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍វប្បធម៌ និងពង្រឹងនូវទំនាក់ទំនងរវាងភ្ញៀវទេសចរ និងប្រជាជនមូលដ្ឋាន ជំរុញឱ្យមានការយោគយល់គ្នា បង្កើននូវចំណងមិត្តភាព និងសាមគ្គីភាព ចូលរួមលើកកម្ពស់មោទនភាពរបស់សហគមន៍និងអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ប្រជាជននៅមូលដ្ឋាន ។
ខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការអភិវឌ្ឍសហគមន៍ទេសចរណ៍នៅតាមគោលដៅទេសចរណ៍វប្បធម៌ ដើម្បីផ្តល់ឱកាសការងារ ផ្តល់នូវចំណេះដឹង និងបទពិសោធន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានដែលចេញពីការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ដើម្បីរួមចំណែកធ្វើឱ្យវិស័យទេសចរណ៍ដើរតួនាទីជាកម្លាំងប្រកបដោយជវភាពសម្រាប់សន្តិភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការមិត្តភាព សាមគ្គីភាព និងការយោគយល់គ្នារវាងប្រជាជាតិមួួយនិងប្រជាជាតិមួយ ក្នុងចំណោមប្រជាជាតិទាំងអស់នៅលើពិភពលោក ក្នុងការរួមគ្នាប្រតិបត្តិក្នុងក្របខណ្ឌជាតិនីមួយៗ ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍វប្បធម៌ឱ្យមានចីរភាព ។ ក្នុងនោះចាំបាច់ត្រូវបញ្ចូលខ្លឹមសារជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ៤យ៉ាង រួមមាន ៖
ក-ជំរុញការវិនិយោគ និងអភិវឌ្ឍន៍ផលិតផលទេសចរណ៍វប្បធម៌ប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត និងផ្តល់ភាពចងចាំដល់ភ្ញៀវទេសចរ ព្រមទាំងបង្កើតការសិក្សាទីផ្សារនិងការផ្សព្វផ្សាយ ។
ខ-ពង្រឹងគុណភាពផលិតផលទេសចរណ៍វប្បធម៌ និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យទេសចរណ៍វប្បធម៌ ។
គ-ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពក្នុងវិស័យទេសចរណ៍និងវប្បធម៌ ។
ឃ-ជំរុញទំនាក់ទំនងនិងភាពជាដៃគូរវាងទេសចរណ៍និងវប្បធម៌ ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងចំណុចនេះ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស្នើឱ្យក្រសួងទេសចរណ៍ ក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ សហការជាមួយក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម ព្រមទាំងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងវិស័យឯកជន ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់បង្កលក្ខណៈងាយស្រួលជូនប្រជាជន ដោយដាក់ចេញនូវកម្មវិធីថ្នាក់ជាតិមួយសំដៅជំរុញលើកទឹកចិត្ត បណ្តុះនូវគំនិតផ្តួចផ្តើម និងការច្នៃប្រឌិត ដើម្បីបង្កើតឱ្យចេញជាផលិតផលទេសចរណ៍វប្បធម៌ថ្មីៗ ជាលក្ខណៈវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ទេសចរណ៍ ដែលបង្ហាញនូវវប្បធម៌ ប្រពៃណី រស់នៅរបស់ប្រជាជនតាមតំបន់ផ្សេងៗគ្នា និងបង្ហាញពីសិល្បៈបុរាណ សិល្បៈរបាំ ចម្រៀង ប្រពៃណី ម្ហូបខ្មែរ ផ្លែឈើ ។
លើសពីនេះទៀត សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី សូមឱ្យគ្រប់រាជធានី-ខេត្ត ត្រូវរៀបចំឱ្យមាននូវព្រឹត្តិការណ៍ និងផែនការជាយុទ្ធសាស្ត្រ អភិវឌ្ឍន៍វប្បធម៌ទេសចរណ៍រៀងៗខ្លួន ឈរលើវិធានការនៃកិច្ចសហការជាដៃគូ រវាងវិស័យទេសចរណ៍ និងវិស័យវប្បធម៌ ដូចជាព្រឹត្តិការណ៍អង្គរសង្ក្រាន្ត ដែលសហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជា បានរៀបចំចំនួន២លើករួចមកហើយ ។
លោក ថោង ខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍មានប្រសាសន៍ថា សន្និសីទពិភពលោកនេះនឹងដាក់ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍សៀមរាប ស្តីពីទេសចរណ៍និងវប្បធម៌ ដោយរំពឹងថា ខ្លឹមសារនៃសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ នឹងក្លាយជាធាតុចូលដ៏មានសារសំខាន់បន្ថែមទៀត សម្រាប់ជាឯកសារយោងក្នុងការរៀបចំផែនការអភិវឌ្ឍន៍ និងអភិរក្សទេសចរណ៍វប្បធម៌ប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងការទទួលខុសត្រូវ ។
លោករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍បន្តថា សន្និសីទថ្នាក់ពិភពលោកនេះ នឹងបញ្ជាក់ឱ្យឃើញកាន់តែច្បាស់ថែមទៀត អំពីតួនាទីទំនាក់ទំនងរវាងវិស័យទេសចរណ៍ និងវប្បធម៌ តាមរយៈការដាក់ចេញនូវគំរូនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការថ្មីមួយ សម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូល ។ វប្បធម៌កំពុងក្លាយជាឧបករណ៍ដ៏មានប្រសិទ្ធភាព សម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ជាផលិតផលទេសចរណ៍ ដែលអាចបង្កើតជាយថាភាព ភាពមហស្ចារ្យ និងភាពទោលសម្រាប់តំបន់មួយ ឬប្រទេសមួយនៅក្នុងទីផ្សារទេសចរណ៍ ដែលកំពុងតែមានការប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំង ខណៈពេលដែលទេសចរណ៍ផ្តល់ឱ្យនូវមធ្យោបាយដ៏មានសារសំខាន់ ក្នុងការបង្កើតនូវប្រភពធនធាន ការផ្តល់ការគាំទ្រ និងការពង្រឹងអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍន៍វប្បធម៌ក្នុងយុគ្គសម័យនៃភាពច្នៃប្រឌិត និងសាកលភាវូបនីយកម្ម ។
លោករដ្ឋមន្ត្រីបានគូសបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាបាននិងកំពុងក្លាយជាគោលដៅទេសចរណ៍អន្តរជាតិមួយដែលត្រូវទស្សនាប្រកបដោយភាពទាក់ទាញក្នុងតំបន់ និងនៅលើពិភពលោក ពិសេសសៀមរាបអង្គរត្រូវបានទទួលស្គាល់ និងចាត់ថ្នាក់ជាទីក្រុងគោលដៅទេសចរណ៍ប្រកបដោយភាពទាក់ទាញលំដាប់ទី៤នៅលើសាកលលោក និងលំដាប់ទី២នៅក្នុងអាស៊ី បន្ទាប់ពីទីក្រុងក្យូតូ តាមការវាយតម្លៃរបស់ទស្សនាវដ្តី Travel and Leisure ហើយអង្គរក៏បានជាប់ពានរង្វាន់ជើងឯកឆ្នាំ២០១៤ ក្នុងឱកាសទិវាបុណ្យបុរាណវិទ្យាអន្តរជាតិផងដែរ ។
ការរីកចម្រើននៃវិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ពិតជារួមចំណែកយា៉ងសកម្មដល់ការរីកចម្រើននៃវិស័យដទៃទៀតផងដែរ ជាអាទិ៍ សេដ្ឋកិច្ចវប្បធម៌ សង្គម បរិស្ថាន ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ សណ្ឋាគារ អគ្គិសនី…។
លោកជំទាវ ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាពិតជាមានមោទនភាពក្នុងការទទួលធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃអង្គសន្និសីទពិភពលោកដែលមានតម្លៃដ៏ថ្លៃថ្លានេះ ។ នេះគឺជាផ្លែផ្កានៃការផ្តួចផ្តើមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមមួយ ដែលមានអង្គការទេសចរណ៍ពិភពលោក អង្គការយូណេស្កូ និងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ស្តីពីភាពជាដៃគូរវាងទេសចរណ៍ និងវប្បធម៌ ដើម្បីលើកស្ទួយ និងផ្សារភ្ជាប់វិស័យទាំងពីរ ឱ្យក្លាយជាដៃគូគំរូដ៏ល្អមួយ ក៏ដូចជាការផ្តល់ប្រយោជន៍ និងចែករំលែកបទពិសោធន៍ពីបណ្តាប្រទេសនានាលើសាកលលោកឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកនូវមេរៀន ទាំងវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន ទាំងជោគជ័យ និងកំហុស ។
លោកជំទាវរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បន្តថា កម្ពុជាថ្វីដ្បិតជាប្រទេសតូច និងទើបតែងើបផុតពីសង្គ្រាមដែលបានអូសបន្លាយជិតបីទសវត្សរ៍ក៏ដោយ ក៏មិនមានអារម្មណ៍រំខានឡើយក្នុងការអះអាង និងមោទនភាពថា «កម្ពុជា ជាព្រះរាជាណាចក្រវប្បធម៌ និងអច្ឆរិយ» ដែលមានមរតកបេតិកភណ្ឌរូបី និងអរូបីរាប់ពាន់ បន្សល់ទុកដោយបុព្វបុរសដូនតាយើង ដូចជា ប្រាសាទអង្គរ ប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលបានចុះបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ព្រមទាំងរបាំព្រះរាជទ្រព្យ ល្ខោនស្រមោលស្បែកធំ ដែលបានចុះបញ្ជីបេតិកភណ្ឌអរូបីមនុស្សជាតិ ជាតឹកតាងស្រាប់ ។
លោកជំទាវរដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាក់ថា មិនតែប៉ុណ្ណោះសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌដ៏មានតម្លៃជាសកលមួយចំនួនទៀតរបស់កម្ពុជា ទាំងផ្នែករូបី ដូចជាប្រាសាទសម្បូរព្រៃគុហ៍ បន្ទាយឆ្មារ ព្រះខ័ន កំពង់ស្វាយ សិល្បៈ ចាប៉ីដងវែង ល្ខោនខោល ជាដើម ក៏រៀបចំឯកសារដាក់ចូលទៅក្នុងបេតិកភណ្ឌមនុស្សជាតិ ក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះដែរ ។
គោលនយោបាយជាតិ ស្តីពីវប្បធម៌ដែលបានអនុម័តដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ បានបង្ហាញនូវឆន្ទៈប្តូរផ្តាច់របស់កម្ពុជា ក្នុងការផ្តល់នូវតួនាទី និងទីតាំងពិសេសវប្បធម៌ក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេស ដោយឈរលើមូលដ្ឋាននៃការថែរក្សា ការពារ លើកតម្កើងសិល្បៈវប្បធម៌ ពង្រឹងនូវសមត្ថភាព ស្ថិរភាពសង្គម និងអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ រួមជាមួយវិស័យផ្សេងៗទៀត ដូចជាវិស័យទេសចរណ៍ជាដើម ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ