រាជធានីភ្នំពេញ ៖ អំបិលកំពតអាចនឹងក្លាយជាមុខទំនិញសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រទី៤(Geographical Indications—GI) បន្ទាប់ពីម្រេចកំពត, ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺនិងក្រូចថ្លុងកោះទ្រង់ ដោយប្រើយ៉ាងតិចជាង១ឆ្នាំទៅ ខណៈបច្ចុប្បន្នេះក្រុមម្ចាស់ជំនួយនិងអ្នកជំនាញបាននឹងកំពុងចាប់ផ្តើមដំណើរផែនការរបស់ខ្លួន ។ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះផងដែរ…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ អំបិលកំពតអាចនឹងក្លាយជាមុខទំនិញសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រទី៤(Geographical Indications—GI) បន្ទាប់ពីម្រេចកំពត, ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺនិងក្រូចថ្លុងកោះទ្រង់ ដោយប្រើយ៉ាងតិចជាង១ឆ្នាំទៅ ខណៈបច្ចុប្បន្នេះក្រុមម្ចាស់ជំនួយនិងអ្នកជំនាញបាននឹងកំពុងចាប់ផ្តើមដំណើរផែនការរបស់ខ្លួន ។
ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះផងដែរ កម្ពុជាបាននឹងកំពុងនាំចូលអំបិលពីប្រទេសចិននិងឥណ្ឌាសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា ដោយសារតែបញ្ហាដែលថាកម្ពុជាមិនអាចមានលទ្ធភាពផលិតអំបិលឲ្យគ្រប់តាមតម្រូវការដោយសារតែកត្តាអាកាសធាតុ ។
យ៉ាងណាមិញ បើសិនជាអំបិលកំពតដែលនឹងអាចក្លាយជាមុខទំនិញសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រ ឬហៅថាផលិតផល GI ប្រើរយៈពេលយ៉ាងតិចជាង១ឆ្នាំទៀត ហើយសិនជាអំបិលកំពតអាចទទួលបាននូវ GI នោះវានឹងចូលរួមផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ច្រើនទៅដល់ប្រជាកសិករផលិតអំបិលខ្នាតតូចៗមានជីវភាពល្អប្រសើរ ដូចទៅនិងប្រជាពលរដ្ឋផលិតនៅផលិតផល GI ផ្សេងទៀតនោះទេ។
លោក សុក សារ៉ង អ្នកជំនាញការផ្នែកម៉ាកសំគាល់ភូមិសាស្ត្រទំនិញនៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្មមានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២០ ថាអំបិលកំពត កំពុងដំណើរការសិក្សាឈានទៅរកការចុះបញ្ជីមុខទំនិញសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រ ដែលប្រើពេលយ៉ាងតិចមួយឆ្នាំកន្លះ។គម្រោងនេះបានចាប់ផ្តើមអនុវត្តពីដើមឆ្នាំ២០២០នេះទៅ។ លោកលើកឡើងថាតាមបទពិសោធន៍ «បើយើងងាកទៅមើល ផលិតផលម្រេចនិងស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺនៅពេលកន្លងទៅយើងចាប់ផ្តើមនៅខែតុលា ឆ្នាំ២០០៧ ហើយយើងអាចចុះបញ្ជីបាននៅក្នុងកំឡុងខែមេសាឆ្នាំ២០១០ អីចឹងយើងចំណាយពេលជាង២ឆ្នាំ។ ដោយចំពោះអំបិលកំពតនេះ បើផ្អែកតាមពិបទពិសោធន៍យើងអាចប្រើពេលប្រហែលមួយឆ្នាំកន្លះ គិតចាប់ពីដើមឆ្នាំ២០២០នេះតទៅ។បើការងារនេះមានអ្នកចូលរួមមិនមានបញ្ហាចោទ»។
លោកបានបន្តថា «បើសិនអំបិលកំពតនៅពេលខាងមុខអាចចុះបញ្ជីជាមុខទំនិញសម្គាល់ភូមិសាស្ត្របាន ជាធម្មតាGIវានឹងចូលរួមជាផលប្រយោជន៍ជួយដល់កសិករតូចៗបានច្រើន វាមិនខុសពីម្រេចកំពតនោះទេ។ផ្អែកលើបទពិសោធន៍របស់ខ្ញុំសម្រាប់កសិករផលិតអំបិលខ្នាតតូចៗពួកគាត់នឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍ច្រើន តម្លៃអំបិលហើយជីវភាពរបស់ពួកគាត់នឹងល្អប្រសើរច្រើនបើប្រៀបធៀបទៅនិងពេលមុនៗ។លើសពីនេះវាអាចជួយឱ្យយុវវ័យចូលរួមផលិតអំបិលនេះបន្តទៀតដែរ ព្រោះបច្ចុប្បន្ននេះមានយុវវ័យជំនាន់ក្រោយៗនេះពួកគាត់មិនចង់បោះបង់ការផលិតអំបិលរបស់គាត់ចោលនោះទេ គាត់ចង់ធ្វើវាបន្តព្រោះអំបិលរបស់យើងល្អ»។
បើតាមអ្នកជំនាញរូបនេះ ផលិតផលដែលបានចុះបញ្ជីជាមុខទំនិញសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រនៅពេលកន្លងមកមាន ម្រេចកំពត, ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺនិងក្រូចថ្លុងកោះទ្រង់ ហើយផលិតផលសក្តានុពលដែលមើលឃើញនៅពេលបច្ចុប្បន្ននិងអាចចុះបញ្ជីបានគឺមាន អំបិលកំពត។តែក្រៅពីនេះផលិតផលដែលមានសក្តានុពល អាចជាក្រូចពោធិ៍សាត់ខេត្តបាត់ដំបង,ធុរេនកំពត,ទឹកឃ្មុំមណ្ឌលគិរីរួមនិងផលិតផលល្បីៗនៅស្រុកខ្មែរជាច្រើនផ្សេងទៀត។
អ្នកជំនាញរូបនេះបន្តថា គម្រោងជ្រើសរើសអំបិលកំពតចាត់ជាជាមុខទំនិញសម្គាល់ភូមិសាស្ត្ររបស់កម្ពុជា ស្ថិតក្នុងដំណាក់ដំបូងៗនេះម្ចាស់ជំនួយបានប្រជុំថាត្រូវសហការនឹងគ្នាយ៉ាងម៉េច។បន្ទាប់ពីនេះអាចនឹងមានរៀបចំកិច្ចប្រជុំជាសិក្ខាសាលាបន្តបន្ទាប់ អាចមានការបង្កើតសមាគមអំបិលកំពតនិងពេលខាងមុខទៀតអាចមានការរៀបចំជាសៀវភៅបន្ទុកអំបិលកំពត ឬមានឯកសារគ្រប់គ្រាន់ហើយអាចចុះបញ្ជីនៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបាន។ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាដែលថាប្រជាពលរដ្ឋខ្លះលែងផលិតអំបិលហើយយកដីលក់ទៅឲ្យឈ្មួញចិននោះ ក៏ត្រូវបានលោក ប៊ុន បារាំង ប្រធានសមាគមអ្នកផលិតអំបិលកំពតមិនអាចទាក់ទងបាននោះទេកាលពីម្សិលមិញ ។
លោក ប៊ុន បារាំង ធ្លាប់មានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងកាលពីចុងខែវិច្ឆិកា២០១៩ កន្លងទៅថា «ទំហំផ្ទៃដីយើងអត់មានការកែប្រែទេគឺ មានតែ៤.៥០០ហិកតាដដែល ។ អត់មានអ្នកណាយកទៅធ្វើអ្វីក្រៅពីការផលិតអំបិល ពីព្រោះយើងវាមានច្បាប់មួយដែលគេហៅថាច្បាប់ ឱ្យដីកម្មសិទ្ធិផលិតអំបិលតកូនតចៅប៉ុន្តែមិនឱ្យយកទៅអ្វីខុសពីធ្វើអំបិលទេ ។ យើងមានច្បាប់ទប់ស្កាត់រួចហើយ» ៕ កែសម្រួលដោយ ៖ សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ