ខេត្តមណ្ឌលគិរី ៖ យូរលង់ណាស់មកហើយសត្វដំរីត្រូវប្រជាជនកម្ពុជាប្រើប្រាស់ជាមធ្យោបាយធ្វើដំណើរ ក៏ដូចជាដឹកជញ្ជូនទំនិញនានាបម្រើឱ្យជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ ។ ជាពិសេសសំណង់អច្ឆរិយដ៏អស្ចារ្យរបស់ប្រទេសកម្ពុជា និងជាបេតិកភណ្ឌរបស់ពិភពលោក គឺប្រាសាទអង្គរវត្ត អ្នកស្រាវជ្រាវសន្និដ្ឋានថា ក្រុមអ្នកជំនាញសាងសង់ប្រើប្រាស់សត្វដំរីជាកម្លាំងជំនួយផងដែរ ។
ដោយឡែកបច្ចុប្បន្នក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គេសង្កេតឃើញនៅតាមបណ្តាខេត្តមួយចំនួននៅសេសសល់សត្វដំរីរាប់សិបក្បាល ខ្លះជាដំរីព្រៃ និងខ្លះទៀតជាដំរីចិញ្ចឹមសម្រាប់បម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ ។បុរសឈ្មោះរីន អាយុ៥៦ឆ្នាំ ជាហ្មដំរីប្រចាំនៅរមណីយដ្ឋានទឹកធ្លាក់សែនមនោរម្យ ឬដំណាក់ស្តេច ស្ថិតនៅភូមិពូត្រុំ សង្កាត់មនោរម្យ ក្រុងសែនមនោរម្យ ខេត្តមណ្ឌលគិរី ឱ្យដឹងកាលពីពេល ថ្មីៗនេះថា ទោះជាគាត់មិនជាប់ឈាមជ័រអម្បូរជនជាតិភាគតិចក្តី បុ៉ន្តែស្ទើរមួយជីវិតហើយគាត់រស់នៅជាមួយសត្វដំរី និងអាស្រ័យចំណូលចិញ្ចឹមគ្រួសារដោយសារសត្វដំរី។ បច្ចុប្បន្នគាត់កំពុងបង្ហាត់កូនប្រុសម្នាក់ឱ្យស្នងតំណែងហ្មដំរីបន្តពីគាត់។ រូបគាត់មិនមែនជាជនជាតិភាគតិច តែអាចចិញ្ចឹម មើលថែរក្សាសត្វដំរីបាននោះ គឺមកពីគាត់ចេះពីវិធីមើលថែដំរី និងបញ្ជាដំរីពីក្រុមគ្រួសារជាហ្មដំរីដែលដាក់ជួលឱ្យអ្នកទេសចរជិះកម្សាន្តនៅវត្តភ្នំ រាជធានីភ្នំពេញ ។ កាលពីនៅក្មេង គាត់រស់នៅជាមួយជីតា ហើយជីតាគាត់ពេញចិត្តបង្ហាត់បង្ហាញគាត់ពីរបៀបបញ្ជាដំរីនេះ ។ លោករីន និយាយថា មិនពិបាកណាស់ណាទេក្នុងការមើលថែ និងបញ្ជាសត្វដំរី ។ ក្រៅពីថែទាំបានដិតដល់ លាងទឹក ឱ្យអាហារស៊ីឆ្អែតនោះគឺដំរីស្តាប់បង្គាប់ណាស់។ បើចង់បញ្ជាឱ្យធ្វើអ្វីដូចដែលដំរីចិញ្ចឹមទូទៅធ្វើបាននោះ ដំរីគាត់ក៏ធ្វើបានដែរ ។
ដំរីក្រៅពីស្តាប់បង្គាប់ ក៏ធ្វើទុក្ខហ្មផងដែរ។ លោករីន បញ្ជាក់ថា «ដំរីប្រៀបបានមនុស្សអុីចឹង វាចេះខឹងពេលណាខ្ញុំផឹកស្រា និងប្រចណ្ឌពេលមានស្រីញីអីជាដើម ។ ឱ្យតែយើងប្រព្រឹត្តអំពើមិនគប្បីនោះ ដំរីមិនមើលមុខយើងឡើយ ហើយទាញផ្តាច់ខ្សែ ឬច្រវាក់ទាល់តែដាច់ ។ ពេលរួចពីចំណងហើយ វារត់ចូលព្រៃមិនថាព្រៃក្រាស់យ៉ាងណាទេ ទៅរហូតទាល់តែទៅលែងរួចទើបឈប់ ។ នៅពេលយើងទៅតាមនិយាយលួងលោម ឬសុំទោស ទើបវាមកផ្ទះវិញ» ។
ដោយសុាំនឹងការរស់នៅជាមួយសត្វដំរីនោះ លោករីនថា សមាជិកគ្រួសារគាត់ទាំងតូចទាំងធំមិនពិបាករស់នៅជាមួយសត្វដំរីទេ ។ ជាក់ស្តែងកូនប្រុសគាត់ម្នាក់ទើបតែមានអាយុ១២ឆ្នាំបុ៉ណ្ណោះ បុ៉ន្តែអាចបញ្ជាដំរីបានដូចគាត់ដែរ ។
បច្ចុប្បន្នលោករីនចិញ្ចឹមសត្វដំរីញីមួយក្បាលឈ្មោះអុីតុន មានអាយុ៣១ឆ្នាំ ។ ដោយសារសត្វដំរីជាសត្វកម្រនៅប្រទេសកម្ពុជាយើង នៅពេលសួរថា ដំរីរបស់គាត់នោះមានតម្លៃបុ៉ន្មាន0x017d7 ហ្មដំរីរូបនេះប្រាប់ថា បើលក់វាមិន ក្រោម៣ទៅ៤ម៉ឺនដុល្លារទេ បុ៉ន្តែលោកមិនលក់វាទេ ។
កន្លងទៅ ថ្មីៗនេះលោករីន បានទៅពិភាក្សាជាមួយអ្នកមានដំរីឈ្មោល ចង់យកអុីតុន ទៅបង្កាត់ពូជ ។ ការបង្កាត់ពូជដំរីត្រូវយកពួកវាទៅលែងជាមួយគ្នាយ៉ាងហោចណាស់មួយខែ ហើយត្រូវមើលថែពួកវាគ្រប់ពេល ។ ពិសេសតាមដាន ហើយបើដឹងថាពួកវាបានបង្កាត់ពូជហើយនោះ ត្រូវរៀបចំពិធីសែនព្រេនដល់អារក្សអ្នកតាព្រៃភ្នំម្តង ។ លុះពេលដំរីកើតកូនមកត្រូវរៀបចំពិធីរៀបការឱ្យវាដូចជាពិធីរៀបការរបស់មនុស្សដែរ។ ហ្មដំរីដែលកំពុងប្រកបរបរនៅតំបន់រមណីយដ្ឋានទឹកធ្លាក់ធម្មជាតិមនោរម្យឬទឹកធ្លាក់ដំណាក់ស្តេចនៅមណ្ឌលគិរីរូបនេះបញ្ជាក់ថា ការចិញ្ចឹមសត្វដំរីមិនមែនគាត់សំដៅតែចំណូលដើម្បីគ្រួសារមួយផ្នែកទេ វាក៏ជាផ្នែកសំខាន់មួយសម្រាប់និរន្តរភាពទេសចរណ៍ខេត្តមណ្ឌលគិរីដែរ ។ ខេត្តមណ្ឌលគិរីសម្បូរតំបន់ទេសចរណ៍កម្សាន្ត ហើយតំបន់ទាំងនោះភាគច្រើននៅតាមដងព្រៃភ្នំ ដូច្នេះអ្នកទេសចរបរទេសចូលចិត្តជិះដំរីកម្សាន្ត ។
ដំរីអុីតុន អាចរកចំណូលឱ្យហ្មរបស់វា យ៉ាងហោចណាស់ពី៦០.០០០រៀលទៅ៨០.០០០រៀលក្នុងមួយថ្ងៃនៅរដូវមានអ្នកទេសចរច្រើនទៅកម្សាន្តនៅទឹកជ្រោះមនោរម្យ ។ បើអ្នកទេសចរចង់ជួលដំរីជិះពេញមួយថ្ងៃនោះ តម្លៃពី១០០.០០០រៀលទៅ១២០.០០០រៀល ព្រោះដំរីត្រូវធ្វើដំណើរឆ្ងាយតាមតែតម្រូវការរបស់ភ្ញៀវ ។នៅមណ្ឌលគិរី ក្រៅពីការជិះដំរីកម្សាន្តតាមព្រៃភ្នំ អ្នកទេសចរអាចដើរលេងតាមតំបន់ព្រៃឈើ តំបន់ទឹកធ្លាក់ធម្មជាតិ ទស្សនារបាំ ឬការរស់នៅរបស់ប្រជាសហគមន៍ជនជាតិព្នង ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត អ្នកទេសចរប្រាកដជាត្រជាក់កាយក្រោមអាកាសធាតុដ៏ត្រជាក់នៅតំបន់ភូមិភាគឦសាននៃប្រទេសកម្ពុជានោះ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ