រាជធានីភ្នំពេញ៖ បើមិនមានអ្វីប្រែប្រួលទេនៅថ្ងៃនេះ ត្រូវនឹងថ្ងៃពុធទី ១២ ខែកុម្ភៈ សហភាពអឺរ៉ុបនឹងប្រកាសពីការសម្រេចចុងក្រោយថា «ដក ឬមិនដក ឬក៏ដកផ្នែកខ្លះ» នៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ…
រាជធានីភ្នំពេញ៖ បើមិនមានអ្វីប្រែប្រួលទេនៅថ្ងៃនេះ ត្រូវនឹងថ្ងៃពុធទី ១២ ខែកុម្ភៈ សហភាពអឺរ៉ុបនឹងប្រកាសពីការសម្រេចចុងក្រោយថា «ដក ឬមិនដក ឬក៏ដកផ្នែកខ្លះ» នៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ (Everything But Arms—EBA) ពីប្រទេសកម្ពុជា ខណៈសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាបានស្នើទៅកាន់កម្មករ-កម្មការិនីទាំងអស់កុំមានការភ័យតក់ស្លុត ចំពោះការសម្រេចណាមួយរបស់ EU នៅថ្ងៃនេះពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងវាសនារបស់ EBA ។
ជាមួយគ្នានេះផងដែរខាងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា GMACក៏អះអាងថា GMAC លែងមានយោបល់ ឬក្តីបារម្ភពីរឿង EBA នេះហើយ ដូច្នេះមានតែងចាំមើលលទ្ធផលជាក់លាក់នៅថ្ងៃ១២ កុម្ភៈនេះតែម្តង ។
យ៉ាងណាមិញកម្មករ-កម្មការិនីនិងតំណាងសហជីពបានលើកឡើងថាការបិទទ្វាររោងចក្រនាពេលខ្លីខាងមុខនេះ មិនថាដោយសារតែវីរុសកូរ៉ូណា ឬក៏ដោយសារតែ EBA ត្រូវបាត់បង់ទាំងស្រុង ឬផ្នែកខ្លះ កម្មករគឺជៀសមិនផុតពីជួបបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុនោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែចម្ងល់របស់មហាជនក៏ចង់ដឹងដែរថា បើសហភាពអឺរ៉ុបដក EBA ចេញពីកម្ពុជាទាំងស្រុង ឬផ្នែកណាមួយតើវានឹងប៉ះពាល់កម្រិតណា ជាពិសេសក្នុងវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់និងផលិតស្បែកជើង0x017d7 បញ្ហានេះកន្លងមក GMAC តែងតែបង្ហាញក្តីបារម្ភ ឬបង្ហាញពីការតាមដានជាប្រចាំពាក់ព័ន្ធរឿង EBAនេះ ។ ប៉ុន្តែចូលមកដល់មុនថ្ងៃនៃការសម្រេចលទ្ធផល EBA ខុសគ្នាមួយថ្ងៃតំណាងGMAC លែងមានយោបល់ ឬលែងបង្ហាញក្តីបារម្ភណាមួយចំពោះរឿងEBA ពោលឱ្យរងចាំចម្លើយជាក់លាក់ច្បាស់នៅថ្ងៃនេះតែម្តង ។
អគ្គលេខាធិការសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា លោកខេន លូ បានឱ្យដឹងថា បញ្ហារឿងEBA នេះយើងមិនចាំបាច់លើកជាឧទាហរណ៍ប្រៀបធៀបទៀតនោះទេ ព្រោះនៅថ្ងៃស្អែក (១២កុម្ភៈ) វានឹងចេញលទ្ធផលផ្លូវការ ។ បើចង់ដឹងពីរឿង EBA រង់ចាំខានស្អែកនៅពេលលទ្ធផលផ្លូវការចេញហើយ ខ្ញុំនឹងឆ្លើយទៅតាមចំនួនដែលយើងចង់បាន។ លោកអគ្គលេខាធិការ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា «មកដល់ថ្ងៃនេះយើងគ្មានអ្វីត្រូវបារម្ភ រឿងEBAទេ ព្រោះនៅថ្ងៃទី១២ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០នេះ វានឹងចេញលទ្ធផលផ្លូវការហើយ ។ យើងអត់មានអ្វីត្រូវបារម្ភ អីចឹងយើងចាំមើលលទ្ធផលថាសភាពអឺរ៉ុបគេសម្រេច EBA យ៉ាងណាចាំយើងទៅពិចារណាថាវាប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ ,ប៉ះពាល់ខ្លាំងឬតិចតួចគឺមានតែរងចាំមើលលទ្ធផលសិន»។ លោកបានបន្តថានៅពេល EBA ចេញលទ្ធផលបាន២៤ម៉ោងហើយយើងនឹងធ្វើការស្រាវជ្រាវថាវាប៉ះពាល់ក្នុងទំហំប៉ុន្មាន។ យើងអត់ដឹងថាសហភាពអឺរ៉ុបគេគិតយ៉ាងម៉េចថាគេដក ឬមិនដកយើងអត់ដឹង, គេដកខ្លះ ឬដកទាំងអស់យើងអត់ដឹង។ យើងចាំតែ២៤ម៉ោងទៀតនោះយើងនឹងដឹងលទ្ធផលផ្លូវការ នៅពេលទទួលបានព័ត៌មានផ្លូវការយើងនឹងដឹងថាវាប៉ះពាល់កម្រិតណាហើយនោះ សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជានឹងចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានផ្លូវការមួយពីរឿង EBA នេះ»។
ចំណែកលោក អាត ធន់ ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថាមកដល់បច្ចុប្បន្នបើតាមការសង្កេតពុំឃើញមានកម្មករកម្មការិនីនៅក្នុងវិស័យកាត់ដេរបង្ហាញក្តីព្រួយបារម្ភជាក់លាក់នៅទេពាក់ពន្ធ័បញ្ហា EBA នៅឡើយទេប៉ុន្តែបើបញ្ហានេះវាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់គាត់អត់ការងារធ្វើទើបពួកគាត់ស្រែក។ ទាក់ទងនឹងបញ្ហា EBA នេះបើតាម លោក អាត ធន់ មកដល់ថ្ងៃនេះយើងពុំទាន់មានរបាយការណ៍ផ្លូវការណាមួយបង្ហាញយ៉ាងណានោះទេ ដូច្នេះវាពិបាកក្នុងការនិយាយ តែផលប៉ះពាល់តូចឬធំវានឹងមាននៅសហភាពអឺរ៉ុបប្រកាសលទ្ធផលផ្លូវការពីបញ្ហា EBAនេះ។
កន្លងទៅថ្មីៗនេះបើតាមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា បានអះអាងថាតាមព័ត៌មានក្រៅផ្លូវការដែលទទួលបាននោះគឺ EU អាចនឹងសម្រេចផ្លូវការនូវការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីកម្ពុជាតែ «លើចំណែកមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ មិនមែនដកទាំងស្រុងនោះទេ» ពោលគឺអាចប៉ះពាល់ដល់ទឹកប្រាក់នាំចេញសម្រាប់ផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ប្រមាណ ២០% និងស្បែកជើងប្រមាណ៣០%។
បើតាមលោកមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ផលប៉ះពាល់ដែលកើតចេញពីព័ត៌មានក្រៅផ្លូវការក្នុងវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់និងស្បែកជើងនៅកម្ពុជានេះបើគិតជាមធ្យមគឺវាមានទំហំប៉ះពាល់តិចតួច ហើយបើគិតដល់ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាមានប្រមាណ៥០០លានដុល្លារអាមេរិក។ ជុំវិញបញ្ហានៃការសម្រេចចិត្តចុងក្រោយរបស់ EU នាថ្ងៃនេះពាក់ព័ន្ធវាសនា EBA សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងនាឱកាសចូលរួមក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានស្តារ និងសាងសង់ផ្លូវលេខ២ និងលេខ២២ នាព្រឹក ថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈម្សិលមិញ បានថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា សូមកូនក្មួយកម្មករកុំមានការភិតភ័យចំពោះការផ្តាច់ការអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុបឲ្យសោះព្រោះថា មិនប៉ះពាល់ដល់កម្ពុជានោះទេ ព្រោះបើសិនជាមានការសម្រេចណាមួយនាថ្ងៃនេះ គឺការអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែងគឺនឹងធ្វើឡើងនាខែសីហាឯណោះ ។
សម្តេចតេជោ បានបញ្ជាក់ដោយសារតែប្រទេសចិនជាប្រទេសដ៏ធំក្នុងការផ្គត់ផ្គង់នូវវត្ថុធាតុដើម ក៏ដូចជាគ្រឿងបន្លាស់ផ្សេងៗទៅកាន់ប្រទេសមួយចំនួន ឥឡូវត្រូវរងផលប៉ះពាល់ហើយ ដោយសារតែការរីករាលដាលនៃវីរុសកូរ៉ូណានៅចិន ដែលបានធ្វើឲ្យរោងចក្រនិងក្រុមហ៊ុននៅចិនជាច្រើនបិទទ្វារ ជាក់ស្តែងប្រទេសកូរ៉េ ក៏រងផលប៉ះពាល់ផងដែរ ព្រោះក្រុមហ៊ុនកូរ៉េដែលផលិតរថយន្តនៅក្រុងវូហាន ត្រូវទទួលការខាតបង់ធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារតែការផលិតរថយន្តមួយចំនួននៅវូហានត្រូវបិទ ក្រៅពីនោះបំណែកបន្លាស់រថយន្តមួយចំនួនដែលត្រូវយកទៅផ្គុំនៅកូរ៉េខាងត្បូងត្រូវអាក់ខាន ដូច្នេះធ្វើឲ្យសង្វាក់ផលិតកម្មនៅកូរ៉េខាងត្បូងធ្លាក់ចុះ ។ សម្តេចតេជោ បន្តថា «សម្រាប់យើង នៅពេលខាងមុខនេះ ប្រសិនបើមានការបិទរោងចក្រណាមួយមិនមែនមកពីបញ្ហាអា EBA នោះទេ … ក៏ប៉ុន្តែវាអាចពាក់ព័ន្ធនឹងវត្ថុធាតុដើមមួយចំនួន ដែលកំពុងយកមកដេរនៅស្រុកខ្មែររួចហើយ បន្តនាំចេញទៅ ។ យើងអត់សាច់ក្រណាត់ យើងមានអីដេរ ដូច្នេះកម្មករច្បាស់ជាជួបប្រទះនូវបញ្ហាខ្វះការងារធ្វើ ។ ត្រូវគិតរឿងនឹងឲ្យហើយ ។ រឿង EBA បើទោះបីគេដកទាំងស្រុង ឬដកផ្នែកខ្លះ ក៏គង់ទៅដល់ខែ ៨ ឯណោះបានវាចាប់ផ្តើម» ។
សម្តេចបានបន្តថា «គេចង់ដក ឬគេចង់ទុក ទុកឲ្យគេសម្រេចទៅ ។ ខ្ញុំអត់និយាយទេអារឿងហ្នឹង ។ ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំគ្រាន់ប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ប្រសិនបើប៉ុន្មានអាទិត្យខាងមុខនេះ រោងចក្រខ្លះដែលនាំវត្ថុធាតុដើមពីចិនមកកម្ពុជា នាំមកមិនរួចដោយសារកត្តា តែមិនមែនកត្តាកម្ពុជាបិទទេ តែដោយសារតែកត្តាពីខាងប្រទេសចិនផ្គត់ផ្គង់មកយើងមិនទាន់ពេល ។ សូមកុំចោទថា រឿងហ្នឹងជាទណ្ឌកម្ម សេដ្ឋកិច្ចពីគណៈកម្មការអឺរ៉ុប» ។
GMAC បានបញ្ជាក់ថា «ប្រឈមនឹងបញ្ហានេះ រោងចក្រគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីផ្អាកប្រតិបតិ្តការផលិតកម្មបណ្តោះអាសន្ន ដែលអាចមានរយៈពេល១ខែពេញ ឬដល់២ខែ។ ការផ្អាកបណ្តោះអាសន្នរយៈពេលខ្លីដែលយើងអាចរំពឹងទុកថានឹងកើតឡើងក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះមិនមានអ្វីពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការនៃការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្ម EBAរបស់សហភាពអឺរ៉ុបមកលើប្រទេសកម្ពុជាទេ» ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ